ترجمه اختصاصی اندیشه نو – ترجمه شده از: NOAA RESEARCH NEWS
میزان دیاکسید کربن در جوّ زمین در حال حاضر بیشتر از هر زمان دیگری در 3.6 میلیون سال گذشته است.
ادارهٔ ملّی امور اقیانوسی و جوّی آمریکا (NOAA) روز چهارشنبه ۷ آوریل (۱۸ فروردین) اعلام کرد که با وجود کاهش فعالیّتهای اقتصادی در واکنش به همهگیری ویروس کرونا، میزان دو گاز گلخانهیی مهمِ انسانآورده در جوّ زمین، یعنی دیاکسید کربن و متان، در سال ۲۰۲۰ بیوقفه افزایش یافته است.
تعطیلیها هم مانع افزایش بیسابقهٔ دیاکسید کربن در جوّ زمین نشد
میانگین جهانی دیاکسید کربن (۲CO) سطحی در سال ۲۰۲۰ که از اندازهگیریهای انجام شده در مکانهای نمونهبرداری از راهِ دور NOAA محاسبه شده است، ۴۱۲٫۵ بخش در میلیون (ppm) در جوّ زمین بود که در طی همین سال ۲٫۶ppm افزایش داشته است. این آهنگ جهانی افزایش گاز دیاکسید کربن، پنجمین میزان بالای ثبت شده در دادههای ۶۳ سالهٔ NOAA پس از رکوردهای چهار سال ۱۹۸۷، ۱۹۹۸، ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بود. میانگین سالانه در رصدخانهٔ مونا لوآی NOAA در هاوایی در طی سال ۲۰۲۰، رقم ۴۱۴٫۴ppm بود.
تخمین زده میشد که رکود اقتصادی ناشی از همهگیری کنونی، انتشار گازهای کربنی را در سال ۲۰۲۰ در حدود ۷درصد کاهش دهد. به گفته پیتر تانس، دانشمند ارشد در آزمایشگاه دیدهبانی جهانی NOAA، بدون کاهش فعالیّت اقتصادی سال گذشته، میزان افزایش گازهای کربنی در سال 2020 میتوانست بالاترین رقم در تاریخ ثبتشده باشد. از سال ۲۰۰۰ میانگین جهانی گاز ۲CO به اندازهٔ ۴۳٫۵ppm رشد داشته است، که افزایشی ۱۲درصدی است.
بار جوّی گاز 2CO هماکنون قابلمقایسه با میزان این گاز در جوّ زمین در دورهٔ گرم میانهٔ پلیوسن در حدود ۳٫۶میلیون سال پیش است، زمانی که غلظت دیاکسید کربن در جوّ از حدود ۳۸۰ تا ۴۵۰ بخش در میلیون (ppm) بود. در آن زمان سطح دریا در حدود ۷۸فوت [۲۳٫۷۷متر] بالاتر از سطح امروزی، و میانگین دما ۷درجهٔ فارنهایت [۱۳٫۹درجهٔ سلسیوس] بیشتر از دما در زمان پیش از دورهٔ صنعتیشدن بود، و مطالعات نشان میدهد که مناطقی از قطب شمال که هماکنون توندرا [دشتهای گستردهٔ بیدرخت] است، پوشیده از جنگلهای عظیم بوده است.
کولم سویینی، معاون مدیر آزمایشگاه دیدهبانی جهانی NOAA میگوید: «فعالیّت انسانی باعث تغییرهای آبوهوایی بوده است. اگر بخواهیم بدترین پیامدهای ممکن را کاهش دهیم، تمرکزی عمدی و جدّی بر کاهش نشر گازهای ناشی از مصرف سوختهای فسیلی به نزدیک صفر لازم است، و حتّیٰ در این صورت نیز باید به دنبال راههایی برای از بین بردن گازهای گلخانهیی هماکنون موجود در جوّ باشیم.»
