متن کامل مصاحبۀ عبدالله نایبی با پی‌یر باربانسی خبرنگار روزنامۀ اومانیته دو شنبه 16 اگست 2021
از روز یک شنبه به این سو، پس از تصرف کابل بدون جنگ، افغانستان در دست طالبان است.
برای رهبری حزب نوین مردم افغانستان، ایدۀ سازماندهی مقاومت در برابر طالبان مطرح گردیده است. پس از فرار مغلوبان، ترس و خشمِ افغانها و کابلی‌هایی که بی سرنوشت رها شده بودند، حاکم گردید. عبدالله نایبی که همیشه فسادِ قدرتِ مجاهدین را محکوم کرده است، اینک در صدد متشکل ساختن ترقی خواهان در برابر طالبان است.
پی‌یر باربانسی: آیا این فروپاشی سریع حکومت افغانستان برای شما غیر منتظره بود؟
عبدالله نایبی: در حقیقت خیر! این فروپاشی قابل پیش‌بینی بود، حتا می‌توانم بگویم که کار خوبی شد. دولت افغانستان پوسیده بود. رهبران آن جامعه را در وضعیت یک انحطاط کامل فرو لغزانده بودند. این دولت در اثر فساد از درون پوسیده بود. به همین دلیل افغانها از آن حمایت نکردند. و این همچنان پیامد استراتیژی امریکا و ناتو در افغانستان است. آنها با سرنوشت مردم بازی کردند. اینکه آنها طالبان را داخلِ بازی بین المللی کردند نمی‌توانست چیز دیگری به بار بیارود.
من همچنان ملاحظه می‌کنم که پاکستان کارتِ مدرنیته را با آنها بازی کرد و همراه با تروئیکای وسیع (ایالات متحده، روسیه، چین و پاکستان) اعلام داشت که نمی‌خواهد امارت اسلامی طالبان در افغانستان مستقر شود.
همزمان با این، اینکه طالبان قدرت را تصرف کردند یک پیامد فوری دارد. نمای دموکراتیک که جلوه می‌کرد دیگر نیست. نیروهایی که فریب خوردند و به این تصویر دموکراتیک باور داشتند، اینک متوجه می‌شوند که حقیقت از چی قرار بود. تحلیل‌های ما، که هم بر ضد دولت می‌رزمیدیم و هم بر ضد طالبان درست بودند.
من 20 سال پیش گفته بودم که آمدن ایالات متحده به افغانستان هیچ معضله یی را حل نخواهد کرد و استدلال من چنین بود که خواستنِ مستقر ساختن یک دولت ملی و دموکراتیک با مجاهدینِ آن زمان، به ویژه با جمعیت اسلامیِ مسعود، یک تضاد وحشتناک بود زیرا آنها چنان دولتی را نمی‌خواستند. دولتی آن‌چنانی خواهانِ خروج نیروهای نظامی‌خارجی از افغانستان می‌شد، آنچه با اهداف استراتیژیک ایالات متحده مغایرت داشت.
پی‌یر باربانسی: برگشت طالبان به قدرت چی تأثیری خواهد داشت؟
عبدالله نایبی: طالبان نمی‌توانند مانند گذشته رفتار کنند. بیست سال گذشت، هرچه تلاش کنند نخواهند توانست باز شدن به بیرون را مانع شوند. به قدرت رسیدن آنها به طور تناقض آمیز می‌تواند استقرار صلح در افغانستان، محو فساد و همره با آن استقرار گونه‌یی از عدالت (ولو عدالتِ اسلامیِ مطابقِ شریعت باشد) که مردم عادی به آن باور خواهند داشت، تبارز کند. ما نباید واقعیت را پنهان کنیم.در مناطق روستایی مردم به شمول زنان، ایده‌هایی نزدیک به ایده‌های طالبان دارند. زنان چنین می‌انگارند که با طالبان گونه‌یی ضمانت زیستن دارند و فکر می‌کنند که حفاظت می‌شوند، به غذا دسترسی پیدا می‌کنند و می‌توانند کودکان شان را بپرورانند.
من امیدوارم که یک آگاهی سیاسی قوام بپذیرد و باعث تعهدات جدیدی گردد؛ ما برای آن کار می‌کنیم. جوانان که به جز دولتِ زیر اشغال امریکا چیز دیگری را نشناخته اند و زنان تحصیل‌کرده باید متوجه این امر شده مبارزه کنند. صفحۀ جدیدی با همه تضادهایش باز می‌گردد. یک تحلیلِ موشگافانه از وضعیت امکان شناساییِ راه را نشان خواهد داد. اما در حال حاضر راه اندازی یک مقاومت مسلحانه در دستور روز قرار ندارد.
پی‌یر باربانسی: حزب شما چگونه عمل خواهد کرد؟
عبدالله نایبی: آنچه به ما تعلق می‌گیرد، به دنبال جلسۀ کمیتۀ [شورای] مرکزی حزب نوین مردم افغانستان، برگزاری یک کنفرانس برنامه‌سازِ تمام نیروهای چپ و مترقی افغانی را از داخل و خارج کشور، پیشنهاد خواهیم کرد.
ما می‌خواهیم برای تشکل جوانان، زنان و تمام آنانی که با ایدیالوژی و جهانبینی طالبان ضدیت دارند، مبارزه کنیم تا باشد یک دیدگاه دیگر را مسلط سازیم. تحقق این هدف خواهان یک پیکار عظیم همه جانبه است.
پی‌یر باربانسی: رفتار بین المللی چی خواهد بود؟
عبدالله نایبی: پاکستان، چین و به ویژه روسیه منافع شان را در از کنترول خارج شدنِ طالبان نمی‌بینند. اسلام آباد به دلایل اقتصادی به یک افغانستان آرام و صلح پایدار نیاز دارد. چین به منظور دست یابی به منابع طبیعی افغانستان خواهان برقراری مناسبات همجواری نیک با طالبان است. از دیدگاه روسیه ثبات در جنوب جمهوری‌های آسیای مرکزی مانع نفوذ جنگ‌جویان افراطی اسلامیست به آن کشور می‌گردد.
کشورهای غربی باید فشار را بر کابل نگه دارند تا مانع استقرار یک دیکتاتوری مذهبی بدَوی در کشور گردند. به رسمیت شناختن بین‌المللی باید به چگونه‌گی رفتارِ حاکمان جدید کابل با حقوق بشر و جایگاه زنان در جامعۀ افغانی وابسته گردد. در فرجام و این نکته به عقیدۀ من اساسی است، اروپا و به ویژه فرانسه باید از نیروهای دموکراتیک افغانی در مبارزۀ شان برای دموکراسی و ترقی حمایت کنند، چیزی که تاکنون نادیده گرفته شده بود.
برداشته شده از صفحۀ فیسبوک شخصی عبدالله نایبی