گروه طالبان با پیشروی در ولایت هرات در روز پنجشنبه ۱۷ تیر (سرطان) تأسیسات گمرک اسلامقلعه در مرز ایران را به تصرف خود در آوردند.
برخی منابع محلی این خبر را تأیید کرده و ویدیوهایی نیز از حضور نیروهای طالبان در تأسیسات مرزی افغانستان با ایران در این منطقه در شبکههای اجتماعی همرسان شده است، اما مقامات محلی ولایت هرات واقع در همسایگی شرق ایران هنوز در این زمینه اظهارنظری نکردهاند.
به نوشته خبرگزاری ایرنا، برخی دیگر از منابع محلی نیز گفتهاند که پس از فرار نیروهای افغان و کارمندان گمرک، مردم وارد ساختمان گمرک هرات شدهاند.
خبرگزاری ایسنا نیز به نقل از مسئولان گمرک ایران خبر داد که تجارت میان این کشور با ایران در مرز دوغارون و ماهیرود متوقف شده است.
روحالله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران گفت: «متأثر از تحولات صورت گرفته در افغانستان در اسلامقلعه ولایت هرات در نزدیک مرز مقابل دوغارون خراسان رضوی و بندر ابونصر فراهی در ولایت فراه افغانستان در مقابل مرز ماهیرود در حراسان جنوبی، روند تجارت کشور با افغانستان متوقف شد.»
خروج «تاکتیکی» نیروهای دولتی از سه ولسوالی هرات
در همین حال، نبرد طالبان با نیروهای دولتی در برخی نقاط به ویژه در ولایت هرات ادامه دارد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان مدعی تصرف سه ولسوالی شیندند، کهسان و پشتون زرغون در ولایت هرات شد. اما خبرگزاری افق افغانستان از قول منابع محلی هرات نوشت که نیروهای دولتی از این یه ولسوالی عقبنشینی کردهاند.
غلام حبیب هاشمی، عضو شورای ولایتی هرات به افق گفت که این ولسوالیها، براساس تصمیم شورای نظامی این ولایت به خاطر جلوگیری از تلفات، بدون درگیری تخلیه شدهاند. او افزود که در این سه ولسوالی به نیروهای دولتی تلفات وارد نشده است.
پیش از این در روز پنجشنبه دفتر والی هرات از تخلیه ولسوالیهای زندهجان و کشک کهنه در همین ولایت خبر داده بود.
در خبرنامه اداره محلی هرات آمده است که این نیروها برای تجدید قوا و جلوگیری از واردشدن تلفات به غیرنظامیان به منطقه دیگری انتقال یافتهاند.
جنگ در قلعه نو مغلوبه شد
جنگ میان نیروهای دولتی و طالبان در شهر قلعه نو، مرکز ولایت بادغیس مغلوبه شده است.
با آن که روز گذشته وزارت دفاع افغانستان از «شکست» طالبان در مرکز بادغیس خبر داده بود، اما درگیری در این شهر در روز پنجشنبه نیز ادامه داشت و پایگاه خبری طلوع افغانستان در این روز از قول یک منبع امنیتی ولایت بادغیس نوشت که حملات طالبان در قلعه نو از سر گرفته شده است.
به گفتۀ این منبع، اکنون جنگ در چند ساختمان دولتی و نظامی از جمله ساختمان ولایت، فرماندهی پلیس و ریاست امنیت ملی و لوای سوم ارتش در این به شدت جریان دارد.
از سوی دیگر وزارت دفاع افغانستان روز پنجشنبه اعلام کرد که شماری زیادی از نیروهای کماندوی تازه نفس شب گذشته به شهر قعله نو رسیدهاند و عملیات پاکسازی ادامه دارد.
این وزارت همچنین گفته است که روز گذشته، نیروهای امنیتی و ویژه با حمایت نیروی هوایی گروههایی از نفرات طالبان را در بخشهای مختلف مرکز بادغیس هدف قرار دادهاند که در نتیجه آن ۶۹ طالب کشته و ۲۳ تن دیگر از آنها زخمی شدهاند. مقامهای نظامی در بادغیس نیز گفتهاند که حمله دوم طالبان به قلعه نو را عقب زدهاند.
مقامهای محلی تأیید میکنند که شماری از مقامهای امنیتی ولایت بادغیس به همراه دهها نیروی امنیتی و امکانات نظامی تسلیم طالبان شدهاند.
پایان نشست بینالافغانی صلح در تهران
طرفهای شرکتکننده در نشست بینالافغانی تهران روز پنجشنبه ۱۷ تیر (سرطان) پس از پایان مذاکرات دو روزه خود با انتشار بیانیهای اعلام کردند که جنگ را راه حل مسئله افغانستان نمیدانند و در پی هدایت تلاشها به سوی «راه حل سیاسی و صلحآمیز» هستند.
