بیش از ۸۰۰ فعال نشریات دانشجویی در نامه‌ای سرگشاده به رییس‌جمهور، با هشدار درباره‌ی وضعیت خطرناک کنونی از وی خواسته‌اند هرآنچه در توان دارد در مبارزه با اقدامات غیرقانونی جریاناتی خاص و مقابله با انفعال و همراهی برخی مدیران دانشگاهی مصلحت اندیش به کار بگیرد، باشد که دانشجو همواره چشم بینای جامعه و در خط مقدم آزادی خواهی و آزاد اندیشی باشد و فضای دانشگاه آنچنان که روزی رئیس جمهور اصلاحات می گفت «باز و امن» گردد.
در بخشی از این نامه آمده است: اگر در سالیان قبل بر نشریات دانشجویی قبل از انتشار نظارت می شد و یا بعضا قبل از انتشار توقیف می شدند، امروز کار به جایی رسیده که برای دست اندرکاران نشریه ای که قبل از انتشار به صورت غیرقانونی توقیف شده، حکم محکومیت صادر می شود و یا پای دانشجویان اهل قلم به مراجع قضایی باز می شود و یا انتشار یک مطلب انتقادی، احضار چندین و چندباره به کمیته ی ناظر بر نشریات و کمیته ی انضباطی و حراست و … را به دنبال دارد.
متن کامل این نامه به گزارش انصاف نیوز، به همراه اسامی امضاکنندگان در پی می آید:
بسمه تعالی
ریاست محترم جمهور،
جناب آقای دکتر روحانی
پیشتر و در مواعد گوناگون و به طرق مختلف، از فضای تنگ و نفس‌گیر حاکم بر نشریات دانشجویی با مسوولین دستگاه‌های متولی آموزش عالی در کشور سخن گفته‌ایم و حتی در چندین نوبت، از فرصت‌های قانونی برای رساندن صدای اعتراض‌مان به گوش جنابعالی بهره جسته‌ایم، اما نه تنها نشانه‌ای از بهبودی و اصلاح دیده نشد، بلکه روز به روز از طرفی موج برخوردهای غیرقانونی و تهدیدها و نقض حقوق و آزادی های مشروع مان تشدید گردید و از طرف دیگر بر انفعال و ترس و یا حتی بعضا همراهی و همکاری برخی مسوولین دانشگاهی با آن تهدیدها و برخوردها افزوده شد، به گونه ای که اگر در سالیان قبل بر نشریات دانشجویی قبل از انتشار نظارت می شد و یا بعضا قبل از انتشار توقیف می شدند، امروز کار به جایی رسیده که برای دست اندرکاران نشریه ای که قبل از انتشار به صورت غیرقانونی توقیف شده، حکم محکومیت صادر می شود و یا پای دانشجویان اهل قلم به مراجع قضایی باز می شود و یا انتشار یک مطلب انتقادی، احضار چندین و چندباره به کمیته ی ناظر بر نشریات و کمیته ی انضباطی و حراست و … را به دنبال دارد. حق دفاع متهمین به ارتکاب تخلف نشریاتی، از ایشان سلب می شود و حتی آرای صادره به ایشان ابلاغ نمی شود، چه رسد به اینکه امکان تجدیدنظرخواهی از رأی صادره وجود داشته باشد.
درباره‌ی معدود آرایی هم که با اعتراض دانشجو مواجه می شود، یا درخواست تجدیدنظرخواهی آنقدر معطل می‌ماند که دانشجو از پیگیری حقش منصرف شود و یا اساسا این حق برای دانشجو به رسمیت شناخته نمی‌شود و به اعتراض وی در مرجع تجدیدنظر رسیدگی نمی‌شود و یا حتی در صورت رسیدگی، رأی مرجع تجدیدنظرخواهی (که شورای فرهنگی دانشگاه است و در کمال تعجب معمولا ترکیبی مشابه ترکیب کمیته ناظر بر نشریات دارد)، پس از صدور به دانشجو ابلاغ نمی شود.
ریاست محترم دولت اعتدال و امید!
