جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در اجلاس سران کشورهای عربی در روز شنبه ۱۶ ژوئیه (۲۵ تیر) گفت که ایالات متحده از خاورمیانه خارج نخواهد شد و متعهد است مطمئن شود ایران هرگز موفق به تولید سلاح هستهای نمیشود.
اظهارات بایدن در جریان نشستی با شش کشور حاشیه خلیج فارس به همراه مصر، اردن و عراق در جده در حالی بیان میشود که او آخرین مرحله سفر چهار روزه خود را به پایان میرساند.
رئیس جمهور آمریکا گفت: «ما کنار نمیرویم تا با ایجاد خلا چین، روسیه و ایران آن را پر کنند.ایالات متحده یک شریک فعال در خاورمیانه باقی خواهد ماند.»
ما کنار نمیکشیم و نمیگذاریم خلایی برای [نفوذ] چین، روسیه یا ایران شکل بگیرد.ایالات متحده یک شریک فعال در خاورمیانه باقی خواهد ماند.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا
بایدن خطاب به رهبران عرب گفت: «ایالات متحده برای ساختن آیندهای مثبت در منطقه با مشارکت همه شما سرمایهگذاری کرده است. ما در پی این هستیم که با رهبری فعال، اصولی و آمریکایی این لحظه را بسازیم.»
وی همچنین با خط و نشان کشیدن برای ایران گفت واشنگتن اجازه نخواهد داد هیچ کشوری آزادی عبور و مرور دریایی در تنگه هرمز را مختل کند.
وی تصریح کرد که به همکاری نزدیک با کشورهای عرب برای مقابله با تهدیدهای ایران ادامه میدهد. بایدن با این حال به گزینه دیپلماسی تاکید کرد و گفت متعهد است که هرگز ایران به سلاح هستهای دست پیدا نکند.
به گزارش آسوشیتدپرس، گرچه نیروهای آمریکایی همچنان در پایگاههای خود در سراسر خاورمیانه مستقر هستند و گاهی برخی از نیروها و افراد را در خاورمیانه بهعنوان «تروریست» هدف قرار میدهد اما بایدن میگوید که پس از تهاجم این کشور به عراق و افغانستان ورق را بر میگرداند.
او گفت: «امروز مفتخرم که میتوانم بگویم دوران جنگهای زمینی در منطقه، جنگهایی که شمار زیادیی از نیروهای آمریکایی را درگیر میکند تمام شده است.»
وی با این حال همتایان خود در این اجلاس را تحت فشار قرار داد تا حقوق بشر از جمله حقوق زنان را تضمین کنند و به شهروندان خود اجازه دهند آشکارا صحبت کنند.
او گفت: «آینده در اختیار کشورهایی است که پتانسیل کامل جمعیت خود را آزاد کنند. از جمله به مردم اجازه دهند رهبران را بدون ترس از انتقال زیر سوال ببرند و از آنها انتقاد کنند.»
دعوت از رئیس دولت امارات برای سفر به واشنگتن
بایدن پیش از این سخنرانی، صبح امروز به طور جداگانه با رهبران عراق، مصر و امارات دیدار کرد.
وی از محمد بن زاید آل نهیان که از دو ماه پیش رئیس دولت امارات شده است برای بازدید از کاخ سفید در سالجاری دعوت کرد. شیخ خلیفه بن زاید حاکم پیشین امارات عربی متحده پس از آنکه در سال ۲۰۱۴ سکته مغزی کرد، دیگر نتوانست نقش مهمی در این کشور حوزه خلیج فارس ایفا کند و دو ماه پیش درگذشت.
توافقها با عربستان
در پی سفر بایدن به عربستان، سفارت آمریکا در ریاض اعلام کرد طبق توافق جدید بین دو کشور مدت ویزاهای تجاری و توریستی با عنوان ب۱ و ب۲ از پنج سال به ۱۰ سال افزایش پیدا میکند. این سفارت اعلام کرد که این موضوع کمک قابل توجهی به اقتصاد هر دو کشور میکند و روابط بین شهروندان را تقویت میکند.
بایدن در سفر دو روز خود به عربستان ابتدا با ملک سلمان پادشاه سعودی دیدار کرد و پس از آن با محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور گفتوگو کرد.
بایدن گفت که در دیدارش با محمد بن سلمان موضوعات حقوق بشری را مطرح کرده است اما گفت که هدف از این سفر تقویت مجدد نفوذ آمریکا در منطقه است.
سعودیها میگویند ۱۸ توافقنامه و یادداشت همکاری اواخر روز جمعه بین دو هیات امضا شد.
دیدار بایدن با عبدالفتاح السیسی
جو بایدن روز شنبه با عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر دیدار کرد که نخستین دیدار رو در روی این دو رهبر از زمان روی کار آمدن بایدن در سال ۲۰۲۱ بود.
طبق گزارش آسوشیتدپرس، بایدن از السیسی به خاطر نقش مصر در آتش بس سال گذشته بین اسرائیل و نیروهای حماس در غزه تشکر کرد.
ولیعهد عربستان درباره ایران چه گفت؟
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان هنگام افتتاح نشست کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در جده که با حضور بایدن و رهبران مصر، عراق و اردن همراه شده بود از ایران خواست تا با حکومتهای منطقه خود همکاری کند و در امور داخلی سایر کشورها دخالت نکند.
وی همچنین از تهران خواست تا با آژانس بینالمللی انرژی همکاری داشته باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که کشورش قادر به پاسخگویی به تقاضای افزایش یافته برای نفت در بحبوحه بحران جهانی انرژی نخواهد بود.