کشورهای ثروتمند تا پایان سال آینده به میزان سه برابر جمعیت خود واکسن کرونا سفارش داده‌اند و این دسترسی میلیاردها نفر در کشورهای کم‌درآمد به این واکسن را تا سال‌ها بسیار محدود می‌کند.
در رقابتی که میان کشورهای مرفه جهان برای خرید واکسن کرونا آغاز شده، کشورهای فقیر به شکل خطرناکی از این واکسن محروم می‌شوند. “ائتلاف مردمی واکسن” که یکی از بزرگترین سازمان‌های بین‌المللی امدادرسانی است روز چهارشنبه ۱۹ آذر (نهم دسامبر) هشدار داد که کشورهای کم درآمد ممکن است “سال‌ها” امکان دسترسی به واکسن کرونا را نداشته باشند.
این سازمان که ائتلافی از سازمان‌های بین‌المللی مانند “عفو بین‌الملل”، “عدالت جهانی” و “آکسفام” است با بررسی توافق‌نامه کشورهای ثروتمند با هشت تولیدكننده اصلی واكسن در جهان اعلام کرده‌اند که اگرچه این واکسن هنوز در مرحله آزمایش بالینی است، اما این کشورها تا پایان سال ۲۰۲۱ برای سه برابر جمعیت خود واکسن سفارش داده‌اند، در حالی که از هر ۱۰ نفر در تقریبا ۷۰ کشور فقیر جهان تنها یک نفر در سال آینده دسترسی به واکسن خواهد داشت.
بر اساس این بررسی دسترسی ۶۷ کشور با درآمد متوسط یا پایین به واکسن کرونا برای ایمن کردن مردم خود بسیار کم خواهد بود. در راس کشورهای غنی جهان که واکسن کرونا را چند برابر جمعیت خود سفارش داده، کانادا است که هر شهروند آن می‌توانند پنج برابر دوز لازم خود را واکسینه کند.
باید در این روند تغییر جدی داده شود
کشورهای ثرومتند با جمعیتی معادل ۱۴ درصد جمعیت جهان تا کنون ۵۳ درصد این واکسن را خریده‌اند. آنا ماریوت از سازمان آکسفام می‌گوید: «هیچ انسانی نباید از دسترسی به واکسنی که نجات دهنده زندگی است محروم شود، تنها به این خاطر که شهروند کشوری فقیر است یا به اندازه کافی پول برای خرید آن در جیب ندارد.»
او تاکید کرده است که اگر تغییری جدی در این روند داده نشود میلیاردها نفر در سراسر جهان تا سال‌ها از مصونیت در برابر ویروس کووید-۱۹ محروم خواهند ماند. ائتلاف مردمی واکسن از صنایع داروسازی و تحقیقاتی خواسته است که فناوری و دانش معنوی خود را به گونه‌ای به شراکت بگذارند که امکان تهیه واکسن برای همه وجود داشته باشد.
استیو کوکبورن از سازمان عفو بین‌الملل از دولت‌ها خواسته است که هر اقدام لازمی را انجام دهند تا واکسن کووید ۱۹ به عنوان محصولی متعلق به همه جهان به شکل عادلانه و بر اساس نیاز انسان‌ها پخش شود. او هشدار داده است که احتکار این واکسن تمامی تلاش‌ها برای ایمن کردن جهانیان در برابر کرونا را بی‌اثر می‌کند. او از کشورهای ثروتمند انتقاد کرده است که با این کار خلاف وظایف حقوق بشری خود عمل می‌کنند.
ملی‌گرایی در تولید و دسترسی واکسن کرونا
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل نیز روز گذشته (چهارشنبه ۱۹ آذر) در نشستی مطبوعاتی از برخی کشورهای ثروتمند انتقاد کرد که به گفته او با رویکرد “ملی‌گرایی” در تولید و دسترسی به واکسن کرونا برخورد می‌کنند در حالی که رویکرد رهبران جهانی به مسئله واکسن باید به عنوان “کالایی عمومی” باشد.
این نخستین بار نیست که دبیرکل سازمان ملل متحد بر لزوم دسترسی عادلانه دولت‌ها به واکسن کرونا تاکید می‌کند. گوترش پیشتر نیز گفته است که واکسن کرونا باید در دسترس همگان در همه جای جهان قرار گیرد. او با تاکید بر محفوظ بودن حقوق معنوی دانشمندانی که برای ساخت واکسن ویروس کرونا تلاش کرده‌اند گفته است که ساخت این واکسن برای برخی کشورها و فراموش کردن بقیه، غیرقابل پذیرش است.
شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز با تصویب قطعنامه‌ای در مورد مسئولیت دولت‌ها در رسیدگی به اپیدمی کرونا، بر لزوم دسترسی همه کشورها به واکسن کووید-۱۹ و همچنین دسترسی به معاینه و درمان این بیماری تاکید کرده است.