از طرف دیگر، سفارش برای تجهیزات و ماشین‌آلات تولیدی ساخت آمریکا به سطح ۳۰ سال پیش بازگشته است.
ترجمه شده از Asia Times، ۱۴ اکتبر ۲۰۲۱ [۲۲ مهر ۱۴۰۰] مترجم حبیب مهرزاد – اختصاصی اندیشه نو
صادرات چین در ماه سپتامبر امسال ۲۸درصد از میزان صادرات آن در اوایل امسال بیشتر شد که بیش از افزایشی بود که تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند. مهم‌تر اینکه از ژانویه ۲۰۱۸ که دونالد ترامپ تعرفه‌هایی را بر طیف گسترده‌ای از واردات آمریکا از چین اعمال کرد، صادرات چین به آمریکا تا کنون ۳۱درصد افزایش یافته است. با احتساب نرخ سالانهٔ تعدیل فصلی شده، آمریکا امروزه ۶۳۵میلیارد دلار کالای چینی می‌خرد که برابر با رقم سرسام‌آور ۲۷درصد تولید ناخالص داخلی آمریکا است.
این وابستگی آمریکا به صادرات چین از آن نوع وابستگی به واردات است که اقتصاددانان آن را خاص کشورهای جهان سومی وابسته به قدرت‌های استعماری سابق می‌دانند. صادرات آمریکا به چین طی ۱۲ ماه گذشته فقط ۳۰درصد صادرات چین به آمریکا بوده است.
در همین مدّت، صادرات چین به کره جنوبی ۵۰درصد، به تایوان ۶۰درصد، و به آلمان ۶۱درصد افزایش یافت، اما چین تقریباً به همان اندازه هم از این سه کشور وارد می‌کند.
تقاضا برای کالاهای چینی پس از اختلال ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹، بار زیادی روی ظرفیت تولید چین گذاشته که به نوبهٔ خود باعث کمبود برق شده است و اکنون برخی از صنایع کلیدی، از جمله صنایع ساخت تراشه‌های کامپیوتری را مجبور به کاهش تولید کرده است.
چین سریع‌تر از هر کشور بزرگ صنعتی دیگری بر همه‌گیری کووید-۱۹ غلبه کرد و آن را پشت سر گذاشت، و دچار اختلال کمتری در ظرفیت تولیدی‌اش شد. بخشی از افزایش صادرات چین به آمریکا، با وجود تعرفهٔ گمرکی ۲۰درصدی بر تقریباً نیمی از کل کالاهای فروخته شده به آمریکا، به همین دلیل است.[*]
وضعیت بد زنجیرهای تأمین کالای آمریکا بخش دیگری از داستان است. برای مثال، سفارش‌های دریافتی تولیدکنندگان آمریکایی برای ساخت و تحویل تجهیزات و ماشین‌آلات تولیدی، به سطح سال ۱۹۹۲ اُفت کرده است که نصف بالاترین میزان سفارش‌ها در سال ۱۹۹۹ است.
کاهش مالیات شرکت‌های بزرگ توسط دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸، انگیزهٔ سرمایه‌گذاری و میزان مجاز محاسبهٔ استهلاک تجهیزات و ماشین‌آلات سرمایه‌یی را کاهش داد. نتیجه این شد که برای نخستین بار پس از سقوط مالی-اقتصادی ۲۰۰۸، شرکت‌های آمریکایی در سال ۲۰۱۹ بیشتر از آنکه هزینه‌های سرمایه‌یی (تأسیسات و ماشین‌آلات) داشته باشند، پولشان را صرف خرید سهام‌های خود کردند.
مشکل دیگر ،کوچک شدن نیروی کار فعال در آمریکاست. میزان مشارکت نیروی کار در آمریکا (درصد جمعیتِ در سنِ کار، که یا شاغل‌اند یا دنبال کار می‌گردند) پس از همه‌گیری کووید-۱۹به‌شدّت کاهش یافت که هنوز بهبود نیافته است.
این وضع توضیح می‌دهد که چرا تعرفه‌های دولت ترامپ که در دولت بایدن نیز ادامه یافت، نتوانست وابستگی آمریکا به تولید چین را کاهش دهد. آمریکا چاره‌ای جز بیشتر وارد کردن کالاهای چینی ندارد، و مصرف‌کنندگان آمریکایی هستند که به‌خاطر تعرفه‌های واردات، باید این کالاها را گران‌تر بخرند، که عاملی برای افزایش تورّم است.
