پس از سپری شدن سه ماه از آغاز وقایع اخیر، اخبار غیررسمی متعددی مبنی بر نقض حق حیات، برخوردهای غیرقانونی و خشونتآمیز، دستگیری و عدم رعایت تشریفات قانونی و قضایی از سوی افراد و ارگان های انتظامی، امنیتی و قضایی و همچنین برخوردهای غیررسمی و غیرقانونی بسیار زیادی از سوی مدیران و مسئولین مدارس و دیگر نهادهای آموزشی نسبت به کودکان و نوجوانان به گوش میرسد. علاوه بر اخبار منتشر شده در فضای مجازی، گزارشها و شکایت متعددی از سوی مراجعین خود مبنی بر برخوردهای غیرقانونی و خلاف مصلحت، منافع و حقوق کودکان بصورت روزانه واصل میشود. این موارد لزوم رسیدگی فوری، شفاف و بیواسطه را نسبت به دغدغههای به حق در خصوص کودکان، که کشور ما بر اساس قوانین موضوعه داخلی و بینالمللی ملزم به رعایت و پاسخگویی در صورت نقض آن است را میطلبد.
به نام خداوند جان و خرد
ریاست محترم قوه قضاییه، جناب آقای محسنی اژهای
با سلام و احترام؛
پیروی نامه شماره ۹۰۰۰۸۱۹۵۴۱۹۰ در تاریخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۱ و دستور جنابعالی مبنی بر انعکاس مکتوب و رسمی دغدغههای این انجمن، موارد ذیل را به استحضار میرساند:
پس از سپری شدن سه ماه از آغاز وقایع اخیر، اخبار غیررسمی متعددی مبنی بر نقض حق حیات، برخوردهای غیرقانونی و خشونتآمیز، دستگیری و عدم رعایت تشریفات قانونی و قضایی از سوی افراد و ارگان های انتظامی، امنیتی و قضایی و همچنین برخوردهای غیررسمی و غیرقانونی بسیار زیادی از سوی مدیران و مسئولین مدارس و دیگر نهادهای آموزشی نسبت به کودکان و نوجوانان به گوش میرسد. علاوه بر اخبار منتشر شده در فضای مجازی، گزارشها و شکایت متعددی از سوی مراجعین خود مبنی بر برخوردهای غیرقانونی و خلاف مصلحت، منافع و حقوق کودکان بصورت روزانه واصل میشود. این موارد لزوم رسیدگی فوری، شفاف و بیواسطه را نسبت به دغدغههای به حق در خصوص کودکان، که کشور ما بر اساس قوانین موضوعه داخلی و بینالمللی ملزم به رعایت و پاسخگویی در صورت نقض آن است را میطلبد. بر همین اساس از جنابعالی به عنوان مقام عالی قوه قضاییه دستور رسیدگی و پیگیری موارد فوری ذیل را دارد:
الف. به رسمیت شناختن و اجرای کامل تعهدات و رعایت اصول بنیادین مورد تاکید در کنوانسیون حقوق کودک نظیر حق حیات، بقاء و رشد، حق بر ابراز آزادانه عقاید، شنیده شدن و تشکیل اجتماعات و شرکت در مجامع مسالمتآمیز، احترام به قانون اساسی، و اجرای کامل اصل تفکیک و دادرسی افتراقی بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری و پایبندی به اجرای مواد مندرج در قانون حمایت از حقوق اطفال و نوجوانان مصوب سال ۱۳۹۹.
ب. اعلام آمار دقیق و شفاف از کودکان کشته شده و بازداشتی از آغاز اعتراضات تا به امروز و به روزرسانی مستمر آن، به تفکیک شهر و استان و همچنین شفافیت در خصوص نهاد بازداشتکننده کودکان جهت پیگیری وضعیت آنان و انجام مساعدتهای حقوقی.
ج. به رسمیت شناختن خصلت رصدکنندگی و نظارتی سازمانهای مردم نهاد و اجازه ورود نمایندگان انجمن برای حمایت از کودکان بازداشتی و زندانی جهت بازدید از بازداشتگاهها، کانونهای اصلاح و تربیت، و نظارت بر روند دادرسی این افراد، خصوصا در مورد پرونده هایی با عناوین اتهامی منجر به صدور احکام سنگین و در شرف وقوع.
د. توقف فوری و بیقید و شرط حضور و ورود نیروهای امنیتی تحت هر عنوان و زیر نظر هر نهاد به مدارس و موسسات آموزشی، و رسیدگی به اخبار واصله از تخلفات مدیران و مسئولین این مراکز در خصوص ایجاد فضای ناامن و پادگانی از طریق افزایش کنترل و نظارت به وسیله ابزارهای گوناگون نظیر دوربینهای مداربسته، نقض حریم شخصی و تهدید و ارعاب دانش آموزان با هدف اعمال فشار برای تبعیت از سیاستهای مشخص و معیّن برخلاف میل و اراده آزاد کودک و نوجوان.
ه. توقف فوری هرگونه برخورد قهری و خشونتآمیز نیروهای مسلح انتظامی و امنیتی در خیابان، هنگام دستگیری یا در مدت بازداشت، در مدارس و یا هر فضای دیگری با افراد زیر ۱۸ سال با هر قصد و تحت هر شرایط و ذیل هر عنوان که منجر به وارد شدن صدمه فیزیکی و یا روانی به وی شود و کرامت انسانی او را خدشهدار کند. دستور تدوین آییننامه، بخشنامه، و یا دستورالعملی که موجب حمایت هر چه بیشتر از کودکان و نوجوانان در شرایط پرتلاطم فعلی باشد و معیار عمل نیروهای انتظامی و امنیتی در خیابان، بازداشتگاهها، مراکز کانونهای اصلاح و تربیت و غیر از آن قرار گیرد.
و. در آخر نظر به رویه حاکم در خصوص به محاق رفتن حق دسترسی آزادانه به وکیل مورد اعتماد و منتخب که مورد انتقاد بسیاری از نهادها من جمله کانونهای وکلا و اسکودا قرار گرفته است، در کنار ایجاد رانت و تبعیض و تعارض منافع و رویههای باژگون برخی از محاکم در پذیرش وکلای خاص که تبعات مالی ناشایستهای را در پی داشته است، مضرات دو چندانی برای کودکان بازداشتی و خانوادههای ایشان فراهم آورده است که با توجه به ماده ۴۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری نیازمند برخورداری از حمایت وکلای دلسوزی هستند که بصورت رایگان حاضر به دفاع از حقوق ایشان میباشند. انجمن حمایت از حقوق کودکان با توجه به تاریخچه همکاری با بسیاری از وکلای مستقل و مدافع حقوق کودک، با تمام ظرفیت حاضر به همکاری و معرفی این افراد به عنوان وکلای معتمد به دستگاه قضایی جهت حمایت همه جانبه از کودکان بازداشتی و خانوادههای آنان می باشد.
“انجمن حمایت از حقوق کودکان سازمانی مردمنهاد، مستقل، غیرسیاسی و غیرانتفاعی است که با شماره ثبت ۱۱۳۳۸ با هدف تبلیغ، ترویج و نظارت بر اجرای اصول مندرج در پیماننامه جهانی حقوق کودک در سال ۱۳۷۳ تشکیل و در حال فعالیت میباشد.”
انجمن حمایت از حقوق کودکان