مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نسبت به دستیابی سریع و زودهنگام به توافق هستهای با ایران و به نتیجه رسیدن مذاکرات میان طرفهای اصلی این توافق ابراز تردید کرد.
جوزپ بورل که پیشتر پاسخهای تهران و واشنگتن به پیشنویس توافق پیشنهادی اتحادیه اروپا برای حل پرونده هستهای ایران را منطقی توصیف کرده بود روز دوشنبه تاکید کرد که درخصوص به نتیجه رسیدن سریع مذاکراتِ احیای برجام که وی به عنوان هماهنگکننده در آن نقش ایفا میکند، «اطمینان کمتری دارد.»
آقای بورل که طی یک کنفرانس مطبوعاتی در بروکسل سخن میگفت بدون ارائه توضیحات بیشتر یادآور شد: «متأسفم که بگویم در حال حاضر نسبت به ۲۸ ساعت گذشته اطمینان کمتری به همگرایی دیدگاه ها (…) و چشم انداز انعقاد توافقنامه دارم.»
این در حالیست که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز ۳۱ اوت (پنج روز پیش) نسبت به حصول توافق در «روزهای آینده» ابراز امیدواری کرده بود.
مذاکرات بر سر برنامه هستهای ایران و احیای توافق سال ۲۰۱۵ تهران با پنج به اضافه یک (ایالات متحده آمریکا، فرانسه، بریتانیا، چین و روسیه به عنوان اعضای شورای امنیت به اضافه آلمان) که از شانزده ماه پیش آغاز شده بود پس از یک وقفه چند ماهه بار دیگر در اوایل اوت از سر گرفته شد.
اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات روز هشتم اوت آنچه را که «متن نهایی» توافق خوانده شد به طرفهای اصلی این گفتگوها ارائه کرد تا در صورت تایید، زمینه احیای مجدد توافقی را فراهم کند که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از آن به عنوان بدترین توافق تاریخ یاد کرده و سال ۲۰۱۸ کشورش را از آن خارج کرده بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا پیشنهاد ارائه شده در قالب متن نهایی توافق را بسیار متوازن خواند و گفت: «درخواستهای اولیهای که از دو طرف اصلی مذاکرات دریافت کردم بدون آنکه اساس متن پیشنهادی را زیر سوال ببرد منطقی و معقول به نظر میآمد.»
وی افزود: «اما آخرین تعاملها نشانی از همگرایی ندارد و برعکس، به اختلافات دامن میزند؛ این رویکرد سبب نزدیک شدن مواضع به یکدیگر نمیشود.»
جوزپ بورل در این زمینه تصریح کرد: «این بسیار نگران کننده است: اگر مواضع به هم نزدیک نشود کل روند به خطر میافتد.»
آقای بورل بدون دادن توضیحات بیشتر گفت: «باید بگویم اگر هدف این باشد که توافق به سرعت انجام شود، آخرین پاسخی که دریافت کردم کمکی نخواهد کرد.»
این دیپلمات بلند پایه اتحادیه اروپا درعین حال تاکید کرد که به رایزنی با سایر طرفهای حاضر در مذاکرات احیای توافق هسته ای وین، به ویژه ایالات متحده ادامه خواهد داد.
وزارت خارجه آمریکا هفته گذشته پاسخ تهران را به متن نهایی توافق که از سوی اتحادیه اروپا پیشنهاد شده بود «غیر سازنده» توصیف کرد و افزود که از طریق اتحادیه اروپا به ایران پاسخ خواهد داد.
ایران روز دوشنبه اعلام کرد که هنوز پاسخ رسمی از سوی ایالات متحده به پیشنهاد خود دریافت نکرده است.
تهران به تازگی بار دیگر خواستار آن شده است که پرونده تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص کشف آثار اورانیوم غنیشده در سه سایت اعلام نشده ایران مختومه اعلام شود؛ درخواستی که مخالفت رافائل گروسی، رئیس آژانس را به همراه داشته است.