بازگشت آمریکا به توافق هستهای و بازگشت ایران به تعهدات برجامی بهرغم پیامهای رسانهای دو کشور به بنبست رسیده است. گفته میشود که دولت بایدن تصمیم دارد برای خروج از این بنبست سیاست احیای گامبهگام برجام را اجرا کند.
موضوع بازگشت آمریکا به توافق هستهای یکی از چالشهای بزرگ سیاست خارجی دولت جو بایدن به شمار میآید. سه منبع مطلع به خبرگزاری رویترز گفتهاند که دولت بایدن “برای خرید وقت بر آن است تا سیاست حل تدریجی اختلافات را دنبال کند”.
هدف از اجرای سیاست احیای گامبهگام توافق هستهای خنثی کردن پیامدهای سیاست دونالد ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از این توافق اعلام شده است.
گفته شده است که خروج آمریکا در سال ۲۰۱۸ از برجام جمهوری اسلامی را “به مرحله دستیابی به جنگافزار هستهای نزدیکتر کرده است”.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز اخیرا نسبت به خطر تجهیز قریبالوقوع ایران به جنگافزار هستهای هشدار داده بود.
بر اساس سیاست جدید دولت آمریکا، حکومت ایران میتواند از برخی از مزایای اقتصادی توافق هستهای بهره ببرد.
خبرگزاری رویترز سطح دسترسی ایران به مزایای اقتصادی را در صورت اجرای این سیاست نازلتر از زمان امضای توافق هستهای اعلام کرده است. در مقابل جمهوری اسلامی نیز ملزم به بازگشت به تعهدات پیشبینی شده در توافق هستهای خواهد بود.
خبرگزاری رویترز در ادامه گزارش خود نوشته است که جو بایدن هنوز تصمیم قطعی خود را در قبال ایران اتخاذ نکرده است. او تا کنون پایبندی آمریکا به الزامات برخاسته از توافق هستهای را منوط به بازگشت کامل ایران به تعهدات برجامی خوانده بود.
این در حالی است که جمهوری اسلامی نیز اعلام کرده بود که ایران تنها زمانی به اجرای تعهدات برجامی خود باز خواهد گشت، که آمریکا تحریمها را رفع کرده باشد.
یکی از منابع مطلع یادشده به خبرگزاری رویترز گفته است که علت در پیش گرفتن سیاست احیای گامبهگام توافق هستهای این است که آمریکا حل مناقشه با جمهوری اسلامی بر سر فعالیتهای هستهای ایران را امری زمانبر ارزیابی میکند.
از این رو اجرای چنین سیاستی میتواند از افزایش تنش بین آمریکا و ایران جلوگیری کرده و زمان لازم برای دستیابی به این توافق را برای طرفین فراهم سازد.