نشریات دانشجویی، بی‌شک یکی از کارآمدترین و پویاترین و البته مدنی‌ترین رسانه‌هایی هستند که در بطن دانشگاه متولد شده، در بطن دانشگاه رشد کرده و ریشه دوانده و به عنوان گونه‌ای از رکن چهارم دموکراسی در محیط دانشگاهی، می‌توانند بارور شده و ثمره ی آزادی و پیشرفت و نشاط و آزاداندیشی بدهند.
نشریات دانشجویی، چشم بینای بدنه‌ی دانشگاهی‌اند و آنان که کمر همت بر بستن این چشم بسته‌اند، قطعا آگاهی را چشم اسفندیار خود می‌دانند و از این رو برای تداوم حیات فکری و یا سلطه‌ی اقتدار خود، در این راه از هیچ کاری فروگذار نمی کنند؛ می خواهد این کار نظارت غیرقانونی بر نشریه قبل از انتشار بوده، یا اعمال فشار غیرقانونی برای ممنوعیت انتشار عکس رییس جمهور اسبق ایران باشد و یا حتی تهدیدها و برخوردهای غیررسمی غیرقانونی با اهالی قلم در نشریات دانشجویی.
قانون‌شکنان اما هرچه در برخوردها و فشارهای خود بی‌پرواتر می شوند، مسوولین دانشگاهی بعضا منفعل‌تر از قبل با منویات تمامیت‌خواهانه‌شان همراهی می‌کنند؛ گویی که دغدغه‌ی تأمین امنیت و تضمین حقوق و آزادی‌های قانونی دانشجویان، جای خود را به مصلحت تأمین نظر برخی اشخاص خاص داده باشد.
جناب آقای دکتر روحانی!
ماه‌های اخیر و به خصوص آذرماه امسال، سخت‌ترین ماه‌ها و روزهای حاکم بر نشریات دانشجویی بوده است؛ این روزها فضا آنچنان بر ما تنگ شده که به این باور رسیده‌ایم که اصل ۲۴ قانون اساسی (که مقرر می دارد نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند…) استثنایی بیش نیست و این محدودیت‌های ظاهرا قانونی و غیرقانونی‌اند که تبدیل به یک اصل شده‌اند؛ امروز در برخی دانشگاه‌های ایران، نوشتن از سیاست جرمی نابخشودنی است. طرح مشکلات صنفی و یا اخبار دانشگاه، بلافاصله با شکایت مراجع دانشگاهی به بهانه‌های مختلف روبه رو می‌شود. بیان آسیب‌های اجتماعی سیاه‌نمایی دانسته شده و حتی انتشار چند تصویر ساده (که پیشتر بارها در رسانه‌های داخلی منتشر شده) می‌تواند مصداق نشر تصاویر خلاف عفت عمومی به شمار آید. اشاره به بورسیه‌های غیرقانونی و روند جذب و استخدام و یا روش آموزشی یا آثار پژوهشی یک استاد که دیگر نعوذبالله …
با این حال ما به عنوان دیده‌بانان جامعه‌ی دانشگاهی، رسالت خویش را علی‌رغم تمامی این تهدیدها و تحدیدها و تضییق‌ها فراموش نکرده و کماکان بر آگاهی بخشی به اقشار گوناگون دانشگاهی مصریم. در این میان اما از شما به عنوان مجری قانون اساسی، تنها و تنها یک خواسته داریم؛ اصل ۲۴ قانون اساسی را از استثناء در بیاورید و با دستور قاطع خود به مدیران ارشد و میانی سیستم آموزش عالی، مانع گسترش روند رو به رشد برخوردها و فشارها و تهدیدهای غیرقانونی شوید. باشد که همانطور که انتظار می رود، پاسدار حقوق و آزادی های ما دانشجویان باشید.
ریاست محترم جمهور!
