این بار اولی نیست که زنگ هشدار مدارس فرسوده به صدا در می‌آید. چند ماه پیش نیز رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، مدارس فرسوده کشور را 27 درصد اعلام کرد.
به گزارش همدلی، 1000 مدرسه در تهران در بافت فرسوده قرار گرفته است و نیاز به مقاوم سازی و نوسازی دارند. این آمار هولناک را دیروز عضو هیات رییسه شورای شهر تهران همزمان با روز دانش‌آموز اعلام کرد. زهرا نژاد بهرام با بیان این که یک چهارم مدارس تهران با مشکل فرسودگی مواجه هستند. گفت: این مدارس بیشتر در مناطق 11، 10، 9، 12 و 14 وجود دارند و با توجه به اینکه دانش‌آموزان در این مدارس حضور پیدا می‌کنند، لذا جان آنها در خطر است و باید هر چه زودتر این مدارس نوسازی و بهسازی شوند.
نژاد‌بهرام با بیان این که ایمنی شرط اول مدیریت شهری است و شهروندان با اتکا به مدیریت های شهری در سطح شهر تردد می کنند، گفت: شهرداری مکلف است که در اسرع وقت ستادهای نوسازی و بهسازی را در قالب انجمن خیرین مدرسه ساز، شهرداران و مدیران و مسئولان منطقه ای و… راه اندازی کند.
این بار اولی نیست که زنگ هشدار مدارس فرسوده به صدا در می‌آید. چند ماه پیش نیز رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، مدارس فرسوده کشور را 27 درصد اعلام کرد. «مهراله رخشانی مهر» گفت:حدود 27 درصد مدارس کشور به لحاظ ساختمانی، تخریبی محسوب می شوند، نزدیک به 34 درصد به بازسازی نیاز دارند و فقط 39 درصد مدارس مستحکم هستند. این در حالی است که طبق اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان که مدارس امن را نیز شامل می‌شود را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم کند.
آمار مدارس فرسوده برای اولین بار نیست که تن دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان را می‌لرزاند. هر از چند گاهی آماری از مدارس فرسوده نه فقط در شهر تهران بلکه در کل کشور بر تارنمای رسانه‌ها قرار می‌گیرد که نشان از وضعیت بحرانی مدارس کشور دارد. با آنکه در سال‌های اخیر به کمک خیرین و البته بودجه‌های دولتی، گام هایی برای نوسازی مدارس تهران برداشته شده اما مدارس فرسوده همچنان پاشنه آشیل امنیت فضاهای آموزشی پایتخت به شمار می رود و هر از چند گاهی از میان دانش‌آموزان قربانی می‌گیرد. مرگ تلخ «دنیا ویسی» دانش‌آموز پایه اول دبستان روستای «گرماش» شهرستان سنندج، بر اثر ریزش دیوار حیاط مدرسه شاهدی بر این مدعاست. مدیرکل آموزش و پرورش کردستان بعد از حادثه فروریزی دیوار بر جسم نحیف دنیا در مقابل رسانه ها مدعی شد که نسبت به مدارس غیراستاندارد بارها هشدار و تذکر داده است.
بر اساس آنچه که مسئولان آموزش و پرورش شهر تهران بارها و بارها اعلام کرده اند و به آن تاکید داشته اند ، وضعیت مدارس پایتخت به مراتب بغرنج تر و نا ایمن تر از سایر استان های کشور است و این موضوع زمانی حادتر می شود که بدانیم تهران شهری بلاخیز است و هر لحظه خطر زلزله آن را تهدید میکند. بلا خیز بودن این شهر نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های مسئولان کشور مدیریت بحران حوادث است، اما نمی‌توان مدیریت بحران را تنها در زمان بحران انجام داد. بنابراین خانه‌های مسکونی، بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها و از همه مهم‌تر مدارس کشور باید نوسازی و مطابق با استانداردهای ایمنی ساخته شوند.
