سال ۱۸۸۶، روز اول ماه مه، صدها هزار کارگر جان به لب رسیده در دهها شهر آمریکا در اعتراض به وضعیت فلاکتبار زندگی خود به خیابانها آمدند و خواهان بهبود شرایط کار و کاهش زمان کار روزانه به ۸ ساعت شدند. در شیکاگو، پلیس با یورش به کارگران معترض تجمع آنان را به خاکوخون کشید؛ دهها تن کشته، هزاران تن زخمی و زندانی و شماری از آنها به جوخههای اعدام سپرده شدند. این برخورد خشونتبار با کارگران معترض همدلی و حمایت کارگران دیگر کشورها را به همراه داشت و برگزاری مراسم یادبود آن در سالهای پیاپی سرانجام صاحبان قدرت و سرمایه را به تسلیم در برابر این خواسته برحق کارگران واداشت، و این روز در جهان به نام روز کارگر شناخته شد.
اکنون بیش از یک سده است که کارگران سراسر جهان در اول ماه مه، برای یک روز هم که شده، دست از کار میکشند و به خیابانها میآیند یا در مراکز کارگری جمع میشوند و، ضمن جشن و پایکوبی، از خواستههای خود برای برخورداری از کرامت انسانی و زندگی بهتر دفاع میکنند، بهویژه در روزگاری که حامیان سرمایه و غارتگران نیروی کار کمر به پایمال کردن حقوق آنان بستهاند.
در ایران روز جهانی کارگر هیچگاه به رسمیت شناخته نشده است. با این همه، کارگران هر سال روز اول ماه مه(برابر با ۱۱ اردیبهشت) را به شیوههای گوناگون گرامی داشتهاند تا از مطالبات برحق خود سخن بگویند. اینک با گذشت ۴۴ سال از استقرار جمهوری اسلامی، حاکمیت نهتنها هیچ گام مثبتی در جهت تحقق خواستهای برحق کارگران برنداشته که به شیوههای مزورانه آنان را از حق تشکلیابی مستقل محروم کرده و همواره با زور و سرکوب پشتیبان حقوق کارفرمایان بوده است.
ورشکستگی کارخانهها و تعطیلی بسیاری از واحدهای صنعتی و صنفی در این سالها بر میزان بیکاری کارگران و انبوه مطالبات معوقهی آنان افزودهاند. و اینک گسترش روزافزون دامنهی تورم و گرانی بسیاری از کارگران را نیز مانند بسیاری از دیگر قشرهای جامعه زیر خط فقر برده است. در این میان، حاکمیت با تشدید سانسور راه را بر بیان مشکلات کارگران بسته است، هرگونه اعتصاب و تجمع اعتراضی آنان را «جرمانگاری» میکند و با فعالان کارگری به زبان تهدید و شکنجه و زندان سخن میگوید.
کانون نویسندگان ایران در دفاع از آزادی اندیشه و بیان بیهیچ حصر و استثنا برای همگان، با گرامیداشت روز جهانی کارگر خواهان آزادی بیقیدوشرط همهی فعالان کارگری از جمله کیوان مهتدی، عضو کانون نویسندگان ایران، و دیگر زندانیان سیاسی و عقیدتی است.
کانون نویسندگان ایران
۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