چین یکی از پیشروترین کشورهای دنیا در بکارگیری گسترده ارز دیجیتالی است، با هدف مشارکت بیشتر در تنظیم چارچوب اقتصاد جهانی کار استفاده آزمایشی از آن را در مناطق مختلف آغاز کرده است.
ارز مذکور در چین با عنوان یوان دیجیتال و یا دیجیتال «رن مین بی» (RMB) شناخته می شود که از زمان معرفی آن جهان را غافلگیر کرده است. برنامه های آزمایشی استفاده از این ارز تاکنون در چهار شهر و در محل بازی های المپیک زمستانی ۲۰۲۲ در کشور راه اندازی شده است.
بکارگیری این ارز یکی از عناصر سازنده حرکت چین به سمت وضعیت نوینی در “بازار جهانی” و مشارکت بیشتر در تنظیم چارچوب اقتصاد جهانی است.
یوان دیجیتالی را بیشتر بشناسیم
این ارز یک شکل دیجیتالی از ارز فیزیکی چین است با استفاده از فناوری بلاکچین که توسط بانک مرکزی چین در اختیار مشترکان و کاربران قرار می گیرد. آنها نیز می توانند از طریق نرم افزارهای معروفی چون «علی پی» (Alipay) و «ویچت پی» (WeChat Pay) به صورت آنلاین آن را هزینه کنند.
همچنین تعریف های دیگری برای استفاده از یوان دیجیتالی وجود دارد، به این صورت که شماری از کاربران مجاز به انتقال ارز دیجیتال به افراد و مشاغل تجاری هستند و دریافت کنندگان نیز می‌توانند با پولی که در کیف پول دیجیتال خود دارند، پرداخت ها را انجام دهند.
سوالی که برای بسیاری وجود دارد این است که اصولا چرا باید به سمت استفاده از ارز دیجیتال رفت؟ جواب این است که این یک پیشرفت منطقی است، زیرا چین در حال حاضر جهان را در معاملات دیجیتال رهبری می‌کند و ۴۴ درصد از کل ارزش معاملات پرداخت های دیجیتال جهانی را به خود اختصاص داده است. این اولین ارز دیجیتال مستقل در جهان است و بنابراین چین کنترل کاملی بر گردش ارز خواهد داشت.
درباره اینکه این ارز دیجیتال چه مزایایی دارد نیز باید به این موضوع اشاره کرد که اصولا امنیت پرداخت ها را برای مشترکان به دنبال خواهد داشت. لازم نیست کاربران در موقع پرداخت به اینترنت متصل باشند، همچنین برای دسترسی به وجوه خود به حساب های بانکی احتیاج ندارند. لذا شمار زیادی از کاربران این ارز بی آنکه حساب بانکی داشته باشند می توانند از این ارز بهره بگیرند و این می‌تواند هزینه ها را برای آنان کاهش دهد که برای اقشار آسیب پذیرتر جامعه بسیار مورد مهمی است.
همچین استفاده از ارز دیجیتال باعث جلوگیری از فعالیت های غیرقانونی از جمله پولشویی، جعل پول، تأمین مالی غیرقانونی و فرارهای مالیاتی می شود. در واقع فناوری بلاکچین این امکان را فراهم می‌کند افزون بر این هزینه چاپ اسکناس نیز بتدریج کاهش خواهد یافت.
این فناوری امکان جمع آوری به موقع داده‌های مربوط به ایجاد پول و دفترداری را فراهم می‌کند و مرجع مفیدی برای اجرای سیاست های پولی در اختیار قرار می‌دهد. با این وصف هر کشوری که دارنده چنین ارزهایی باشد می تواند برنامه ریزی اقتصادی خود را بهبود بخشد، زیرا اطلاعات دقیق اقتصادی به سرعت در دسترس است.
اینکه ارز دیجیتال به غیر از چین در کشورهای دیگر و خارج از مرزهای چین مورد استفاده خواهد بود یا خیر از دیگر مواردی است که می توان به آن پرداخت. در اینجا پاسخ آری است حتی اگر در این مرحله یوان دیجیتالی فقط برای مصارف داخلی باشد، در آینده افراد می توانند از آن برای پرداخت در خارج از کشور استفاده کنند. مشاغل بین المللی درگیر در بخش‌های واردات و صادرات چین نیز می‌توانند معاملات را با یوان دیجیتالی انجام دهند. برای این مشاغل، یوان یا رن مین بی دیجیتال به ویژه مفید است زیرا زمان تسویه حساب های تجاری را تقلیل و خطرات امنیتی مالی طرف مقابل را کاهش می دهد.
«یک کمربند – یک جاده» و یوان دیجیتال
این ارز همچنین می‌تواند برای حل و فصل معاملات تجاری بین شرکای چین در مسیر راه ابریشم نوین (یک کمربند – یک جاده) و توافقات تجاری و بازرگانی مورد استفاده قرار گیرد. در چنین حوزه هایی کشورها باید از ارزهای مختلف بهره بگیرند اما داشتن یک ارز واحد آن هم دیجیتالی طبیعتا مورد استقبال خواهد بود.
