محمد بن سلمان رفتارهای منطقه ای ایران را «ویرانگر» و تهدیدی برای صلح و امنیت بینالمللی خواند. آلمان و ایران از توافق کشورهای عربی استقبال کردند.
با استقبال رسمی محمد بن سلمان، نخست وزیر عربستان سعودی از تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر، بحران میان قطر از یک سو و عربستان سعودی، مصر، امارات و بحرین از سوی دیگر، پایان یافت.
امیر قطر روز سه شنبه ۱۶ دی (پنجم ژانویه) برای شرکت در چهل ویکمین نشست سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در شهر العلا به عربستان رفت. محمد بن سلمان از او در فرودگاه استقبال کرد و او را در آغوش گرفت.
به گزارش رسانه های عربستان، ولیعهد این کشور و امیر قطر ابتدا دیداری دوجانبه داشتند و در باره “روابط میان دو کشور برادر” و گسترش روابط در شورای همکاری خلیج فارس گفتوگو کردند.
در نشست شورای همکاری خلیج فارس جارد کوشنر، مشاور ارشد رِییس جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه و شماری دیگر از سیاستمداران آمریکایی حضور داشتند.
مراسم آشتیکنان کشورهای عربی با تلاشهای بیوقفه کوشنر و با وساطت کویت امکانپذیر شده بود. یک مقام دولتی آمریکا در گفتوگو با خبرگزاری رویترز گفت، کوشنر برای این منظور تا نخستین ساعات بامداد روز دوشنبه تماسهای تلفنی داشته است.
بحران کشورهای عربی در ژوئن سال ۲۰۱۷ آغاز شد. عربستان، مصر، امارات و بحرین قطر را به نزدیکی با ایران و «حمایت از تروریسم» متهم کردند و علاوه بر قطع روابط دیپلماتیک، تمامی راههای ارتباطی با این کشور را بستند.
دولت قطر همواره این ادعاها را رد کرده و برای زیانهای ناشی از محاصره اقتصادی تقاضای خسارت کرده بود.
حمله لفظی به جمهوری اسلامی
این نشست با سخنرانی میزبان آن، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی آغاز شد. او از جمله به «خطرهایی» که از جانب جمهوری اسلامی منطقه را تهدید میکند پرداخت و گفت: «ما با چالشهای مقابله با رفتارهای ویرانگر ایران در منطقه روبرو هستیم».
محمد بن سلمان برنامه هستهای ایران را «تهدیدی برای صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی» خواند.
او از تلاشهای امیر فقید کویت، دولت ترامپ وسلطان عمان برای حل اختلاف میان کشورهای عربی سپاسگزاری و قدردانی کرد.
در نشست شورای همکاری خلیج فارس سلمان بن حمد آل خلیفه، ولیعهد و نخست وزیر بحرین، فهد بن محمود آل سعید، معاون نخست وزیر عُمان، محمد بن راشد آل مکتوم، معاون رئیس دولت امارات و حاکم دبی، نواف الأحمد الجابر الصباح، امیر کویت و سامح شکری، وزیر خارجه مصر شرکت داشتند.
استقبال آلمان و ایران
در این نشست دو سند به امضا رسید: توافقنامه موسوم به العلا و بیانیه پایانی. به گزارش خبرگزاری فرانسه، محتوای هر دو سند کلی است اما بن سلمان گفت، آنها “همبستگی و ثبات” کشورهای خلیج فارس را تضمین میکنند.
قاهره نیز توافقنامه اعضای شورای همکاری خلیج فارس را اقدامی برای تقویت کار مشترک کشورهای عربی «به منظور رویایی با چالشهای بزرگ منطقهای» خواند.
دولت آلمان نیز از توافق میان پنج کشور عربی استقبال کرد. یک سخنگوی وزارت خارجه فدرال گفت: «ما از بازگشایی مرزهای دریایی و زمینی و هوایی میان عربستان سعودی و قطر استقبال میکنیم»
او همچنین گفت، امضای توافقنامه در نشست روز سهشنبه «گامی بزرگ به جلو» است. به اعتقاد دولت آلمان، باز شدن مرزهای قطر نه تنها تأثیر مثبتی بر ثبات و اقتصاد در کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد ، بلکه «باعث بهبود زندگی تمامی ساکنان منطقه میشود».
جمهوری اسلامی نیز به دولت قطر به خاطر رسیدن به توافق با چهار کشور عربی تبریک گفت. محمد جواد ظریف در پیامی توییتری از کشورهای عربی خواست، ایران را دشمن خود ندانند و با آن همکاری کنند.