مدیرعامل انجمن یاری کودکان در معرض خطر با انتقاد شدید از بی نتیجه بودن طرح ساماندهی کودکان کار گفت: این طرح‌ها نتیجه‌ای جز آشوب، دلهره اجتماعی و رشد فزاینده کودک کار و کودک در معرض خطر نداشته است.
شَری نجفی روز چهارشنبه در نشست تخصصی «تهران، شهری برای همه کودکان» در سالن اشراق ایوان شمس اظهارداشت: بهتر است نام طرح ساماندهی کودکان کار را طرح بی سرو سامانی و به هم ریختگی بنامیم چون عملاً مشکلی را در این سال‌ها حل نکرده، بنابراین به جای اینکه درست بکند، بهم ریخته است.
وی گفت: طرح‌های ساماندهی کودکان کار با عنوان‌ها و بسته‌های مختلف با متولیان دولتی متفاوت نتیجه‌ای نداشته است و بازهم با اجرای چنین طرح‌هایی اصرار به بی سر و سامانی بیشتر داریم.
نجفی با بیان اینکه کار کودک، سنت، آئین و عادت خانواگی، قومی، قبیله‌ای نیست، افزود: کار کودک یک سیاست است که به عرف تبدیل و سال‌های سال با حمایت‌های سرمایه داری جریان داشته است و قبل از انقلاب اسلامی هم با عنوان «کودکان غربتی» مطرح بوده است.
مدیرعامل انجمن یاری کودکان در معرض خطر، کار کودک را کار ارزان دانست که کودکی اش را می‌فروشد.
وی گفت: کار ارزان کودک، درآمد خیلی خوب بدون هیچ دغدغه، تشکیلات سازمانی، اداری و پشتوانه‌ای است و اجرای طرح‌های ساماندهی کودکان کار مانند سرگرمی و بازی در جامعه است.
نجفی با اشاره به طرح‌های بدون نتیجه ساماندهی کودکان کار در سال‌های اخیر با همکاری نهادهای مختلف و مسئول در این حوزه افزود: طرح ساماندهی کودکان کار و خیابان نخستین بار در سال ۱۳۸۱ در معاونت اجتماعی وزارت کشور بعد از طرح داوطلبان اجتماعی و حمایت از کودکان کار و خیابان دروازه غار در سال ۱۳۷۸ اجرا شد.
مدیرعامل انجمن یاری کودکان در معرض خطر با بیان اینکه طرح‌های ساماندهی کودکان از هیچ پایگاه مردمی برخوردار نیستند، اظهارداشت: این طرح‌ها به دلیل نداشتن پشتوانه‌های علمی، اقتصادی، اخلاقی و انسانی ارتجاعی هستند.
وی گفت: نمی‌توان کودک کار را ساماندهی کرد اما درباره پیشگیری و حل ریشه‌ای آن اقدامی نکرد، این وظیفه دولت هاست که سهل انگاری می‌کنند و نادیده می‌گیرند تا عده‌ای از قِبل جان ناتوان این کودکان لقمه‌های گُنده بردارند.
نجفی افزود: ساماندهی کار کودک بدون رهایی او از فقر خانواده اش امکان پذیر نیست و باید به اصل موضوع پرداخت، چندین طرح و پروژه براساس گفته یکی از معاونان اجتماعی شهرداری تهران با بودجه‌های میلیاردی اجرا شده و نتیجه‌ای نداشته است.
وی با اشاره به اینکه طرح‌هایی مثل پرتو وابسته به شهرداری و انجمن‌های مردم نهاد لوکس برای حمایت از کودکان کار و خیابان است، اظهارداشت: کودکان کار در کنار طلای کثیف، برای پیمانکاران شهرداری تهران ثروت تولید می‌کنند و هیچکس شنوای صدای آنها نیست.
