در آستانه دور جدید مذاکرات اتمی در وین، وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، انتخابات ریاستجمهوری در ایران را عاملی در پیچیدهتر شدن مذاکرات عنوان کرده است. همزمان سه کشور اروپایی حاضر در توافق جامع اتمی با ایران نیز مدعی شدند: جمهوری اسلامی ایران، کار دستیابی جامعه جهانی به توافق اتمی را دشوار کرده است. شبکه خبری آمریکایی فاکسنیوز در گزارشی با انتشار تصاویر ماهوارهای به تحرکاتی درمنطقهای از روستای سنجریان در شمال شرق تهران پرداخته است که احتمال میرود با بخش نظامی برنامه هستهای ایران مرتبط باشد. غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد، شناسایی مکانهای مخفی فعالیت هستهای در ایران از سوی آژنس بینالمللی انرژی اتمی، انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ و تشکیل دولت جدید در ایران، مسیر دستیابی به توافق اتمی را دشوار ساخته است.
وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، بر این باور است که تا مشخص شدن تمامی جزئیات نمیتوان با اطمینان اظهار داشت که توافق هستهای با ایران به دست آمده است. معاون وزیر امور خارجه آمریکا، این اظهارات را در نشست مجازی موسسه مارشال آمریکا و با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ که (به گفته او) مذاکرات برجام را پیچیده میکند، عنوان نمود.
اما علاوه بر اظهارنظر معاون وزیر امور خارجه آمریکا، مبنی بر دشواری مذاکرات هستهای با ایران، گزارش فاکسنیوز، در آستانه دور جدید مذاکرات در وین، مبنی بر انتشار تصاویر ماهوارهای جدیدی از تحرکات ایران در ماههای اخیر در منطقهای از روستای سنجریان، خبرساز شده است.
شبکه خبری آمریکایی فاکسنیوز، شامگاه سهشنبه ۱۸ خرداد، تصاویر ماهوارهای جدیدی از یک روستا در جاجرود، در شمال شرق تهران، را منتشر کرد که با استناده به این تصاویر که در آزمایشگاه شرکت «اینتللب» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، جمهوری اسلامی ایران از روز ۲۴ مهر سال گذشته، تحرکات خود در این سایت در روستای «سنجریان» را افزایش داده است.
انتشار این گزارش، تنها ساعاتی پس از تازهترین گزارش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که در اختیار شورای حکام آژانس قرار گرفت، صورت میگیرد.
بر اساس گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بازرسان این نهاد جهانی، آثاری از مواد هستهای را در چهار محل در ایران بدست آوردهاند. این گزارش نشان میدهد که ایران دارای اماکن دیگری است اما گزارش آن را به اطلاع آژانس نرسانده است.
رافائل گروسی، در نشست خبری خود، در شورای حکام، تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به پرسشهای آژانس در ارتباط با این مکانهای مخفی پاسخ صریح نداده است. به گفته این مقام ارشد آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ظن آن میرود که ایران در این مکانها مواد هستهای مخفی کرده باشد.
کاظم غریبآبادی، نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در واکنش به اظهارات رافائل گروسی، این گزارشها را بیاعتبار خوانده و با اشاره به اینکه ایران با آژانس همکاری داشته است، رویه آژانس را یکطرفه دانست.
اکنون، در گزارشی که از سوی شبکه فاکسنیوز منتشر شده است، به یک مکان مخفی در روستای سنجریان در شمال شرق تهران اشاره شده است. این گزارش بر اساس تجزیه و تحلیل تصاویر ماهوارهای و بر اساس گزارش جامعی که در موسسه علوم و امنیت بینالمللی در آمریکا صورت گرفته، حاکی از آن است که در منطقه روستای سنجریان، در پاییز سال گذشته تا اوایل زمستان خاکبرداری و احتمالا ساخت و سازهایی انجام شده است. بر اساس این گزارش این فعالیتها میتواند با بخش نظامی برنامه هستهای ایران مرتبط باشد.
این نخستین بار نیست که گزارشی مبنی بر احتمال فعالیت مشکوک ایران در یک سایت مخفی منتشر میشود. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اسفند ماه ۱۳۹۸، در گزارشی از وجود سه سایت اعلام نشده در ایران خبر داد که (به گفته این نهاد جهانی) احتمالا محل ذخیره اورانیوم یا محلی مخفی برای فعالیت هستهای ایران بوده است.
مبنای گزارش فاکسنیوز، اسناد سرقت شده از ایران توسط اسرائیل است
گزارش فاکسنیوز که بر اساس گزارش موسسه علوم و امنیت بینالمللی در آمریکا منتشر شده است، بر اساس اسناد محرمانهای تنظیم شده است که اسرائیل در سال ۱۳۹۶ مدعی شد، از ایران خارج کرده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در تابستان سال ۱۳۹۷، در یک سخنرانی تلویزیونی ادعا کرد: اسرائیل، در یک عملیات اطلاعاتی به ۵۵ هزار صفحه و ۵۵ هزار فایل دیجیتال از اطلاعات مربوط به برنامه هستهای نظامی ایران دسترسی پیدا کرده است که در مکانی محرمانه در جنوب تهران در منطقه شورآباد، مخفی شده بود.
محسن رضائی، دبیرتشخیص مصلحت نظام، در روز ۲۵ فروردین ۱۴۰۰، در گفتگو با خبرگزاری مهر، «سرقت اسناد کاملا سرّی هستهای» توسط اسرائیل را تائید کرد و نسبت به وجود «آلودگی امنیتی» در کشور هشدار داد. پیش از این، مقامات جمهوری اسلامی ایران، ادعای اسرائیل مبنی بر سرقت هزاران سند از داخل کشور را تکذیب کرده بودند.
بر اساس اسناد مرتبط با برنامه هستهای ایران که توسط اسرائیل سرقت شده است، محلی که در روستای سنجریان در تصاویر ماهوارهای مورد بحث است، بخشی از برنامه آماد است.
پروژه «آماد»، یک برنامه مخفیانه در ایران است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد از سال ۲۰۰۵ از جزئیات این برنامه مطلع بوده است و همین منبع ادعا کرده بود که این پروژه در ارتباط با برنامه هستهای ایران است. محسن فخریزاده، یکی از دستاندرکاران پروژه آماد بود. بنیامین نتانیاهو در اظهارات خود درباره سرقت اسناد از ایران از طرح آماد نام برده بود. محسن فخریزاده رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت وزارت دفاع ایران و «پدر بمب اتمی ایران»، در آذر ماه سال گذشته، در نزدیکی تهران ترور شد.
غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد، انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ و تشکیل دولت جدید و ظهور فضای سیاسی جدید در ایران، وجود مکانهای مخفی در نقاط مختلف در ایران که در آن تحرکات مشکوک در ارتباط با برنامه هستهای مشاهده شده است، مسیر دستیابی به توافق با قدرتهای جهانی را دشوار ساخته است.
با وجود تاکید علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران، مبنی بر عدم بروز دگرگونی در سیاست هستهای ایران با روی کار آمدن دولت جدید، وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، انتخابات ایران را عاملی عنوان کرده است که موجب پیچیدهتر شدن مذاکرات شده است. هرچند معاون وزیر امور خارجه روسیه، نسبت به دستیابی به توافق ابراز خوشبینی کرده و گفته است: موارد اندکی از اختلافات تا دستیابی به توافق هستهای باقی مانده است.