در پی انتشار خبرهای تأییدنشده مبنی بر مذاکرۀ مستقیم میان ایران و عربستان، سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت أمور خارجه بدون تکذیب یا تأیید خبر، گفت که ایران از این نوع گفتگوها استقبال میکند. همچنین یک پژوهشگر عراقی – فرانسوی با تأیید خبر ملاقات میگوید که گفتگوها در سطح کارشناسی همچنان میان دو کشور ادامه دارد.
روز دوشنبه ۳٠ فروردین، سعید خطیبزاده در نشست خبری هفتگی خود که به صورت مجازی برگزار شد، در پاسخ به پرسشهای مکرر خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا ایران انجام مذاکره با عربستان را تأیید میکند یا خیر، گفت : “ما نیز گزارشهای رسانهها را دیدهایم.در این باره نقل قولهای بعضاً متضاد منتشر شده است”.
خطیبزاده افزود: “ایران از گفتگو با پادشاهی عربستان سعودی استقبال کرده و این مسئله را به نفع مردم دو کشور و صلح و ثبات منطقهای میداند”.
دیپلماسی رمضان
خطیبزاده در پاسخ به سؤال دیگری در ارتباط با سفر محمد جواد ظریف به اندونزی گفت: “در بین کشورهای اسلامی، در ماه مبارک رمضان بازدیدها و رفت و آمدهایی با عنوان دیپلماسی رمضان مرسوم است و انشاءالله دیپلماسی رمضان از سوی آقای ظریف در طی این ماه ادامه خواهد داشت”…
خبری که ابتدا توسط روزنامۀ تایمز مالی منتشر شد، اینک از سوی یکی از اعضای دولت عراق و همچنین یک دیپلمات غربی مورد تأیید قرار گرفته است. اینان به خبرگزاری فرانسه گفتهاند که هیئتهای بلندپایۀ ایرانی و سعودی اخیراً در بغداد با یکدیگر دیدار داشتهاند.
در واکنش به این خبر، دولت عربستان برخلاف ایران موضعی قطعی گرفته و خبر ملاقات را مطلقاً تکذیب کرده است. با اینحال یک پژوهشگر انستیتوی مطالعات خاورمیانه و مدیترانه در پاریس نیز دیدار مستقیم ایرانیها و سعودیها را قطعاً تأیید میکند. عادل باخهوان، پژوهشگر عراقی- فرانسوی میگوید که مذاکرات در روز ٩ آوریل/۲٠ فروردین انجام گرفته و هنوز هم در سطح کارشناسی ادامه دارد.
به گفتۀ عادل باخهوان، در هیئت سعودی از جمله خالد علی الحميدان، رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان حضور داشته است. در مقابل، فرستادگان علی شمخانی – دبیر شورای امنیت ملی – در جلسۀ بغداد شرکت کردهاند.
هفتۀ قبل – ۲۳ فروردین – مشاور امنیت ملی عراق، قاسم محمد جلال الاعرجی به دعوت رسمی علی شمخانی به تهران آمده بود. دولت عراق که ظاهراً برای تدارک مذاکرات ایران – عربستان به عنوان میانجی عمل کرده است، به شدت وابستۀ دو کشور است و نمیتواند از رابطه با ایران یا عربستان بگذرد. احتمالاً همین موقعیت دشوار عراق، انگیزهای جدی برای دولت بغداد شده تا با بهبود رابطۀ تهران و ریاض از فشارها و تهدید و تطمیعهای دوجانبه رهایی یابد.
خبر دیدار مقامات ایرانی و سعودی در حالی منتشر میشود که مذاکرات پیرامون پروندۀ اتمی و تحریمها نیز در وین ادامه دارد.