مدیرعامل انجمن یاری کودکان در معرض خطر تاکید کرد: جزیره‌ای عمل کردن نهادها، سازمان‌ها، شهرداری‌ها، مشکلی را حل نخواهد کرد، همه ما باید مطالبه گر باشیم و با همکاری یکدیگر دولت را وادار به یک برنامه ریزی اقتصادی محکمی برای حمایت از خانواده‌های در معرض آسیب بکنیم.
سرپرست دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران نیز در این نشست با اشاره به نتیجه نرسیدن طرح‌هایی برای کاهش مشکلات اجتماعی از جمله وضعیت کودکان کار و خیابان گفت: این طرح‌ها ذیل گفتمان آسیب‌های اجتماعی در حال صورت بندی است، نوع راهکار و شناخت مساله غلط است و در مواجهه با این پدیده‌ها به خطا رفتیم.
آرش نصراصفهانی گفت: در ذیل این گفتمان، آسیب‌های اجتماعی، پدیده‌های آزاردهنده و مولد نابرابری و فقر هستند و سعی می‌کنیم با تقسیم کار بین سازمانی پدیده‌های ظاهری از بین برود.
وی با اشاره به ضرورت اصلاح قوانین برای حمایت از کودکان افزود: باید موضوع کودکان کار را به صورت بنیادی و با توجه به خانواده و شرایط محیطی آن حل کرد و تنها پاک کردن کودکان از فضای عمومی نباید مدنظر باشد.
نصراصفهانی با بیان اینکه در حل آسیب‌های کودکان کار قهری برخورد شده و به علت‌ها توجهی نمی‌شود، اظهار داشت: در تقسیم‌بندی‌های مختلف برای ساماندهی این مسئله، کودکان بر اساس محل اقامت خود به طور مثال به افغانستان برگردانده می‌شوند و سیاست‌های این چنینی، راه‌حل را حذف کودکان کار از فضاهای شهر می‌دانند.
سرپرست دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران گفت: توجه به پیامدها و علت‌های بروز کودکان کار و نقش سازمان‌ها، نهادها و مردم در پیشگیری از آن بسیار حائز اهمیت است و تغییر نظام جمع‌آوری و تفکیک پسماند از جمله راهکارهایی است که شرایط مولد کار کودکان را تغییر می‌دهد.
جامعه شناس و پژوهشگر حوزه کودک نیز در این نشست با اشاره به تجربیات کشورهای مختلف در زمینه ساماندهی کودکان کار و ضرورت گفتمان و نگاه پاتولوژیک در این حوزه اظهارداشت: سازمان‌های بین‌المللی از طریق بررسی شرایط کار مسئله کودکان کار را سر و سامان دادند و با توجه به این مسئله ۱۰۰ میلیون کار کودک با برنامه در ۸۵ کشور دنیا حذف شد.
پیام روشنفکر گفت: تجربیات کشورهای دنیا نشان می‌دهد که حل آسیب کودکان کار در کشور ما نیز انجام شدنی است اما نیازمند ائتلاف میان دولت، مجلس شورای اسلامی، بخش خصوصی، دانشگاه و … است.
وی افزود: در حال حاضر بیش از هر موقع نیاز به تعهد در این زمینه داریم و به جای حذف صورت‌مسئله باید راهکار ارائه داد.
روشنفکر با بیان اینکه کشورهای مختلف با توجه به ظرفیت‌ها و امکانات خود قدم به قدم با برنامه در حوزه حل آسیب‌های اجتماعی از جمله کودکان کار اقداماتی را انجام داده‌اند، اظهارداشت: ما بدون توجه به ظرفیت و امکانات برنامه منسجی نداشته‌ایم، دور خود چرخیده‌ایم و به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم که ظرفیت سنجی و ابتکار عمل در این راستا حائز اهمیت است.
نشست تخصصی تهران، شهری برای همه کودکان به مناسبت ۱۲ ژوئن روز جهانی منع کار کودکان برگزار شد.
ایرنا