سازمان عفو بینالملل در بیانیهای که ۳۰ دی (۲۰ ژانویه) منتشر شد از همه کنشگران اجتماعی و فعالان حقوق بشری خواست از مسئولان جمهوری اسلامی بخواهند حکم اعدام محمد قبادلو را فورا لغو کنند.
محمد قبادلو متهم شده که ۳۱ شهریور در جریان خیزش اعتراضی در شهر رباط کریم با خودرو یک مامور نیروی انتظامی را زیر گرفته و به عنوان محارب و مفسد فیالارض به اعدام محکوم شده است.
در بیانیه عفو بینالملل تاکید شده که قبادلو جوان ۲۲ ساله با سابقه طولانی اختلالهای روانی در پی محاکمه نمایشی و به شدت ناعادلانه به دو بار اعدام محکوم شده و خطر اجرای حکمش جدی است.
این سازمان میگوید این احکام برا اساس “اعترافهایی” صادر شده که متهم تحت شکنجه مجبور به تن دادن به آنها شده و به دلیل در نظر نگرفتن ارزیابی کارشناسی روانپزشکان از اساس مخدوش و فاقد اعتبار هستند.
درخواست ۵۰ روانپزشک از قوه قضائیه
حدود سه هفته پیش ۵۰ روانپزشک ایرانی در نامهای به رئیس قوه قضائیه با تاکید بر پیچیدگی تشخیصهای روانپزشکی به خصوص اختلالات دورهای مانند اختلال دوقطبی خواستار بررسی دقیقتر پرونده قبادلو شدند.
امضاءکنندگان این نامه سرگشاده پیشنهاد کردند شورایی متشکل از روانپزشکان معتبر و شناختهشده با بررسی تمام سوابق و مدارک بیماری، مصاحبه با بیمار، خانواده و پزشکان قبلی، به قوه قضائیه در صدور حکمی بر پایه موازین علمی و مستندات بالینی وعادلانه یاری رسانند.
به گفته عفو بینالملل مطابق استانداردها و موازین حقوق بینالملل به کار بردن مجازات اعدام برای افراد دارای معلولیت و اختلال روانی ممنوع است.
این سازمان حقوق بشری در بیانیه خود میگوید به اسناد و شواهدی مبنی بر شکنجه جسمی و روحی محمد قبادلو در ماه نخست پس از بازداشتش دست یافته که از جمله نشان میدهند که ماموران برای واداشتن او به اعتراف اجباری جلوی استفادهاش از داروهای مرتبط با اختلال روانی را گرفتهاند.
عفو بینالملل همچنین به گزارشی از پزشکی قانونی در ۲۸ مهرماه استناد کرده که وجود آثار جراحت و کبودی بر بدن محمد قبادلو را تائید میکند.
یکی دیگر از ابهامهای این پرونده چگونگی تائید و سپس رد درخواست فرجامخواهی در دیوان عالی کشور است. سوم دی ماه (۲۴ دسامبر) در حالی که روابط عمومی دیوان از پذیرش فرجامخواهی محمد قبادلو خبر داد ساعتی دیرتر خبرگزاری تسنیم، رسانه نزدیک به سپاه پاسداران اعلام کرد این خبر “اصلاح” شده و درخواست رد شده است.
تائید و رد سوالبرانگیز فرجامخواهی در دیوان عالی
روزنامه شرق چهارم دی ماه از قول امیر رئیسیان، وکیل پرونده گزارش داد از آنجا که دیوان عالی تائید فرجامخواهی را با استناد به بند ۴ ماده ۴۹۶ قانون آیین دادرسی کیفری مستدل کرده احتمال بروز اشتباه نگارشی در تدوین این خبر باورپذیر نیست.
رئیسیان با اشاره به انتشار متن خبر اول روابط عمومی دیوان عالی و خبرگزاری قوه قضائیه مبنی بر پذیرش فرجامخواهی موکلش به روزنامه شرق گفت: «احتمال بروز اشتباه را بسیار بعید میدانم اما نمیدانم چرا بعد از چند ساعت نظر دیوان تغییر کرده است»
کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان هفته گذشته با اشاره به این که فاصله تائید احکام دو معترض دیگر، محمدمهدی کرمی و محمد حسینی، در دیوان عالی و اجرای حکم اعدام آنها فقط چهار روز بوده نسبت به اجرای حکم اعدام محمد قبادلو ابراز نگرانی کرد.
عفو بینالملل در بیانیه خود از همه فعالان و تشکلهای مدنی خواسته با ارسال نامه به مسئولان جمهوری اسلامی، از جمله غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه خواهان جلوگیری از اجرای حکم اعدام محمد قبادلو و رسیدگی عادلانه مجدد به پرونده او شوند.
تا کنون چهار معترض بازداشت شده در خیزش اعتراضی ماههای اخیر اعدام شدهاند و بر پایه ارزیابی نهادهای حقوق بشری بیش از ۱۰۰ متهم دیگر با اتهامهایی نظیر محاربه و افساد فیالارض با خطر صدور حکم اعدام و اجرای احتمالی آن روبرو هستند.