مذاکرات میان هیئتهای نمایندگی سیاسی طالبان و دولت افغانستان روز چهارشنبه ۱۶ تیر (سرطان) به میزبانی ایران و با سخنرانی محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در تهران آغاز شده بود. در تهران آغاز شده بود.
ایران میزبانی این مذاکران را در حالی بر عهده گرفت که گروه طالبان در روزهای اخیر با استفاده از فرصت خروج نیروهای آمریکا و دیگر کشورهای عضو ائتلاف حملاتی را در سرتاسر افغانستان آغاز کرده و نزدیک به ۱۰۰ ولسوالی (شهرستان) از مجموع ۳۸۸ ولسوالی این کشور را به کنترل خود در آورده است.
هیئتهای نمایندگی افغان در بیانیه پایانی نشست تهران که در ۶ بند تنظیم شده، از اقدام ایران در برگزاری نشست تهران تشکر کردهاند.
امضا کنندگان این بیانیه در بند پایانی نوشتهاند: «هر دو جانب حملاتی را که خانههای مردم، ادارات، مساجد و بیمارستانها را هدف قرار داده و باعث تلفات میگردند و همچنان تخریب مؤسسات عمومی را به شدت محکوم کرده و خواستار مجازات عاملان آن میگردند».
رسانههای افغانستان در روزهای اخیر از موارد غارت و آتش زدن خانهها به دست نیروهای طالبان بعد از فتح شهرها و ولسوالیها خبر داده بودند.
واکنش آمریکا: میزبانی ایران میتواند سازنده باشد
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با استقبال ضمنی از اقدام ایران در میزبانی نشست بینالافغانی گفت: «همسایگان افغانستان باید نقشی سازنده ایفا کنند. آنچه ایران با میزبانی چنین نشستی میخواهد انجام دهد، میتواند واقعا سازنده باشد. باید نتیجه را در آینده دید.»
وی با یادآوری مذاکرات بینالافغانی در دوحه، پایتخت قطر و در تهران افزود: «این چیزی است که ما همیشه درباره همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه گفتهایم. آنها هم سهمی در آینده افغانستان دارند و باید از نفوذشان در مسیری مثبت و برای حمایت از صلح استفاده کنند.»
پرایس درباره درگیریهای اخیر نیز گفت: «هر دولتی که با زور سلاح در افغانستان به قدرت برسد، مشروعیت و حمایت نخواهد داشت، نه از طرف جامعه بینالملل و نه از طرف مردم افغانستان.»
بایدن درباره افغانستان سخنرانی میکند
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر این که آیا از بابت سقوط کابل به دست طالبان نگرانی ندارد، گفت که روز پنجشنبه درباره این موضوع صحبت میکند.
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفت که بایدن بعد از ظهر پنجشنبه در مورد «تلاشهای ادامهدار برای خروج (از افغانستان) و کمکهای امنیتی و بشردوستانه مداوم» به مردم و ارتش این کشور صحبت خواهد کرد.
ساکی همچنین گفت که بایدن صبح پنجشنبه با تیم امنیت ملی خود دیدار میکند تا در جریان آخرین تحولات افغانستان قرار بگیرد.
خروج آرام سربازان آمریکایی از محل اصلی استقرارشان در افغانستان یعنی پایگاه هوایی بگرام در روز جمعه، چرخشگاه مهمی در روند خروج نیروهای خارجی از این کشور بود.
جانسون: بیشتر نیروهای بریتانیا افغانستان را ترک کردهاند
بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا روز پنجشنبه در برابر نمایندگان حاضر در مجلس عوام این کشور گفت که تقریبا تمام نیروهای نظامیاش را که در قالب عملیات ناتو در افغانستان خدمت میکردند، به خانه بازمیگرداند.
با این حال وزارت دفاع بریتانیا گفته است که بخش کوچکی از نیروهای این کشور برای محافظت از دیپلماتهای بریتانیایی در افغانستان باقی میمانند.
بوریس جانسون گفت: «به دلایل مشخص نمیتوانیم جدول زمانبندی خروج نیروهای بریتانیا را اعلام کنیم. اما با وجود این میتوانم به پارلمان بگویم که بیشتر نیروهای ما هماکنون افغانستان را ترک کردهاند.»
جانسون پنج شنبه ۸ ژوئیه، خطاب به پارلمان بریتانیا گفت: «به دلایل مشخص نمیتوانیم جدول زمانبندی خروج نیروهای بریتانیا را اعلام کنیم. با این وجود میتوانم به پارلمان اعلام کنم که اکثر نیروهای ما هماکنون افغانستان را ترک کردهاند».