خانه مادری هوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعر ایرانی در محله استادسرای رشت در پیچ و خم‌های اداری تخریب شد. این خانه یکی از اماکن تاریخی و بخشی از میراث ادبی ایران به شمار می‌رفت و طی سالهای گذشته تلاش‌هایی مبنی بر تبدیل آن به “بنیاد شعر و غزل سایه” صورت گرفته بود.
به گزارش خبرگزاری هرانا، به نقل از ایسنا، حتی فریاد هوشنگ ابتهاج هم نتوانست مانع تخریب خانه مادری این شاعر باسابقه در رشت شود و مالک خانه که اعلام کرده بود، قصد فروش ملک را ندارد، سرانجام تیشه به ریشه خانه ای زد که مجادلات پیرامون انتسابش به ابتهاج مانع از ثبت ملی آن شده بود و کاغذبازی های اداری جلوی تخریب آن را نگرفت.
این موضوع از خردادماه سال ۹۶ دغدغه شد که برخی از همشهریان هوشنگ ابتهاج (سایه) از احتمال تخریب خانه مادری او به دلیل اینکه ثبت ملی نبود خبر دادند. در آن شرایط میراث فرهنگی استان گیلان جهت ثبت اصرار داشت، نخست باید تعلق این بنا توسط خانواده ابتهاج تایید شود. چندی بعد در مردادماه همان سال، رضا علیزاده، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان، از گذراندن مراحل آخر ثبت خانه «ابتهاج» در میراث فرهنگی خبر داد.
بعد از گذشت چند ماه، فرهاد نظری، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی، در آبان ماه سال ۹۶ اعلام کرد پرونده خانه “ابتهاج” ناقص است و گفت: “در نامه‌ای به اداره کل میراث فرهنگی استان گیلان درخواست کرده ایم تا اسناد و مدارک متعلق به این خانه تکمیل شود، دست کم به یک دست نوشته از آقای ابتهاج نیاز داریم تا تعلق این خانه به خانواده ابتهاج ثابت شود”.
هوشنگ ابتهاج (سایه) در دی ماه سال ۹۷ درباره این خانه گفت، کسانی که در این خانه زندگی می کردند برایش اهمیت دارند و البته این حق را دارند که هر بلایی می‌خواهند سر این خانه بیاورند، اما تاکید داشت این خانه حیف است و یادگاری است و اگر مرکز فرهنگی شود بهتر از این است که به یک اداره تبدیل شود.
ایشان درباره اینکه ثبت این خانه در فهرست آثار ملی را در گرو ارایه سند، چه عکس یا دست نوشته ای از او، به میراث فرهنگی گذاشته بودند، گفته بود: “چرا من باید این دو خط را بنویسم؟ همه می دانند این خانه برای ماست. اهالی آن جا این را می دانند. آدم هایی که در شهرداری هستند این را می دانند. واقعا به چنین چیزی احتیاج است؟ برای من خیلی خنده‌دار است وقتی سند ثبتی اسناد شهری با جزئیات وجود دارد و اینکه خانه مطابق صورت مجلس فلان به تاریخ فلان به فلانی و از فلانی ارث رسیده است، از من دست خط بخواهند. حضرات در شهرداری رشت و در هر جای دیگر هم این سند را دارند، اینکه نوشته دوخطی از من بخواهند، شوخی است”.
در همان روزها شهرود امیرانتخابی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان اعلام کرده بود: هیاتی از شورای ثبت تهران برای بررسی انتساب خانه ابتهاج به گیلان سفر می کند.
همچنین چندی بعد از تولد ۹۰ سالگی ابتهاج، رضا رسولی، عضو شورای شهر رشت، از تصویب طرحی خبر داد که مطابق آن، شهرداری رشت ملزم به خرید خانه زادگاه هوشنگ ابتهاج و گلچین گیلانی در محله استادسرا و تبدیل آن به “بنیاد شعر و غزل سایه” بود.
بعد از گذشت یک سال دوباره زمزمه های تخریب این خانه بلند شد. آن زمان شهرود امیرانتخابی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان، در توضیحی درباره صدور مجوز تخریب خانه پدری این شاعر باسایقه و اقدام این نهاد برای مقابله با آن گفت: “ما پیگیر ثبت این خانه هستیم و با مالک فعلی خانه صحبت کردیم تا به ما فرصتی بدهد که این خانه خریداری شود. استاندار گیلان نیز وارد این موضوع شده و می خواهد به هر نحوی که شده خانه را حفظ، ثبت و نگهداری کنیم”.
و هم اکنون در فروردین ماه سال ۱۳۹۸ خانه مادری سایه تخریب شده و هیچ کدام از این به ظاهر تلاشهای اداری کمکی به حفظ آن نکرد.