تنها راه برای متوقف کردن حرکت به سوی جهانی کاملاً گرمسیری، متوقف کردن سوزاندن بنزین و دیزل در وسایل نقلیه و متوقف کردن تولید برق و گرما کردن خانهها با زغالسنگ و گازهای فسیلی است.
نوشتهٔ خوان کول
ترجمه شده از common dreams، ۷ ژوئن 2023
مترجم نیما حیدری – اختصاصی اندیشه نو
اداره ملی اقیانوسی و جوّی (NOAA) روز دوشنبه اعلام کرد که میانگین میزان دیاکسید کربن (co2) در جوّ سیّارهٔ ما در ماه مه به ۴۲۴ قسمت در میلیون (ppm) رسید که در میلیونها سال گذشته تا کنون به این حدّ نرسیده بوده است. در ماه مه سال ۲۰۲۲، این میزان فقط ۴۲۱ قسمت در میلیون (ppm) بود. بنابراین، در مقایسهٔ سالانه، جهشی چشمگیر در غلظت این گاز در جوّ زمین دیده میشود. این جهش احتمالاً نشاندهندهٔ تشدید فعالیت اقتصاد جهان است در وضعیتی است که همهگیری کووید به بیماری عفونی بومی تبدیل شده است و دولتها بیشتر اقدامهای پیشگیرانه را کاهش دادهاند.
به نظر دکتر ریچ سپینراد، مدیر ادارهٔ ملی اقیانوسی و جوّی، «هر سال شاهد آنیم که میزان دیاکسید کربن (گاز کربنیک) در جوّ زمین در نتیجهٔ مستقیم فعالیتهای انسانی افزایش مییابد. هر سال، پیامدهای تغییرات آبوهوایی را در امواج گرما، خشکسالی، سیل، آتشسوزی جنگلها، و طوفان میبینیم. درست است که باید با پیامدهای آبوهوایی که نمیتوانیم از آنها اجتناب کنیم بهنوعی سازگار شویم، ولی باید تمام تلاش خود را برای کاهش آلودگی کربنی به کار بندیم و این سیّاره و موجوداتی را که این سیّاره را خانهٔ خود میدانند محافظت کنیم.»
دیاکسید کربن گاز گلخانهیی مؤثری است که نمیگذارد گرمای پرتوهای خورشیدی با همان سرعت پیش از انقلاب صنعتی از طریق جوّ زمین به فضای بیرون از جوّ زمین برود. بنابراین، گرمای این پرتوها در جوّ زمین باقی میماند. باقی ماندن گرمای بیشتر در سطح زمین به معنای اقیانوسهای گرمتر و طوفانها و گردبادهای قویتر، همراه با هوای گرمتر و خشک شدن بیشتر خاک و جنگلها است که به آتشسوزی بیشتر جنگلها منجر میشود. آتشسوزیهای رایج در کانادا، که حالا عادی شده است، این روزها غرب میانه و شمال شرقی آمریکا را [علاوه به شهرهای شرقی و غربی کانادا] با دود سنگینی پوشانده است.
تنها راه برای متوقف کردن حرکت به سوی جهانی کاملاً گرمسیری، متوقف کردن سوزاندن بنزین و دیزل در وسایل نقلیه و متوقف کردن تولید برق و گرما کردن خانهها با زغالسنگ و گازهای فسیلی است.
مؤسسه اقیانوسنگاری سکریپس (Scripps) در دانشگاه کالیفرنیا در سن دیگو با ادارهٔ ملی اقیانوسی و جوّی همکاری در بررسی اندازهگیریهای غلظت گازهای گلخانهیی همکاری کرد و همان جهش بزرگ را از سال گذشته در غلظت گاز دیاکسید کربن (CO2) مشاهده کرد.
رالف کیلینگ، زمینشناس اقیانوسنگار سکریپس، مسئول رسم منحنی کیلینگ است که پدرش در اواخر دههٔ ۱۹۵۰ اختراع کرد. او میگوید: «متأسفانه داریم رکورد جدیدی ثبت میکنیم. چیزی که دوست داریم ببینیم این است که این منحنی افقی (ثابت) و حتی نزولی شود، زیرا دیاکسید کربن در حدّ ۴۲۰ یا ۴۲۵ قسمت در میلیون خوب نیست. نشان میدهد که با همهٔ کاری که برای تخفیف و کاهش دادن انتشار گازهای گلخانهیی کردهایم، هنوز راه درازی در پیش داریم.»