تضییق‌ها و تحدیدها و بی‌تدبیری‌ها در زمینه‌ی نشریات دانشجویی به آنچه گفته شد، محدود نیست. در بسیاری از دانشگاه‌ها، نشریات دانشجویی از کمترین حقوق قانونی خود بی‌بهره‌اند؛ کوچک‌ترین فضایی برای پخش نشریات خود ندارند، از کمترین حمایت‌های مالی بی‌بهره‌اند و با محدودیت‌های عجیبی در جذب آگهی مواجه می‌شوند. در بسیاری موارد، حمایت مالی دانشگاه از نشریات، بهانه‌ای برای نظارت بر محتوای نشریه قبل از انتشار است (آن هم از سوی یک کارشناس) و کوچک‌ترین مقاومتی هم کار را به پرونده‌سازی و کمیته ناظر و کمیته انضباطی و حراست و … می‌کشاند.
مصوبات غیرقانونی محدودکننده کمیته‌های ناظر، آنچنان متنوع و بعضا خلاقانه است که شگفتی هر فردی را برمی‌انگیزد و در این میان هیچ خبری از نظارت نهادهای بالادستی (مانند شورای مرکزی ناظر بر نشریات دستگاه آموزش عالی مربوطه) نیست. هرچند در بسیاری موارد هم، مسوولین فرهنگی دانشگاه و یا کارشناسان، ترجیح می‌دهند منویات فراقانونی و غیرقانونی خود را بی‌آنکه ردی به جای بگذارند، در عمل اجرایی کنند!
جناب آقای دکتر روحانی!
در کمال تأسف باید به استحضار برسانیم که آنچه در بالا گفته شد، مربوط به آن دسته از دانشجویان خوش اقبالی است که در دانشگاه خود کمیته‌ای با نام کمیته ناظر بر نشریات دارند و جلسه این کمیته در دانشگاه‌شان لااقل هر از گاهی برگزار می‌شود و نهایتا پس از کش و قوس‌های فراوان توانسته‌اند امتیاز انتشار نشریه خود را از کمیته‌ی ناظر دریافت کنند.
در برخی دانشگاه‌ها که اصلا کمیته‌ی ناظری وجود نداشته و یا در صورت وجود، ماه‌هاست که از تشکیل آخرین جلسه آن گذشته است و یا در صورت تشکیل، با درخواست صدور امتیاز انتشار نشریه به دلیل نام پیشنهادی و یا ترتیب انتشار و یا زبان و یا گویش نشریه و یا عدم امکان حمایت مالی از نشریه و یا احتمال انتشار مطالب اصلاح‌طلبانه در نشریه و بهانه های گوناگون دیگر مخالفت شده است و البته در چنین فضایی کاملا بدیهی است که هیچ‌گاه تصمیم مکتوب کمیته مبنی بر مخالفت با امتیاز انتشار نشریه به متقاضی آن ابلاغ نمی‌شود، چه رسد به اینکه او بخواهد متعاقبا از حق تجدیدنظرخواهی‌اش در شورای فرهنگی دانشگاه استفاده کند.
منتخب ملت ایران!
در خرداد ماه ۱۳۹۲، برگه ی رأی اکثریت مردم ایران از آن روی با نام «حسن روحانی» به درون صندوق ها ریخته شد که امیدمان به شعار دولت امید شما گره خورد و دل در گرو اعتدالی بستیم که قرار بود بساط افراط و تندروی را از دانشگاه‌ها جمع کند تا زمستان علم و فرهنگ سرآید و بهار اندیشه و خردورزی جانی دوباره به پیکر بی‌رمق دانشگاه‌ها ببخشد.
حال، هرچند قدردان زحمات و استقامت شما در صیانت از حریم علم و جایگاه فرهنگیم، اما بر خود واجب می دانیم که وضعیت خطرناک کنونی را به شما گوشزد کرده و بخواهیم تا هرآنچه در توان دارید در مبارزه با اقدامات غیرقانونی جریاناتی خاص و مقابله با انفعال و همراهی برخی مدیران دانشگاهی مصلحت اندیش به کار بگیرید، باشد که دانشجو همواره چشم بینای جامعه و در خط مقدم آزادی خواهی و آزاد اندیشی باشد و فضای دانشگاه آنچنان که روزی رئیس جمهور اصلاحات می گفت «باز و امن» گردد.
و من الله التوفیق
بهمن ماه ۱۳۹۴
اسامی فعالین نشریاتی که نامه سرگشاده خطاب به رئیس جمهور را امضا کرده‌اند