16 آوریل 2021 – ترجمه اختصاصی اندیشه نو
در حالی که خرابکاران دیپلماسی امید به افزایش خشونت دارند، به خاطر داشته باشیم- و امیدواریم که ایران نیز موافق باشد- که بهترین انتقام، احیای برجام خواهد بود.[1]
هفته گذشته، درست در زمانی که مذاکرات میان آمریکا و ایران در وین در جریان بود، تأسیسات هسته‌یی نطنز در ایران مورد حملهٔ سایبری قرار گرفت که منجر به قطع کامل برق تأسيسات هسته‌یی ایران در نظنز شد. گزارش‌ها حاکی از آن است که موساد، سازمان اطلاعاتی اسرائيل، در این حمله دست داشته است. این حمله در حالی صورت گرفت که لوید آستين، وزير دفاع آمريکا، در اسرائيل بود و در مورد تعهد «ماندگار و آهنين» آمريکا به دولت يهودی صحبت می‌کرد، و فقط يک روز بود که تهران سانتريفیوژهای پيشرفتهٔ غنی‌سازی اورانيوم را به کار انداخته بود.
اين تازه‌ترین حمله در رشته حمله‌های اسرائيل به تأسیسات ايران است که برای قطع کردن مذاکرات طرّاحی شده است. تابستان گذشته، تعدادی انفجار منسوب به اسرائيل در سراسر ايران صورت گرفت که از جمله به آتش‌سوزی در سایت نطنز منجر شد. این عملیات هم‌زمان با اوج روند انتخابات در آمریکا بود که در آن بایدن قول می‌داد که در صورت انتخاب شدن، آمریکا را به توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ (که نام رسمی‌اش برنامهٔ جامع اقدام مشترک یا برجام است) بازگرداند، توافقی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن کناره گرفته بود. در نوامبر ۲۰۲۰، عوامل اسرائیلی محسن فخری‌زاده، دانشمند ارشد هسته‌یی ایران را در شهر آبسرد در حومهٔ تهران ترور کردند. اگر ایران به این ترور پاسخ می‌داد، ممکن بود آمریکا به جنگی تمام عیار با ایران کشیده شود.
مقام‌های اسرائيلی برای به هم زدن معامله با ایران مستقیماً در کنگرهٔ آمريکا نیز لابی کرده‌اند. نتانیاهو در سال ۲۰۱۵ برای سخنرانی در جلسهٔ مشترک کنگره و تلاش برای قطع مذاکرات اصلی در زمان اوباما، به واشنگتن سفر کرد. این بار، یوسی کوهن، رئیس موساد، برای دیدار با مقام‌های ارشد کاخ سفید و سازمان اطلاعات آمریکا به واشنگتن سفر خواهد کرد. او امیدوار است که در گفت‌وگوی مستقیم با بایدن بتواند دولت را متقاعد کند که ایران جزئیات مربوط به برنامهٔ هسته‌یی خود را پنهان کرده است و به همین دلیل نمی‌توان به آن اعتماد کرد. جالب است که کشوری این حرف را می‌زند که برخلاف ایران، خودش سلاح هسته‌یی دارد و از افشای هرگونه اطلاعاتی در مورد برنامه‌اش خودداری می‌کند.
مانند دولتِ اسرائیل، لابی قدرتمند آمریکا به نام «کمیتهٔ آمریکایی روابط عمومی اسرائیل» (AIPAC) نیز تلاش می‌کند تا بایدن را متقاعد کند که به برجام بازنگردد. ماه گذشته، اعضای این لابی نامه‌هایی به امضای نمایندگان هر دو حزب [دموکرات و جمهوری‌خواه] در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا تهیه کردند و از دولت بایدن خواستند که بر توافقی گسترده‌تر پافشاری کند که موضوع موشک‌ها، حقوق بشر، و فعالیّت‌های ایران در منطقه را نیز در بر بگیرد. از آنجا که تهران به‌روشنی اعلام کرده بود که توافقی اصلاح‌شده و گسترده‌تر از این که هست، اصلاً مانع آغاز مذاکره خواهد بود، بنابراین چنین «توصیه»ای از طرف لابی اسرائیل، در واقع تلاشی برای بر هم زدن مذاکرات بود.
اندیشکدهٔ نومحافظه‌کار «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» (FDD) که در جریان کنار کشیدن ترامپ از برجام و پس از آن، در داخل دولت ترامپ کار می‌کرد، بی‌امان برای راه‌اندازی جنگ با ایران فشار می‌آورد. پس از آنکه آمریکا ژنرال ارشد ایران قاسم سلیمانی را ترور کرد، مارک دوبوویتز، مدیرعامل این اندیشکده، در توییتی نوشت که مرگ سلیمانی «مؤثرتر از کشتن [اسامه]#BinLaden » است؛ و در روز ۱۱ آوریل، همان روزی که برق تأسیسات نطنز قطع شد، روئل مارک گرشت، افسر سابق سیا و همکار اندیشکدهٔ پیش‌گفته، که در شبکهٔ تلویزیونی سی‌اِن‌اِن صحبت می‌کرد، از اینکه ترامپ آمریکا و ایران را به جنگی تمام عیار نکشاند، ابراز نارضایتی و ناامیدی کرد.
