به گزارش رسانههای آلمانی مارکوس پوتسل آخرین سفیر آلمان در کابل قرار است به زودی برای بررسی زمینه برقراری مناسبات دیپلماتیک با طالبان به کابل سفر کند. مارکوس پوتسل در دوران خروج نیروهای آلمان و برخی از همکاران بومی این کشور از افغانستان در تماس دائمی با طالبان بود.
روزنامه ولت ام زنتاگ، یکشنبه ٧ نوامبر خبر داد که «دولت آلمان در این روزها سرگرم برنامه ریزی برای تغییر سیاست خود در برابر طالبان در افغانستان است و در همین چارچوب است که مارکوس پوتسل برای سفر به کابل آماده میشود».
هنوز روشن نیست که این اقدام در واکنش به درخواستهای مکرر طالبان از برلین صورت میگیرد یا تصمیمی یکجانبه از سوی آلمان است. طالبان از نخستین روز به دست گرفتن قدرت در افغانستان تاکنون چندین بار تمایل خود به برقراری روابط دیپلماتیک با آلمان را آشکارا اعلام کردهاند.
ذبیج الله مجاهد سخنگوی این گروه چند روز پس از ورود طالبان به کابل در یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد «آلمانیها در زمینه کمک به مردم افغانستان و بازسازی این کشور پیشینه خوبی دارند و ما از همکاری با آنها استقبال می کنیم».
دعوت از آنگلا مرکل
در زمینه ابراز تمایل به نزدیکی با آلمان، طالبان تا آنجا پیش رفتند که روز ششم سپتامبر امسال آنگلا مرکل صدراعظم آلمان را به بازدید از کابل دعوت کردند. در آن روز ذبیح الله مجاهد در یک مصاحبه ویدئوئی با روزنامه بیلد آلمان گفت «من از صمیم قلب خوشحال میشوم که از صدراعظم آلمان در افغانستان استقبال کنم». وی در همان مصاحبه از آلمان درخواست کرد که کمکهای مالی خود به افغانستان را همچنان ادامه بدهد.
به گفته مجاهد، افغانستان در زمینه آموزش، بهداشت و زیرساختها نیاز شدید به کمک دارد و برلین میتواند شرکتهای بزرگ آلمانی را به سرمایه گذاری در افغانستان تشویق کند. سخنگوی طالبان همزمان اعلام کرد که همه پناهندگان افغانی، به ویژه آن گروه که به آلمان پناهنده شدهاند میتوانند به کشورشان بازگردند.
شتاب هایکو ماس برای رابطه با طالبان
یک هفته پیش از مصاحبه مطبوعاتی ذبیحالله مجاهد هایکو ماس وزیرخارجه آلمان در سفر به کشورهای همسایه افغانستان گفته بود که آلمان باید برای جلوگیری از بی ثباتی در افغانستان با طالبان گفت و گو کند. وی انجام این گفت و گوها را اجتناب ناپذیر خوانده و گفته بود که هیچ راهی جز گفت و گو با طالبان وجود ندارد.
وزیرخارجه آلمان در عین حال گفته بود که طالبان اگر خواستار کمکهای بین المللی هستند باید ببینند جامعه بینالمللی از آنها چه میخواهد. بنابراین همه چیز به روند تحولات سیاسی در افغاانستان تحت حکومت طالبان بستگی دارد.
ماس در همان زمان هم تصریح کرده بود که اگر از نظر سیاسی امکان پذیر باشد و وضعیت امنیتی اجازه بدهد آلمان سفارت خود در کابل را باز خواهد کرد.
آزاد کردن خروج همکاران بومی نیروهای بینالمللی و تشکیل یک دولت فراگیر پیش شرط هائی بود که اول ماه سپتامبر امسال وزیرخارجه آلمان برای همکاری جامعه بینالمللی با طالبان تعیین کرده بود، اما اکنون در حالی که طالبان دولتی تمامیت خواه تشکیل دادهاند، باز هم آلمان خود را برای بازگشائی سفارت در کابل آماده میکند.
طالبان تاکنون نسبت به هیچ کشور عضو ائتلاف بینالمللی (ایساف) برای تجدید رابطه به اندازه آلمان علاقه نشان ندادهاند. به نظر کارشناسان این علاقمندی دارای سه دلیل روشن است. از یکسو آلمانیها در چارچوب ماموریت ایساف بیشتر روی بازسازی افغانستان و آموزش ارتش افغانستان متمرکز بودند و به استثنای چند مورد زیاد درگیر جنگ نشدند، از سوی دیگر آلمان به طور کلی در مقایسه با کشورهائی مانند فرانسه، بریتانیا و حتی ایتالیا سابقه استعماری کمتری در منطقه دارد. دلیل سوم هم آن است که آلمان ثروتمندترین کشور اروپائی است و در صورت برقراری مناسبات میتواند در رفع مشکلات اقتصادی طالبان نقش برجستهای ایفا کند.
هدف ایجاد ارتباط با طالبان چیست؟
روزنامه ولت ویژه یکشنبه در مورد علت تلاش آلمان برای ایجاد رابطه با طالبان نوشته است «مارکوس پوتسل در سفر به کابل خواهد کوشید مقدمات سفرهای کوتاه مدت مقامات آلمانی به افغانستان را فراهم کند».
این رفت و آمدها میتوانند در نهایت شرایط لازم را برای از سرگیری مناسبات دیپلماتیک، خروج همکاران بومی آلمان و رساندن کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان مهیا کنند.
همزمان با تلاشهای وزارت خارجه آلمان برای ایجاد ارتباط با طالبان، دادستانی فدرال آلمان نیز سرگرم بررسی این موضوع است که اگر طالبان به عنوان یک قدرت سیاسی حاکم شناخته شود، تحقیق و بازخواست از اعضای این گروه به عنوان عضویت در یک گروه تروریستی چگونه امکان پذیر خواهد بود؟ طالبان هنوز در قوانین آلمان به عنوان یک گروه تروریستی شناخته میشوند.