دولت‌های ترامپ و بایدن در جریان همه‌گیری کووید در مجموع ۵٫۸تریلیون دلار کمک معیشتی به مردم پرداختند، که تقریباً برابر با یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی آمریکاست. همچنین، پرداخت مزد دورهٔ بیکاری را نیز تمدید کردند، و در واقع به بخش‌های بزرگی از نیروی کار پول دادند که در خانه بمانند. این امر تأثیر دوگانه‌ای داشت. از یک سو باعث افزایش تقاضا برای کالاها شد (به‌ویژه وسایل الکترونیکی مصرفی، که آمریکا از چین وارد می کند)، و از سوی دیگر، عرضهٔ کالا را کاهش داد.
کمبود نیروی کار باعث شده است که وضعیت برخی از گلوگاه‌های بسیار مهم، و از همه مهم‌تر حمل‌ونقل، وخیم‌تر شود. انجمن‌های کامیون‌داران آمریکا تخمین می‌زنند که آمریکا ۶۰هزار رانندهٔ کامیون کم دارد.
توجه داشته باشید که داده‌های مورد استفاده در این بررسی توسط اداره کل گمرک چین منتشر شده است. به‌علاوه، این داده‌ها با الگوریتم سنسوس ایکس-۱۳ (Census X-13)، با استفاده از نرم‌افزار اقتصادسنجی Eviews از لحاظ فصلی تعدیل شده است. داده‌های چین دربارهٔ صادراتش به آمریکا ارقامی بیشتر از داده‌های آمریکا دربارهٔ وارداتش از چین را نشان می‌دهد که تا حد زیادی به دلیل آن است که بسیاری از واردکنندگان آمریکایی تعرفه‌های گمرکی نمی‌پردازند، چون کالاهای چینی‌ای را می‌خرند که اوّل به کشور سوّمی صادر شده است.
به همین دلیلِ نپرداختن تعرفهٔ گمرکی از راه خرید غیرمستقیم صادرات چین، باید گفت که داده‌های چینی قابل‌اعتمادتر از داده‌های آمریکایی‌اند. همان‌طور که هانتر کلارک و آنا وُنگ، اقتصاددانان فدرال رزرو آمریکا، در پژوهشی که در ژوئن ۲۰۲۱ در وبگاه هیئت مدیران فدرال رزرو منتشر شد، توضیح دادند:
«به نظر می رسد که کسری از زمان تشدید کشمکش‌های تجاری آمریکا و چین در سال ۲۰۱۸ به طور چشمگیری کاهش یافته است، یا دست‌کم داده‌های تجاری آمریکا چنین نشان می‌دهد. در مقابل، داده‌های چین روایت بسیار متفاوتی را بازگو می‌کند: کسری تجارت دوجانبهٔ آمریکا با چین، چنان‌که مازاد تجارت دوجانبه چین نشان می‌دهد، تا پایان سال ۲۰۲۰ تقریباً به بالاترین میزان در تاریخ روابط تجاری این دو کشور رسید.
«در تاریخ روابط تجاری این دو کشور، اختلاف بین این ارقام تراز تجاری نسبتاً قابل پیش‌بینی و پایدار باقی مانده بود. اما با آغاز کشمکش‌های تجاری، ارزش واردات از چین، طبق آنچه آمریکا گزارش کرده است، بسیار بیشتر از ارزش صادرات گزارش شدهٔ چین به آمریکا کاهش یافته است. به احتمال زیاد، دو دلیل برای این پدیده می‌توان ذکر کرد: (۱) واردکنندگان آمریکایی برای اینکه از پرداخت تعرفه‌های آمریکا فرار کنند، ارزش وارداتشان از چین را کمتر از آنچه است گزارش می‌کنند، و (۲) صادرکنندگان چینی، به دلیل تغییرهای صورت گرفته در مشوّق‌های مالیاتی در چین، ارزش صادراتشان را بیشتر از آنچه است گزارش می‌کنند.
«در این یادداشت ما می‌بینیم که بیشترین میزان اختلاف مزبور را می توان با عامل اوّل توضیح داد. به دلیل واردات آمریکایی گزارش‌نشده [برای گریز از پرداخت تعرفهٔ گمرگی]، تخمین زده می‌شود که آمریکا سالانه ۱۰میلیارد دلار درآمد از تعرفه‌های گمرکی از دست داده است.»
اندیشه نو: استفاده از تمام یا بخش‌هایی از این مطلب با ذکر منبع بدون مانع است.
[*] تأکیدها همه از مترجم است