سازمان عفو بینالملل روز سهشنبه ۲۶ مهر در بیانیهای از مقامات حکومت جمهوری اسلامی خواست فوراً به ناظران مستقل بینالمللی اجازه دسترسی بدون مانع به زندانهای ایران را بدهند، تا در مورد برخورد غیرقانونی نیروهای امنیتی با زندانیان در زندان اوین در روز شنبه ۲۳ مهرماه تحقیق کنند. و همچنین بر لزوم محافظت از زندانیان در برابر «کشتار فراقانونی، شکنجه و سایر بدرفتاریها» تاکید کرده است.
در بیانیه عفو بینالملل آمده است که حادثه مرگبار اخیر بار دیگر لزوم رسیدگی فوری به جنایتهای انجام شده توسط مقامات جمهوری اسلامی از طریق یک مکانیسم مستقل تحقیق، گزارش و پاسخگویی را بیش از هر زمانی برجسته میکند.
آتش سوزی در زندان اوین در شامگاه شنبه نگرانیهای گسترده داخلی و بین المللی را درپی داشته و مقامات جمهوری اسلامی از زمان آغاز این آتشسوزی تاکنون روایتهای متفاوت و متضادی از ابعاد این واقعه ارائه دادهند و قوه قضائیه ایران نیز گفته که در این حادثه فقط هشت نفر از زندانیان جان باخته و ۶۱ نفر مجروح شدهاند.
عفو بینالملل در این بیانیه تاکید کرده است که «برخورد خودسرانه و توهینآمیز» نیروهای امنیتی و مسئولان زندان علیه زندانیانی که در درون دیوارهای زندان در حال آتشسوزی گرفتار بودند و راهی برای فرار نداشتند، نشان از «وحشیگری شدید مقامات» حکومت جمهوری اسلامی و نیروهای امنیتی برای سرکوب مخالفان دارد.
عفو بینالملل همچنین خواستار برگزاری یک نشست ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای بررسی و رسیدگی به این «جنایت» دردناک شده است.
مصطفی نیلی، که وکالت بسیاری از زندانیان سیاسی محبوس در اوین را بهعهده گرفته ، در گفتوگو با روزنامه «اعتماد» یکی از مناطق آسیبدیده از این آتشسوزی را بند هشت زندان اوین معرفی کرده و تاکید کرده که غیر از برخی از محکومان مالی، تعدادی از زندانیان سیاسی نیز در این بند نگهداری میشدند.
به گفته آقای نیلی، زندانیان سیاسی گرفتار در بند شماره چهار اوین بر اثر استنشاق گاز اشکآور آسیب دیدهاند. خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران نیز نوشته که بندهای شش و هفت اوین هم در این آتشسوزی که از شنبه شب تا بامداد یکشنبه ادامه داشته خسارت دیدهاند.