اندیشه نو: هفتهٔ گذشته نشستی میان دیپلمات‌های ارشد چین و آمریکا در آلاسکا برگزار شد، جایی که هوای بیرون به‌شدّت سرد و دما زیر صفر بود. در حال‌وهوای داخل سالن جلسه هم، در حالی که هر دو طرف پا را فراتر از متن‌های از پیش نوشته شدهٔ صحبت‌هایشان گذاشتند و کار به رودررویی لفظی دو طرف کشید، دیگر نشان زیادی از گرمی دیده نمی‌شد.
بیشتر بازخوردها دربارهٔ این نشست حاکی از آن بود که هیچ‌یک از دو طرف برای آرام کردن فضا و عادی‌سازی رابطه تلاش زیادی نکرد. امّا رویدادهای این هفته حاکی از قطب‌بندی و رودررویی بیشتر بود.
روز دوشنبه، اتحادیهٔ اروپا و بریتانیا و کانادا در بیانیه‌ای مشترک به آمریکایی‌ها پیوستند و خواستار آن شدند که «چین به رفتارهای سرکوبگرانه‌اش علیه مسلمانان اویغور و اعضای دیگر گروه‌های اقلیّت قومی و مذهبی در سین‌کیانگ [Xinjiang] پایان دهد و کسانی را که خودسرانه بازداشت شده‌اند، آزاد کند». چهار مقام سابق و فعلی در منطقهٔ سین‌کیانگ به اتّهام نقض حقوق بشر، مورد تحریم‌های این گروه از دولت‌ها قرار خواهند گرفت.
این تحریم‌ها، واکنش محکم و آشکار وزارت امور خارجی چین را برانگیخت که گزارش‌های مربوط به سوءرفتارها در سین‌کیانگ را «چیزی جز دروغ و اطلاعات غلط» ندانست و به‌شدّت به آن اعتراض کرد. در ادامهٔ این رودررویی، بررسی خشمگینانهٔ کارنامهٔ حقوق بشری کشورهای درگیر در رویدادهای این هفته آغاز شد. تجارت برده در دو سوی اقیانوس اطلس [بین اروپا و آمریکا]، قساوت‌های حکومت‌های سابق آلمان، «جنایت علیه بشریّت» توسط فرانسوی‌ها در الجزایر، و چگونگی «دفاع آشکار» کانادایی‌ها «از کشتار اقوام بومی» در دههٔ ۱۸۷۰، در کنار انتقاد از مداخله‌های نظامی اخیر آمریکا و خطاهای سیاست خارجی آن توسط چین مطرح شد.
وزارت امور خارجی چین، گذشته از خشمی که نسبت به برخورد غرب نشان داد، دوستی‌های خود را نیز برجسته کرد. در همایش مطبوعاتی وزارت امور خارجی چین، به خبر ورود سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجی روسیه، به چین در روز دوشنبه، برای دیدار و گفت‌وگوهایی کوتاه اشاره شد. به گزارش گلوبال تایمز، این دیدار نمونه‌ای از این واقعیّت بود که چگونه هماهنگی چین و روسیه می‌تواند «رفتار دردسرساز آمریکا» را جبران کند. لاوروف در این دیدار با محکوم کردن «غریزهٔ [واشنگتن] در استفاده از تحریم‌ها در هر فرصتی»، گرایش سیاست خارجی خود را در کنار چین نشان داد.
با این حال، همان‌طور که شماری از مفسّران اشاره کرده‌اند، کسانی که در فهرست سیاه تحریم‌های سین‌کیانگ قرار دارند، افرادی نسبتاً پایین‌رتبه‌اند. اگر دولت‌های غربی واقعاً می‌خواستند فشار زیادی به چین بیاورند، می‌توانستند افرادی بالارتبه‌تر را در سلسله‌مراتب سیاسی چین تحریم کنند. متّحدان واشنگتن با مجازات کردن گروهی کوچک، از هدف قرار دادن جریان تجارت یا سرمایه‌گذاری در چین اجتناب کرده‌اند، که تحریم آن حتماً تأثیری جدّی‌تر در روابط دو طرف خواهد داشت.
تردیدی نیست که در این میان ملاحظات تجاری مطرح است. شاید به همین دلیل است که استرالیا و نیوزیلند، با وجود صدور بیانیه‌ای در حمایت از متّحدان غربی خود، از پیوستن به تحریم‌ها خودداری کردند. هر دو کشور می‌گويند که فاقد روند قانونی برای اِعمال سريع تحريم‌ها عليه افراد هستند. هر دو کشور روی چین، به عنوان مقصدی عمده برای صادراتشان، حساب می‌کنند. استرالیا همین حالا هم به‌خاطر محدودیّت‌های غیررسمی اِعمال شده در ارسال کالاهایی مثل زغال‌سنگ، غذاهای دریایی، گوشت، و شراب به چین، به‌شدّت ضربه خورده است.
پکن نیز در واکنش به نقش اتحادیهٔ اروپا در اعمال تحریم‌های سین‌کیانگ، ورود ۱۰ شخصیّت اروپایی، از جمله پنج عضو پارلمان اروپا را به چین ممنوع کرد. این اقدام چین ممکن است روی تصمیم پارلمان اروپا تأثیر بگذارد که قرار است پیمان سرمایه‌گذاری [در چین] توافق شده در سال گذشته را تصویب کند. نشانهٔ اوّلیهٔ برخورد پارلمان اروپا این بود که مقام‌های پارلمانی بلافاصله جلسه‌ای را که قرار بود برای بحث و بررسی دربارهٔ سرمایه‌گذاری در چین برگزار شود، در اعتراض به اقدام‌های متقابل چين لغو کردند.
اگر این وضع ادامه یابد، باعث این خواهد شد که در این میان، کسب‌وکارهای خارجی بیشتری در چین آسیب ببینند. برای مثال، شرکت بزرگ پوشاک (H&M) این هفته مورد خشم مقام‌های چین قرار گرفت. ریشهٔ این برخورد، بیانیه‌ای بود که این شرکت سوئدی سال گذشته منتشر کرد و در آن اعلام کرد که دیگر مواد اوّلیهٔ مورد نیازش را از منطقهٔ سین‌کیانگ- که تولیدکنندهٔ پنبه است- نخواهد خرید. این موضوع اخیراً در نوشته‌ای توسط «سازمان جوانان چین» بر روی شبکه‌های اجتماعی دربارهٔ اِچ.اَند.اِم مطرح شد که پس از انتشار خبر تحریم‌های اتّحادیهٔ اروپا، به طور گسترده‌ای پخش شد. پلاتفرم‌های بازرگانی گستردهٔ چین همهٔ فروشگاه‌های اینترنتی این شرکت را از صفحه‌های خود حذف کردند و از مصرف‌کنندگان خشمگین نسبت به این شرکت خواسته شد که خرید از فروشگاه‌های این شرکت در سراسر چین را نیز تحریم کنند.
به گفتهٔ سخن‌گوی وزارت امور خارجی چین: «روشن است که این چند کشور دوره و زمانه را اشتباه گرفته‌اند. اگرچه دوّمین دههٔ قرن بیست‌ویکم را پشت سر گذاشته‌اند، ولی تصویری که از چین در ذهن دارند، هنوز همان تصویر دورهٔ سلسلهٔ چینگ در چین در پایان قرن نوزدهم است… چین امروزی دیگر چین ۱۲۰ سال پیش نیست.»
با استفاده از منبع انگلیسی: Week-in-China
اندیشه نو: استفاده تمامی و یا بخشهایی از این مطلب با ذکر منبع بلا مانع است.