شی جین پینگ، رئیس جمهوری خلق چین شامگاه جمعه 27 اسفند به وقت پکن بنا به دعوت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا با او به صورت ویدیویی گفتگو کرد و دو طرف به تبادل نظر در مورد درباره موضوعات مورد توجه مشترک خود مانند روابط چین و آمریکا و وضعیت اوکراین پرداختند.
بایدن در این تماس تلفنی گفت 50 سال پیش، ایالات متحده و چین در انتخاب مهم «بیانیه شانگهای» را صادر کردند. امروز یعنی 50 سال بعد از آن نیز روابط دو کشور بار دیگر در مقطعی حساس قرار گرفته است.
او با اشاره به آنکه تأثیر مستقیم روند توسعه روابط دو کشور بر چگونگی بازسازی معادلات بین المللی در قرن 21 گفت می خواهم مجدداً تاکید کنم که ایالات متحده به دنبال جنگ سرد نوین با چین، تغییر نظام چین و یا مخالفت با چین از طریق متحد شدن با دیگر کشورها نیست و از جدایی طلبان تایوان نیز حمایت نمی کند و قصد درگیری با چین را هم ندارد.
رئیس جمهور آمریکا با اعلام آمادگی کشورش برای گفتگوی صریح و تقویت همکاری با چین، پایبندی به سیاست چین واحد، مدیریت موثر رقابت دوجانبه و اختلافات با چین و ترویج توسعه پایدار روابط با چین گفت مایلم برای قرار دادن روند توسعه روابط دو کشور در مسیر درست، ارتباط نزدیک خود را با رئیس جمهور شی جین پینگ حفظ کنم.
شی جین پینگ نیز در این دیدار تلفنی خاطرنشان کرد از اولین «نشست مجازی» ما در ماه نوامبر گذشته، وضعیت بینالمللی دستخوش تغییرات جدید و عمده شده و موضوع عصر کنونی یعنی «صلح و توسعه» نیز با چالش های شدیدی روبرو شده و جهان دیگر در صلح نیست.
رهبر چین با تاکید بر آنکه چین و آمریکا اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل و دو اقتصاد برتر جهان هستند گفت: ما نه تنها باید توسعه روابط دوجانبه را در مسیر درست هدایت کنیم بلکه باید مسئولیت های بین المللی خود را نیز به دوش بکشیم و برای صلح و آرامش جهانی تلاش کنیم.
شی جین پینگ تاکید کرد: «رئیس جمهور بایدن و من هر دو موافقیم که چین و ایالات متحده باید به یکدیگر احترام بگذارند، همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند و از رویارویی پرهیز کنند. همچنین، ما با هم به این توافق رسیدهایم که دو کشور باید ارتباطات و گفتگو را در همه سطوح و زمینه ها تقویت کنند.
او تاکید همتای آمریکایی خود بر عدم تمایل ایالات متحده به آغاز جنگ سرد جدید، تغییر نظام چین، مخالفت با چین از طریق تقویت ائتلاف و یا حمایت از جدایی طلبان تایوان را مهم خواند و گفت روابط چین و آمریکا هنوز بر معضلاتی که دولت قبلی آمریکا ایجاد کرده نتوانسته غلبه کند و در عین حال با چالشهای روزافزونی نیز مواجه شده است.
دبیرکل حزب حاکم در چین توضیح داد: به ویژه که برخی افراد در آمریکا پیام های اشتباهی را به جدایی طلبان تایوان ارسال می کنند که بسیار خطرناک است. اگر به موضوع تایوان به درستی رسیدگی نشود، تأثیر مخرب بر روابط دو کشور خواهد داشت. امیدواریم آمریکا توجه کافی به این نکته داشته باشد. قرار گرفتن روابط دو کشور در وضعیت کنونی به این دلیل بوده است که برخی افراد در آمریکا توافقات ما دو نفر و یا سخنان مثبت آقای رئیس جمهور در این مورد را عملی نکرده اند و این باعث شد که ایالات متحده اهداف راهبردی چین را اشتباه ارزیابی کند.
دو طرف همچنین در مورد وضعیت فعلی اوکراین نیز تبادل نظر کردند.
رئیس جمهور آمریکا با تشریح موضوع کشورش درباره این موضوع، آمادگی خود را برای حفظ ارتباط با چین به منظور جلوگیری از تشدید اوضاع ابراز کرد.