اینکه توافقات با همین ارز اجرایی شود کار را برای طرفین آسان می‌کند، در واقع برای انجام معامله دیگر نیازی به استفاده از ارزهای ثالث نیست. بنابراین پول دیجیتال چین که بتدریج بین المللی می‌شود، باعث تغییر شکل نظام پرداختی در فرامرزها خواهد شد.
در حال حاضر، تسویه حساب های یوانی چین در خارج از مرزهای این کشور با استفاده از سوییفت (SWIFT) آمریکا انجام می شود اما این روندهای پرداخت بانکی و فرامرزی از سوی ایالات متحده مصادره شده است و این کشور به آسانی با همین ابزار تحریم های مالی را علیه کشورهای دیگر در نظر می گیرد. یوان دیجیتالی راهی برای مقابله با این تحریم ها و گریز از یکجانبه گرایی و تحریم های مالی آمریکا است، پول دیجیتال چین می تواند جایگزینی مستقل برای پرداخت های فرامرزی باشد.
پول دیجیتال و مقابله با یکجانبه گرایی و زورگویی مالی و بانکی
وقتی کشوری از این ارز استفاده می‌کند می‌تواند گردش مالی خود را به طور کلی از مداخله خارجی مصون بدارد. ارز دیجیتال چین به تنهایی باعث می شود تا این شرایط شکل بگیرد و دیگر نیازی به استفاده از نظام مالی آمریکا برای تسویه حساب های دلاری نخواهد بود.
ارز دیجیتال نه تنها چین را از دیگر نقاط دنیا جدا نمی‌کند بلکه باعث می‌شود تا تعاملات این کشور با شرکای جهانی گسترش یابد و پکن در آینده در اصلاح حاکمیت اقتصادی دنیا نقش مهمی خواهد داشت.
اسکناس و یوان دیجیتال و تفاوت های ارزشی و پرداختی
«مو چانگچون» رییس موسسه تحقیقات ارز دیجیتال بانک مرکزی چین می گوید: ارز دیجیتال و اسکناس فیزیکی چین برای مدت طولانی در اختیار مردم خواهد بود.
او می افزاید: بانک مرکزی تا زمانی که مردم تقاضایی برای استفاده از اسکناس دارند، عرضه اسکناس های کاغذی را متوقف نمی کند.
چین در رقابت جهانی به سمت ارز دیجیتال نقش اصلی داشته است. در اوایل سال جاری، دومین اقتصاد بزرگ دنیا آزمایش ارز دیجیتال خود را در شهرهای منتخب آغاز کرد.
چندی پیش، ۵۰ هزار شهروند که به طور اتفاقی در شهر «شنژن» در جنوب چین انتخاب شدند در مجموع ۱۰ میلیون یوان (۱.۵ میلیون دلار) ارز دیجیتال را در یک قرعه کشی دیجیتال دریافت کردند که نشان دهنده پیشرفت در استفاده از یوان دیجیتال چین است.
مو می افزاید: در صدور ارز دیجیتال و استفاده از آن اجرای قوانین بازار بسیار مهم است ضمن آنکه رقابتی هم بین یوان دیجیتالی و کیف پول های دیجیتالی فعلی در کشور وجود ندارد، زیرا ارز دیجیتال بانک مرکزی ابزار پرداختی متفاوت از نرم افزارهای موجود است.
موسسه «ریچارد تورین» مستقر در شانگهای در مورد تفاوت های یوان دیجیتال با ارزهای رمز پایه آورده است: برای نمونه یوان دیجیتال با بیت کوین تفاوت های اساسی دارد. بیت کوین و یا ارزهای مشابه سکه های معاملات رایانه ای است و بسته به آنچه مردم فکر می کنند ارزش پیدا می‌کند. در صورتی که یوان دیجیتال را یک کشور پشتیبانی می کند و دارای یک شبکه رایانه متمرکز و کنترل شده است.
بنابراین دو تفاوت بزرگ مشاهده می شود – یکی سیستم های رایانه‌ای متمرکز و دیگری غیرمتمرکز است. ارزش یوان دیجیتالی نیز توسط دولت و بازار و طبق مقررات واحد تعیین می‌شود که باعث می‌گردد قدرت و برتری بیشتری در مقابل ارزهای رمزپایه داشته باشد.
چین به زودی قرار است اولین ارز دیجیتال تحت حمایت دولت را به جهان عرضه کند. در خلال سه سال آینده، برنامه آزمایشی یوان دیجیتال بانک مرکزی در چندین منطقه از جمله – منطقه «پکن-تیانجین-هبی» در شمال چین، دلتای رودخانه «یانگ تسه شرقی»، منطقه جنوبی خلیج «گوانگ دونگ» و منطقه هنگ کنگ-ماکائو و همچنین برخی مناطق مرکزی و غربی اجرا و عملیاتی خواهد شد.
این یک تجربه بزرگ برای کشورهای دیگر و البته اقدامی است که می‌تواند به سلطه مالی و بانکی آمریکا و تحریم های ظالمانه و خصمانه این کشور علیه دیگر اعضای جامعه بین‌المللی و نظام تک پرداختی تحت سلطه استکبار غرب پایان دهد.