هفتاد و چهارمین مجمع جهانی سلامت صبح دوشنبه با انتقاد از توزیع نابرابر واکسن ضد کووید و نیز ضعف اختیارات سازمان جهانی بهداشت در ژنو گشایش یافت. در نخستین روز این نشست که ۹ روز ادامه دارد، دبیرکل سازمان ملل متحد، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، رئیس جمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان خواستار اصلاحات اساسی در روند توزیع واکسن و نیز کارکرد نهادی شدند که مسئولیت تامین امنیت بهداشتی جهان را بر عهده دارد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در گشایش نشست کنونی مجمع جهانی سلامت که به دلیل پاندمی کوویدـ۱۹ بطور مجازی برگزار می‌شود، گفت که جهان «در جنگ علیه یک ویروس قرار دارد و نیازمند تدوین فوری منطق و اقتصاد جنگی برای تقویت توان سلاح‌های» مبارزه است. او از جامعۀ جهانی خواست گام‌هائی فراتر از «ابراز همبستگی» بردارد.
تِدروس ادهانوم قبریسوس، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی نیز با تاکید بسیار بر نابرابری در توزیع واکسن ضدکووید، مهمترین تلاش پیش رو را که بگفتۀ او «یکی از مهمترین چالش‌های تاریخ این سازمان» است، اقدام برای انجام اصلاحات این نهاد و تقویت توان آن در هماهنگ ساختن رویاروئی با بحران‌های بهداشتی جهانی و پیشگیری از پاندمی‌های احتمالی آینده دانست.
تِدروس ادهانوم گفت ٧۵ درصد کلیۀ واکسن‌های تولید شده در جهان تنها در ۱۰ کشور تزریق شده است و افزود «بیان دیپلماتیکی برای ابراز آن وجود ندارد، یک گروه کوچک از کشورها که تولید و خرید واکسن را در کنترل خود دارد، سرنوشت سایر جهان را در دست گرفته است». او هشدار داد تا هنگامی که ویروس کرونا و انواع جهش یافته آن جائی در جهان در چرخش است، هیچ کشوری از «بحران رهائی نیافته» و «جهان همچنان در موقعیتی بس خطرناک قرار دارد».
مدیرکل سازمان بهداشت جهانی یادآوری کرد که «موارد ابتلا به بیماری در کمتر از ۵ ماه نخست سال جاری بیش از سراسر سال گذشته بوده است و اگر وضع همین آهنگ را دنبال کند، تنها تا سه هفتۀ دیگر شمار کلی مرگ و میر از آغاز سال تا آنهنگام، بیش از میزان آن در کل سال گذشته خواهد بود».
تِدروس ادهانوم همچنین تاکید کرد که برنامۀ این سازمان و میثاق واکسن موسوم به «کوواکس» بمنظور تامین واکسن برای کشورهای نیازمند تا کنون ٧۲ میلیون دوز در اختیار ۱۲۵ کشور گذاشته است که تنها «برای واکسینه کردن یک درصد جمعیت آنها» کفایت می‌کند. او از کشورهای جهان خواست به تقویت «کوواکس» بپردازند به نحوی که بتوان تا پایان ماه سپتامبر (چهار ماه دیگر) ۱۰ درصد جمعیت کلیۀ کشورها و تا پایان سال ۳۰ درصد آنها را واکسینه کرد. چنین اقدامی بگفتۀ وی «متوقف ساختن شیوع بیماری و پایان دادن به مرگ و میر ناشی از آن، تامین امنیت کارکنان بهداشتی، بازگشائی جوامع و براه انداختن امور اقتصادی ضروری است».
رئیس جمهوری فرانسه، امانونل ماکرون، در سخنان خود تاکید کرد که سازمان بهداشت جهانی باید «مرکز اصلی و راهنمای سلامتی عمومی» مردم جهان باشد. وی خواستار آن شد که « این سازمان در دورۀ بحران، مستحکم و قوی، برای اقدام سریع، چالاک و پُرتحرک، در برابر اختلافات استوار و برای جلب اعتماد کاملاً شفاف باشد و برای آنکه هیچ فشار دیپلماتیکی نتواند بر آن اثر بگذارد و یا حتی ظن چنین نفوذی را ایجاد کند، باید از مدیریت روشن و شفاف برخوردار گردد».
او خواستار آن شد که سازمان بهداشت جهانی بتواند بسرعت از کشورهائی که شیوع بیماری ها از آنها آغاز می‌شود بازدید نماید و به داده‌های بهداشتی آنها دست یابد تا بتوان از وقوع همه‌گیری‌ها جلوگیری کرد و یا حداقل از اشاعۀ گستردۀ آن کاست.
امانوئل مکرون بر ضرورت بهبود نظام تامین منابع مالی سازمان بهداست جهانی تاکید کرد و خواستار تدارک یک توافق بین‌المللی برای پیشگیری از پاندمی‌ها» شد.
صدراعظم آلمان نیز هم سخن با امانوئل مکرون، بر ضرورت اصلاحات یادشده تاکید کرد و خواستار «اولویت بخشیدن به رویاروئی با پاندمی در جهان» شد.
به رغم تاکید فراوان مقامات سازمان ملل و رهبران برخی کشورها، بسیاری نگرانند که نشست کنونی نیز به نتیجۀ قابل اهمیتی منجر نشود.
کارشناسان مختلف در گزارش‌های خود که به درخواست سازمان بهداشت جهانی تهیه شده، خواستار اصلاح عمیق نظام هشدار و پیشگیری به منظور جلوگیری از وقوع بحران‌های بهداشتی جهانی شده‌اند. برپائی چنین نظامی نیازمند وجود ساختار هشدار و پیشگیری در در کشورهای مختلف جهان است در حالیکه بسیاری از آنها توان آگاه ساختن جمعیت خود را ندارند.
بسیاری از گزارش‌های تهیه شده در این زمینه خواستار اعطای اختیار به سازمان بهداشت جهانی برای انجام فوری مطالعات و تحقیقات در محل بدون انتظار برای کسب موافقت کشور ذیربط است. به نظر می‌رسد که این پیشنهاد نیز با مخالفت شماری کشورها روبرو شود و بنابراین به نتیجه نرسد.
یکی از گزارش‌ها خواستار تحکیم اختیارات مدیرکل سازمان بهداشت جهانی با افزایش دورۀ ماموریت او از ۵ به ٧ سال بدون امکان تمدید و تجدید شده است، تا بدین ترتیب او را از ملاحظات شخصی برای کسب خرسندی کشورهای عضو برهاند.
طرح قطعنامۀ تهیه شده برای نشست کنونی خواستار تشکیل یک گروه کاری برای بررسی کلیۀ پیشنهادات کارشناسان و ارائۀ توصیه‌های خویش است تا در اجلاس بعدی این سازمان به بررسی عمومی و احتمالا رای‌گیری گذاشته شود.