شی جین پینگ نیز درباره وضعیت اوکراین خاطرنشان کرد، چین هیچگاه مایل به دیدن وضعیت امروز اوکراین نبوده است. چین همیشه طرفدار صلح و مخالف جنگ است و این یک سنت تاریخی و بخشی از فرهنگ چین است.
رهبر چین تاکید کرد ما همیشه بر حسب آنکه خود موضوع درست است یا نیست، قضاوت خود را انجام می دهیم و از حفظ حقوق بین الملل و هنجارهای اساسی شناخته شده در روابط بین الملل دفاع می کنیم. ما همچنین، به منشور سازمان ملل متحد پایبندیم و حامی یک مفهوم امنیتی مشترک، جامع، پایدار و مبتنی بر همکاری هستیم. این اصول، پایه رویکرد چین نسبت به بحران اوکراین است. چین یک ابتکار شش ماده ای را در مورد وضعیت انسانی در اوکراین مطرح کرده و مایل است کمک های بشردوستانه بیشتری را به اوکراین و سایر کشورهای آسیب دیده ارائه کند. همه طرف ها باید به طور مشترک از گفتگو و مذاکره روسیه و اوکراین حمایت کنند تا به نتیجه برسد و بین دو طرف صلح برقرار شود. ایالات متحده و ناتو نیز باید با روسیه برای حل بحران اوکراین و رفع نگرانیهای امنیتی روسیه و اوکراین گفتگو کنند.
رئیس جمهور چین یادآور شد: در حال حاضر، همه کشورهای جهان نه تنها برای مقابله با اپیدمی کرونا بلکه برای محافظت از اقتصاد و معیشت مردم خود سرسختانه تلاش می کنند. ما به عنوان رهبر دو کشور بزرگ دنیا، نه تنها باید حل و فصل مسائل مهم و کانونی جهان را در نظر بگیریم بلکه مهمتر از آن، باید ثبات جهانی و کار و معیشت میلیاردها نفر در دنیا را مد نظر خود قرار دهیم.
رئیس جمهور شی تاکید کرد: اجرای تحریم های همه جانبه و بی رویه فقط به مردم بی گناه آسیب می رساند و تشدید تحریم ها نیز بحرانهای جدی را در زمینه های اقتصاد، تجارت، سیستم مالی، انرژی، مواد غذایی، زنجیره صنعتی و زنجیره تامین ایجاد خواهد کرد و اقتصاد جهانی را بدتر خواهد کرد و خسارات جبرانناپذیری را به بار خواهد آورد. هرچه شرایط پیچیده تر باشد، ما باید آرام تر و منطقی تر تامل کنیم. تحت هر شرایطی، ما باید شجاعت سیاسی ازخود نشان دهیم و فضا را برای صلح و حل و فصل مسائل به روشی سیاسی فراهم کنیم.
رهبر چین با اشاره به دو ضرب المثل قدیمی «یک دست صدا ندارد» و «فقط کسی که زنگ را به گردن ببر بسته، می تواند آن را باز کند»، گفت نکته کلیدی این است که طرف های درگیر اراده سیاسی لازم را از خود نشان دهند و راه حل مناسبی بیابند و در همان حال طرف های دیگر نیز باید شرایط را برای این امر فراهم کنند.
رهبر چین با تاکید بر ادامه گفتگو و مذاکره، اجتناب از تلفات غیرنظامیان، جلوگیری از بحران انسانی و توقف درگیریها به عنوان مهمترین اولویت های کنونی گفت راه حل درازمدت مساله اوکراین به احترام متقابل بین قدرت های بزرگ، کنار گذاشتن ذهنیت جنگ سرد، عدم شرکت در تقابل گروهی و ایجاد تدریجی یک ساختار امنیتی متعادل، موثر و پایدار بین المللی و منطقه ای برمی گردد.
شی جین پین تاکید کرد چین همچنان تمام تلاش خود را برای برقراری صلح و ایفای نقش سازنده در حل مساله اوکراین به کار خواهد بست.
سران هر دو کشور ضمن سازنده خواندن این تماس تلفنی گفتند از کارگروههای مسئول خواهند خواست تا به موقع محتوی این گفتگو را پیگیری و عملی کنند و برای بازگرداندن روابط چین و آمریکا به مسیر توسعه پایدار و حل مناسب بحران اوکراین تلاش کنند.