سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید توافق اولیه‌ای در وین به دست نیامده است. خشونت‌ها علیه فلسطینی‌ها و بالا گرفتن بحران در آنجا نیز اکنون به مسأله دیگری در مسیر پیچیده احیای برجام بدل شده است. مروری بر تحلیل‌ها در این باره.
دور جدید خشونت‌های دولت اسرائیل علیه فلسطینی‌ها و جنگ دوباره در غزه، مسأله فلسطین را به بخشی از تحلیل‌ها درباره سرنوشت «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) بدل کرده است. تحلیل‌های منتشرشده اما هر چه بیشتر بر ابهام درباره سرنوشت برجام می‌افزایند. آیا خشونت‌ها از سوی دولت اسرائیل که دیده‌بان حقوق بشر دو هفته پیش آن را یک «دولت آپارتاید» خواند و از مخالفان سرسخت احیای برجام است، کار رسیدن به توافق در وین را دشوارتر کرده است؟
شماری از نمایندگان طیف چپ دموکرات‌ها و بخش زیادی از بدنه اجتماعی جوان این حزب منتقد اسرائیل هستند و هرچند دولت جدید ایالات متحده به ریاست‌جمهوری جو بایدن دولتی متمایل به چپ توصیف می‌شود، پاسخ رسمی کاخ سفید در برابر خشونت‌های اسرائیل حمایت از «حق دفاع از خود» این دولت بوده است. به همین ترتیب، جمهوری اسلامی به ارسال سلاح به گروه حماس در غزه متهم شده و تحلیلگران نزدیک به جمهوری‌خواهان آمریکا رویدادهای فلسطین را دلیلی برای بازنگشتن به برجام می‌دانند.
روزنامه محافظه‌کار وال استریت ژورنال در سرمقاله خود دراین‌باره با دفاع تمام قد از دولت راست‌گرای بنیامین نتانیاهو می‌نویسد:
«حقیقتی که باید به خاطر سپرد، این است که درگیری را حماس و دیگر گروه رادیکال، جهاد اسلامی آغاز کردند. آنها تلاش می‌کنند با راکت‌های فراهم‌شده از سوی ایران یا ساخته‌شده در غزه از طریق قطعات فراهم‌شده از سوی ایران، غیرنظامی‌های اسرائیلی را بکشند. زرادخانه موشکی حماس از همیشه بزرگتر و پیشرفته‌تر است و نیروهای ارتش اسرائیل از پرتاب حدود سه هزار راکت تا یکشنبه به اسرائیل خبر داده اند.»
با وجود این، شمار کشته‌شدگان غیرنظامی در نوار غزه بر اثر حمله‌های هوایی اسرائیل (حدود ۲۰۰ فلسطینی از جمله ۵۸ کودک) ۲۰ برابر کشته‌شدگان در اسرائیل در اثر حمله راکتی حماس (۱۰ کشته از جمله دو کودک) است.
آگهی
وال استریت ژورنال در سرمقاله‌اش اما حمله موشکی حماس را که پس از درگیری‌ها بر سر تخلیه اجباری فلسطینیان از اورشلیم (بیت‌المقدس) شرقی آغاز شد، نقشه ایران برای بر هم زدن «توافق ابراهیم» بین اسرائیل و شماری دولت عربی ــ امارات متحده عربی و بحرین و سودان ــ می‌خواند:
«این توافق جبهه متحد بالقوه‌ای علیه برنامه‌های ایران برای سلطه منطقه‌ای خلق کرد … با رفتن دولت ترامپ که در به وجود آمدن توافق ابراهیم نقش مهمی داشت، حماس و ایران فرصتی برای بازگشت به جریان سال‌های اوباما یافته اند؛ وقتی روابط اسرائیل و آمریکا بد بود و ایران در حال پیشروی».
وال استریت ژورنال به این ترتیب استدلال می‌کند که دولت بایدن باید با توجه به این موارد از بازگشت به برجام خودداری کند.
سیمون تیسدال، از دبیران ارشد ر