گروه دیگری که مخالف توافق با ایران است، «اتّحاد مسیحیان برای اسرائیل» (CUFI) است که یکی از قدرتمندترین صداهای طرفدار اسرائیل در آمریکا است. در مارس ۲۰۲۱، این گروه از سنا خواست که کالین کال را برای هیچ مقام بالایی در سیاست‌گذاری پنتاگون تأیید نکند، و ادّعا کرد: «کال سازشگری همیشگی با ایران است» که «به پیشبُرد توافق هسته‌یی فاجعه‌بار با ایران کمک کرد.» این گروه در واکنش به قطع برق در نطنز، نتانیاهو را ستود و توییت کرد: «در پی قطع برق در کارخانهٔ هسته‌یی ایران، نتانیاهو می‌گوید ‘جدال با ایران رسالتی عظیم است’.»
سازمان مجاهدین خلق ایران، یا MEK، که آمریکا پیش از این آن را سازمانی تروریستی خوانده بود و به ترورها و بمب‌گذاری‌هایی که انجام داده معروف است، به‌شدّت با در پیش گرفتن دیپلماسی بین آمریکا و ایران مخالف است. در مارس ۲۰۲۱ تعدادی از سناتورهای آمریکا در مراسمی مجازی شرکت کردند که توسط سازمانی همسو با مجاهدین به نام «سازمان جوامع آمریکایی‌های ایرانی‌تبار» (OIAC) سازمان‌دهی شده بود. این سناتورها خواستار ادامه یافتن تحریم‌های آمریکا و «پایین کشیدن رژیم» ایران شدند. سناتور باب مِنِندِز، رئیس قدرتمند کمیتهٔ روابط خارجی سنا، از جمله چند سناتور دموکرات حاضر در این نشست مجازی بود.
مخالفان توافق با ایران تلاش می‌کنند دیوار عظیم و سخت‌گیرانهٔ تحریم‌هایی را حفظ کنند که دولت ترامپ دقیقاً به این دلیل اِعمال کرده بود تا پیوستن مجدد هر دولت آیندهٔ آمریکا به برجام دشوارتر شود. امّا این تحریم‌ها باعث رنج و آسیب بی‌اندازهٔ مردم عادّی ایران، از جمله بر اثر تورّم لگام‌گسیخته و افزایش سرسام‌آور قیمت مواد غذایی و دارو شده است. به گفتهٔ سازمان ملل متّحد، این تحریم‌ها همچنین به واکنش «ناکافی و غیرشفّاف» دولت ایران به همه‌گیری کووید-۱۹که به‌ویژه در ایران شدّت زیادی داشته است، کمک کرد.
در حالی که تحریم‌ها در وارد کردن آسیب به مردم ایران «موفق» بوده است، نتوانسته است شرایط گفتگوها را گسترده‌تر کند. در ضمن، باعث شد که ایران غنی‌سازی اورانیوم خودش را افزایش دهد، تأثیری منفی بر وضعیّت حقوق بشر در ایران گذاشت، و آمریکا و ایران را در موقعیّت‌های متعدد در آستانهٔ جنگی تمام عیار قرار داد.
به همین دلیل است که بسیاری از مردم در ایران و کسانی که به زندگی مردم ایران اهمیّت می‌دهند، به این دور جدید تعامل دیپلماتیک امیدوار شده‌اند. امّا اسرائیل، AIPAC، CUFI، FDD، مجاهدین خلق، منندز، و امثال آن احتمالاً در عوض امیدوارند که ایران انتقامی را که مقام‌های ایرانی در واکنش به قطع برق نطنز خواستار شده‌اند، عملی کند. امّا در حالی که خرابکاران دیپلماسی امید به افزایش خشونت دارند، به خاطر داشته باشیم- و امیدواریم که ایران نیز موافق باشد- که بهترین انتقام، احیای برجام خواهد بود.
ترجمه شده از: STOP THE WAR
اندیشه نو: استفاده تمامی و یا بخشهایی از این مطلب با ذکر منبع بلا مانع است.
[1] نوشتهٔ آریل گولد، تحلیلگر ارشد و از مدیران کُدپینک (CODEPINK) زنان برای صلح، و مِدیا بنجامین، از بنیادگذاران کُدپینک.