به نوشتهٔ سایت سکریپس، میزان دیاکسید کربن بیش از ۵۰٪ بیشتر از میزان این گاز در سال ۱۷۵۰، یعنی قبل از اختراع موتور بخار و انقلاب صنعتی است. در آن زمان، در حدود ۲۸۰ قسمت در میلیون گاز کربنیک (CO2) در جوّ زمین بود، و هوا سرد بود.
بخش ترسناک قضیه اینجاست. تمدن بشری فقط در حدود ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ سال قدمت دارد، که با ظهور شهرها و تمایز نقش افراد مشخص میشود به گونهای که دیگر همه مجبور به کشاورزی نبودند. آهنگرها و قلعکاران و بازرگانان و ستارهشناسان و داستانگوها پیدا شدند. مردم خواندن و نوشتن و ثبت اکتشاف و اختراع را آموختند و اینها را به نسل بعدی منتقل کردند. تمدن ایلام در ایران و سومر در جنوب عراق از نخستین نمونههای این تمدن بشری بودند.
از آن زمان تا انقلاب صنعتی، فقط در حدود ۲۸۰ قسمت در میلیون دیاکسید کربن در جوّ وجود داشت. گاهی کمی کمتر یا کمی بیشتر میشد، اما در این محدوده باقی میماند.
ما نمیدانیم که آیا جهانی با ۴۲۴ قسمت در میلیون دیاکسید کربن (CO2) در جوّ با تمدن سازگار است یا نه. تمدن بشری هرگز با چنین دمای میانگین زیاد سطح زمین، که نتیجهٔ مستقیم مقدار گازهای گلخانهیی در جوّ زمین است، روبهرو نشده است. طوفانهای شدیدی که خطوط برق و مخابرات را بارها و بارها بر زمین میاندازند میتواند برای تمدن بشری دشواریآفرین باشد. زیر سیل رفتن بندرهای مهم ما نیز میتواند خطری جدّی باشد. اگر کتابخانهٔ عمومی نیویورک غرق شود چکار کنیم؟
همانطور که دکتر کیلر گفت، این چیزی نبود که ما امسال پیشبینی میکردیم، و مسیری هم نیست که ما میخواهیم سیّارهٔ ما در آن پیش برود.
آخرین باری که این مقدار دیاکسید کربن (CO2) در جوّ زمین وجود داشت دوران پلیوسِن (Pliocene) بود، یعنی تقریبا ۳-۴ میلیون سال پیش.
دمای زمین در دوران زمینشناسی پلیوسِن میانی به طور متوسط ۲-۳ درجه سانتیگراد بیشتر از امروز بود. قطب شمال ۱۰ درجه سانتیگراد گرمتر از امروز بود. سطح دریاها تقریباً ۲۷ بالاتر از امروز بود. برخی از جاهایی که اکنون زیر آب هستند مثل بیابان بودند. برای اینکه ببینید در چنین وضعیتی چه بر سر پنج شهر جهان میآید، اینجا را ببینید.
بنابراین، آن بالا آمدن ۲۷ متری سطح دریا تقریباً قطعی است و [اگر به همین روال ادامه دهیم، در چند صد سال آینده رخ خواهد داد (اقیانوسها عظیم و سرد هستند و گرم شدن آنها زمان میبرد). خرید املاک و مستغلات در میامی [فلوریدا] یا منهتن پایین [نیویورک] با این فکر که بعداً به نوههایمان بدهیم، کار عاقلانهای نخواهد بود. املاک ساحلی خیلی پابرجا نخواهند بود.
در دوران پلیوسِن میانه، چرخههای خشکسالی و سیلهای موسمی در غرب آمریکای شمالی بسیار ویرانگر بوده است و ما امروزه شواهدی از این ویرانی مرگبار را در کالیفرنیای قرن بیستویکم میبینیم.
در ضمن، فلوریدا در دوران پلیوسِن میانی کاملاً زیر آب بود.
خبر خوب این است که هنوز هم میتوان از برخی از بدترین پیامدهای تغییرات آبوهوایی جلوگیری کرد، به این شرط که برای تولید انرژی از صفحههای خورشیدی و توربینهای بادی و برقی کردن وسایل نقلیهمان تلاشی اساسی کنیم.
اندیشه نو: استفاده از تمام یا بخشهایی از این مطلب با ذکر منبع بدون مانع است.