روسریهایشان را دور گردن انداخته بودند و سبدهای حصیری پر از گل در دست داشتند. در واگنهای زنانه مترو به همه زنان و دختران حتی آنها که با چادر و مقنعه نشسته بودند، گل میدادند، روز جهانی زن را تبریک میگفتند و عدهای از آنها را در آغوش میگرفتند و میبوسیدند. هشت مارس امسال ویدئوی گل د ادن زنان در متروی تهران در شبکههای مجازی پر بیننده شد.
آن دو زنی که در ویدئو حضور دارند. یاسمن آریانی و مادرش منیره عربشاهی هستند. حالا هر دو در بازداشت به سر میبرند.
«یاسمن آریانی» ۲۳ ساله فعال مدنی و بازیگر تئاتر است. او عضو کمپین چهارشنبههای سفید است. کمپینی که «مسیح علینژاد» روزنامهنگار و فعال مدنی برای مخالفت با حجاب اجباری راهاندازی کرد. یاسمن به شکل علنی در این کمپین فعالیت میکرد و عکسها و ویدئوهای خود را بدون حجاب درصفحات مجازی به اشتراک میگذاشت. این بازیگر تئاتر روز دوشنبه در حساب شخصی توئیتر خود از کنار گذاشته شدن به عنوان بازیگر از نمایش «اکتورز استودیو» در تماشاخانه ملک توسط وزارت ارشاد خبر داده بود.
او روز چهارشنبه بیست و یکم فروردین ماه در منزلش بازداشت شده است. یک منبع مطلع درباره جزئیات دستگیری یاسمن آریانی به «ایران وایر» میگوید: «بیست و یکم فروردین ساعت سه ظهر دو خانم و یک آقا زنگ در خانه آنها را میزنند. حکم جلب و حکم ورود به منزل داشتهاند. یاسمن، پدر و خواهرش منزل بودهاند. همه را داخل اتاق میکنند. زمانی که پدر یاسمن اعتراض کرده و واکنش نشان داده، تهدیدش کردهاند که اگر به اعتراضاش ادامه دهد، سگ شان « میسون» را با تیر میزنند.»
به گفته این منبع مطلع تمام کتابها، لپ تاپ، دست نوشتهها و وسایل شخصی یاسمن آریانی را میبرند و یاسمن را هم بازداشت میکنند. او پس از بازداشت در تماس کوتاهی که با خانواده داشته، دلیل بازداشتاش را شکایت دادسرای ارشاد عنوان کرده است. اما منبع مطلعی که با ایران وایر گفتوگو کرده، علت بازداشت این مادر و دختر را مربوط به ویدئوی پخش گل در مترو میداند: «در دو روز گذشته با یکی دیگر از بچههایی که در مترو با یاسمن و مادرش همراهی میکرده از طرف وزارت اطلاعات و دایره اجرای احکام تماس گرفتهاند و یکی از آنها را که عضو کمیپن چهارشنبههای سفید است تهدید کردهاند که اگر به فعالیتهایش ادامه دهد، بازداشت میشود. از طرف دیگر چند روز پیش فرد دیگری را با عنوان کسی که در مترو گل میداده، به اشتباه بازداشت کرده بودند.» اشاره او به بازداشت «ژینوس سبحانی»، شهروند بهایی و منشی سابق کانون مدافعان حقوق بشر است که بعد از ظهر یکشنبه ۱۱ فروردین در منزلش در تهران بازداشت و پس از ساعاتی آزاد شده است. برادر ژینوس سبحانی درباره علت بازداشت خواهرش گفته بود: «در دادسرا به او گفتهاند دلیل بازداشتش کشف حجاب در روز جهانی زن در مترو بوده و اینکه بر ضد جمهوری اسلامی صحبت کرده و افکار مردم را فاسد کرده است.» این اتهام به این دلیل بوده که چهره او را شبیه عکسی تشخیص داده بودند که در اینترنت منتشر شده است.
از سوی دیگر در حکم جلبی که برای بردن یاسمن آریانی به خانوادهاش نشان دادهاند، نام مادرش، «منیره عربشاهی» هم آمده بوده:«نامه از دادسرای کرج بوده، حکم جلب مادرش منیره عربشاهی را هم داشته اند.»
منیره عربشاهی هم فعال مدنی است او پیش از دستگیری فرزندش در صفحات مجازی خبر داده بودکه برای کمک به مناطق سیلزده عازم لرستان شده است. خبر دستگیری یاسمن آریانی اما مادرش را شبانه به تهران میکشذ: «منیره به محض شنیدن خبر بازداشت دخترش به تهران برمیگردد و جلوی در بازداشتگاه وزرا سراغ دخترش را میگیرد و همانجا بازداشت میشود.»
پدر یاسمن زمانی که یاسمن را به دادسرا میبرند، موفق به دیدادر او میشود. یاسمن به پدرش اطلاع داده که قرار است او را به زندان قرچک منتقل کند. پدرش هم همانجا از ماموران سوال کرده: «به او میگویند تا شنبه او را در زندان قرچک نگه میدارند و بعد از شنبه میسپارندش دست ما اما یک ماه نه اجازه تماس تلفنی دارد و نه میتوانید برایش وکیل بگیرید.» یاسمن آریانی دیگر تماسی با منزل نداشته اما صبح روز جمعه، منیره عربشاهی با منزل تماس میگیرد و از حضورش در زندان قرچک ورامین خبر میدهد: «منیره گفته من قرچکم ولی یاسمن اینجا نیست. در واقع الان نمیدانند یاسمن کجاست و خانواده در بیخبری از وضعیت فرزندشان به سر میبرند.»
این اولین بار نیست که یاسمن و منیره بازداشت میشوند. یاسمن آریانی ۱۱ مرداد ماه ۹۷ و در جریان اعتراضات سراسری در نزدیکی تئاتر شهر همراه ۱۷ زن دیگر و حدود ۵۰ مرد بازداشت شد. اعتراضات سراسری مردادماه ۹۷ در شهرهای مختلف ایران در رابطه با گرانی و تورم شکل گرفت و زنان نقش پررنگی در این اعتراضات داشتند. یاسمن آریانی در زمان بازداشتش در اعتراضات مردادماه، ویدئویی از داخل ون نیروی انتظامی در اینستاگرام منتشر کرد و از بازداشتاش خبرداد. آنها به زندانهای قرچک و فشافویه منتقل شدند. البته بعد از ۷۵ روز همراه زنان دیگر این پرونده به بازداشتگاه اوین منتقل شد. قاضی مقیسه یاسمن آریانی را در آن پرونده به اتهام اخلال در نظم عمومی به یک سال حبس محکوم کرد. او بهمن ماه سال گذشته و بعد از عفو رهبری به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب از زندان آزاد شد.
منیره عربشاهی هم چند روز پس از حادثه اتوبوس مرگ دانشگاه علوم و تحقیقات و در جریان تظاهرات اعتراضی درباره موضوع اتوبوسهای فرسوده دانشگاه، مقابل دانشگاه تهران دستگیر شد: «یاسمن آن زمان زندان بود. اما منیره در آن اعتراضات شرکت میکرد و همان جا بازداشت شد و ۶ روز در زندان قرچک بود.»
او حالا دوباره در زندان قرچک است و دنبال دخترش یاسمن میگردد.
ایران وایر