از سال87 دائما زمزمه‌هایی مبنی بر نوسازی مدارس شنیده می‌شود. در سال89 مسئولان وقت نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور از فرسوده و قدیمی‌بودن 60درصد از مدارس خبر دادند که در سال96 این رقم به 30درصد کاهش یافت. همچنین در سال95، ۴۳درصد کلاس‌های درس استانداردسازی گرمایشی شدند و کار ۵۷درصد باقی ماند. در طول هفت‌سال نیمی از مدارس کشور بازسازی و نوسازی شده‌اند و این میزان نسبت به اهمیت موضوع نوسازی و بازسازی مدارس و با درنظرگرفتن تعداد سال‌های سپری‌شده رقم چندان قابل توجهی نیست
مسئولان امر همواره کمبود اعتبار و اختصاص نیافتن بودجه لازم برای بازسازی مدارس فرسوده را دلیل مشکلات موجود می‌دانند. هر سال نیز با وجود وعده‌های فراوان این مشکل به قوت خود پابرجاست و هر سال به سال آینده منتقل می‌شود. با وجود این که مسئولان ذیربط قول تخصیص اعتبار لازم در بودجه 97 را داده بودند اما آنطور که رخشانی‌مهر، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور می‌گوید، اعتبار مورد نیاز برای مقاوم‌سازی مدارس در سال 97 برآورد نشده است. او درباره این موضوع گفت:
«70 درصد مدارس مقاوم‌سازی شده‌اند با وجود این 30 درصد مدارس کشور نیازمند تخریب، بازسازی و مقاوم‌سازی هستند که برای مدارس تخریبی به 13 هزار میلیارد تومان اعتبار و برای مقاوم‌سازی 5 هزار و 700 میلیارد تومان اعتبار نیاز است؛ البته این میزان اعتبار برای تا پایان سال 96 برآورد شده و برای سال 97 هنوز برآورد نشده است. هر لحظه امکان ریزش مدارس خشتی و گلی بر سر دانش‌آموزان وجود دارد، چرا که نزدیک به یک هزار کلاس خشتی و گلی در کشور وجود دارد که برای تخریب و نوسازی آنها یک هزار و 700 میلیارد ریال اعتبار نیاز است و البته انتظار می‌رود تا پایان سال تحصیلی 97-98 تمامی کلاس‌های خشتی و گلی جمع‌آوری شوند.»
یک عضو مجلس شورای اسلامی با بیان این که فضای آموزشی غیراستاندارد بسیاری از کلاس‌های درس در مدارس تهران معضلی است که قابل انکار نیست. به همدلی گفت: از آن جا که شهر تهران شهری قدیمی است مدارس آن هم به خاطر عمر ساختمان‌ها‌ی آن از قدمت بالایی برخوردار است. «داود محمدی» افزود در طول این سال‌ها تعدادی از این ساختمان‌ها نوسازی یا بازسازی شده‌اند اما این تعداد کافی نیست و هنوز مدارس زیادی در بافت فرسوده وجود دارد که نیاز به توجه ویژه عمرانی دارد.
وی گفت: مدارس فرسوده کشور و همچنین مدارس فرسوده تهران همواره یکی از دغدغه‌های مهم کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بوده است و این کمیسیون در این زمینه به صورت جدی پیگیر است. در بودجه سال 97 نیز اعتباراتی برای این امر در نظر گرفته شد، اعتبار رقم بالا و درخور توجه بود که می‌توانست بسیاری از مشکلات مدارس را حل کند، اما با وجود این که در این زمینه اهتمام جدی نیز صورت گرفت اما به دلیل محقق نشدن منابعی که برای این امر در نظر گرفته بودند، مشکل به قوت خود باقی ماند.
وی با اشاره به جلساتی که در این زمینه کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس با دستگاه‌های زیربط مانند معاونت نوسازی مدارس کشور، شورای شهر، و … برگزار کرده بودند، افزود: پیگیری‌های زیادی برای حل این مشکل صورت گرفته است و در این زمینه با وزیر آموزش و پرورش نیز رایزنی شده است و حتی به وزیر تذکراتی نیز داده‌ایم.
این نماینده مجلس، به نقش خیرین مدرسه‌ساز اشاره کرد و تصریح کرد: خیرین مدرسه ساز بزرگترین سازمان مردم نهاد کشورهستند که در زمینه مدرسه سازی سال‌هاست که تلاش جدی دارند، اما از آن جا این تصور در خیرین مدرسه ساز وجود دارد که مدارس تهران به نسبت مدارس شهرستان‌ها شرایط بهتری دارند بر ساخت مدارس در شهرستان‌ها تمرکز می‌کنند .اما واقعیت این است که مدارس شهر تهران به لحاظ فرسودگی نسبت به کل کشور وضعیت بسیار وخیمی دارد. در بعضی از مناطق ساخت و ساز صورت گرفته است و مردم ساکن شده‌اند اما مدارس ساخته نشده است ،در بعضی از مناطق قدیمی نیز مدارسی که عمر مفیدشان به سر آمده و فرسوده شدند وجود دارد.
محمدی در ادامه افزود: از آن جا که دغدغه مدارس فرسوده دغدغه نمایندگان مجلس است، بدون تردید در بودجه سال 98 این موضوع جدی‌تر پیگیری می‌شود و امیدواریم بتوانیم بودجه کافی را به این موضوع اختصاص دهیم. ضمن این که دستگاهها و سازمان‌های دیگر مانند شورای شهر، آموزش و پرورش، سازمان نوسازی مدارس و حتی مردم و رسانه‌ها نیز باید در این امر کمک کنند.