این روزها تصاویر زیادی از پهپادهای «بایراکتار تیبی۲» در شبکههای اجتماعی منتشر میشود که در جنگ اوکراین، خودروها و سامانههای تسلیحاتی روسیه را منهدم کردهاند.
اوکراین میگوید این پهپادهای مسلح و ارزان قیمت کوچک که از ترکیه وارد کرده، نقش مهمی در وارد کردن خسارات سنگین به نیروهای مهاجم و کاهش سرعت آنها داشتهاند.
ترکیه در سال ۲۰۱۹ میلادی شش فروند از این پهپادها را تحویل اوکراین داد که از آنها در جریان نبرد دولت مرکزی علیه جداییطلبان شرق اوکراین در منطقه دونباس نیز استفاده شد.
اوکراین همچنین در سپتامبر ۲۰۲۱ میلادی تصمیم به خرید ۲۴ پهپاد دیگر گرفت؛ تصمیمی که خشم ولادیمیر پوتین را برانگیخت و او در جریان یک گفتگوی تلفنی با رجب طیب اردوغان، ترکیه را برای فروش این تسلیحات به اوکراین به باد انتقاد گرفت.
پهپاد «بایراکتار تیبی۲» که توسط یک موتور حرارتی به حرکت درمیآید، توسط شرکت «بایکار ماکینا» ساخته شده است.
این پهپاد با ۱۲ متر طول و ۶.۵ متر عرض و ۶۵۰ کیلوگرم وزن، بسیار سبکتر از پهپادهای ساخته شده در دیگر کشورها از جمله فرانسه و ایالات متحده است و همین ویژگی باعث میشود که بتواند مدت بیشتری در هوا باقی بماند. در حال حاضر این پهپاد میتواند بیشتر از ۲۴ ساعت تا ارتفاع ۶۸۰۰ متری در هوا بماند.
همین ویژگیها «بایراکتار تیبی۲» را به ابزار ایده آلی برای شناسایی نیز تبدیل کرده است.
این پهپاد همچنین میتواند تا چهار موشک هدایتشونده لیزری را زیر بالهای خود حمل کند و همین موشکها نیز کارایی قابل توجهی در برابر خودروهای زرهی، وسایل نقلیه حامل مهمات و حتی سربازان روسی داشتهاند.
از جمله بر اساس گزارشهای دولت اوکراین، در یکی از آخرین عملیات این پهپادها ۷۰ سرباز چچنی که به عنوان نیروی کمکی برای نبرد علیه اوکراینیها فرستاده شده بودند، کشته شدند. پهپادها همچنین توانستهاند بهتازگی یک کاروان سوخت و یک کاروان تدارکاتی روسیه را منفجر کنند.
مزیت دیگر پهپادهای «بایراکتار تیبی۲» این است که میتوان همزمان چند پهپاد را برای حفظ نظارت دائمی و کنترل بر منطقه به پرواز درآورد و اگرچه ارتش روسیه موفق شده تعدادی از این پهپادها را منهدم کند، اما وزیر دفاع اوکراین اعلام کرد که مجموعه جدیدی از این پهپادها به تازگی دریافت شده است.
«بایراکتار تیبی۲» با وجود هزینۀ واحد ۵ میلیون دلاری، همچنان یک پهپاد ارزان قیمت محسوب میشود. پیشتر از این پهپادها در جریان درگیریهای لیبی و سوریه همچنین جنگ قره باغ (برای انهدام خودروهای نیروهای ارمنی) نیز استفاده شده بود.
با این وجود تحلیلگران بر این باورند که اگرچه این پهپادها توانستهاند سرعت پیشروی نیروهای روسیه را کُند، نقصهای پدافند هوایی روسیه را برملا و روحیه مقاومت اوکراینیها را تقویت کنند، اما بعید است که بتوانند سرنوشت این جنگ نابرابر و احتمالا طولانی را تغییر دهند.