آزمایشگاه دیدهبانی جهانی NAOO میزان سه گاز گلخانهیی عمده در جوّ، یعنی دیاکسید کربن، متان، و اکسید نیتروژن را از چهار پایگاه رصد در هاوایی، آلاسکا، ساموآی آمریکا، و قطب جنوب، و از نمونههای جمعآوری شده توسط داوطلبان در بیش از ۵۰ مکان نمونهبرداری مشترک دیگر در سراسر جهان، با دقّت زیادی اندازهگیری میکند. این اندازهگیریها در شبکهٔ مرجع جهانی گازهای گلخانهیی منظور میشوند و مرجعی مهم هستند که به طور گستردهای مورد استفادهٔ پژوهشگران بینالمللی آبوهوا قرار میگیرند.
سطح متان نیز افزایش یافته است
تجزیه و تحلیل نمونههای به دست آمده در سال ۲۰۲۰ جهشی چشمگیر را در بار جوّی متان نیز نشان داده است که میزان آن در جوّ بهمراتب کمتر از دیاکسید کربن ولی اثر آن در حبس کردن گرما در جوّ در بازهٔ زمانی ۱۰۰ساله ۲۸ برابر دیاکسید کربن است. تجزیه و تحلیل اوّلیهٔ NOAA نشان داد که افزایش سالانهٔ گاز متان در جوّ زمین در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱۴٫۷ بخش در میلیارد (ppb) بوده است، که بیشترین افزایش سالانهٔ ثبتشده از زمان آغاز اندازهگیریهای منظّم در سال ۱۹۸۳ است. میانگین جهانی میزان گاز متان در جوّ در دسامبر ۲۰۲۰، که آخرین ماهی بود که دادهها تجزیه و تحلیل شد، ۱۸۹۲٫۳ppb بود. این رقم نشاندهندهٔ افزایشی در حدود 119ppb، یا 6درصد ، از سال 2000 بود.
هر سال در اوایل آوریل [میانهٔ فروردین]، آزمایشگاه دیدهبانی جهانی (GML) معمولاً برآورد اوّلیهای از افزایش جوّی جهانی سالانهٔ گازهای گلخانهیی اصلی از اوّل ژانویهٔ یک سال تا اوّل ژانویهٔ سال بعد را منتشر میکند. این برآورد اوّلیه بر اساس اندازهگیریهای هفتگی نمونههای هوا است که در تقریباً ۴۰ نقطه در سراسر جهان جمعآوری شدهاند. گرچه برآوردهای اوّلیهٔ GML معمولاً کمی بالاتر از محاسبهٔ نهاییاند، که شامل اندازهگیریهای اضافهتری است، ولی به احتمال زیاد افزایش سال ۲۰۲۰ یکی از بیشترین افزایشها در کل رقمهای ضبط و ثبت شده باقی میماند.
متان در جوّ زمین از منابع متعددی مانند توسعهٔ سوختهای فسیلی و مصرف آنها، گندیدگی مواد آلی در تالابها، و نیز به صورت محصول جانبی دامداریها تولید میشود. تعیین اینکه کدامیک از این منابع خاصّ باعث تغییر در افزایش سالانهٔ متان هستند، دشوار است. تجزیه و تحلیل اوّلیهٔ مؤسسهٔ پژوهشی قطب شمال و آلپ در دانشگاه کلرادو از ترکیب ایزوتوپی کربنِ موجود در متان در نمونههای هوای جمعآوری شده توسط NOAA، نشان میدهد که این احتمال وجود دارد که یکی از عوامل اصلی افزایش بار متان در جوّ، از منابع زیستی متان مانند تالابها یا دامها باشد، نه منابع ترموژنیک [گرمازا] مانند تولید نفت و گاز و مصرف آنها.
اِد دلوگوکنسکی، شیمیدان تحقیقاتی GML میگوید: «اگرچه افزایش انتشار گازهای ناشی از سوختهای فسیلی ممکن است کاملاً مسئول رشد اخیر در میزان متان در جوّ نباشد، امّا کاهش انتشار متان فسیلی گامی مهم در راه کاهش تغییرهای آبوهوایی است.»
اندیشه نو: استفاده تمامی و یا بخشهایی از این مطلب با ذکر منبع بلا مانع است.