«گرهارد شرودر»، صدراعظم سابق آلمان، قرار است در رأس یک هیأت تجاری بلند‌پایه آلمانی به ایران بیاید. یک منبع غیررسمی در گفت‌وگویی در حاشیه کنفرانسی بین‌المللی درباره سرمایه‌گذاری در ایران، که در شهر فرانکفورت آلمان برگزار شد، به خبرنگار ايرنا گفت شرودر به‌زودی به ایران خواهد آمد. گفته می‌شود شرودر در این سفر با مقام‌های ارشد ایران دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد. شرودر پیش‌ازاین قرار بود در همین ماه به ایران سفر کند که این سفر به‌دلیل درگذشت «هلموت اشمیت»، صدر اعظم اسبق آلمان، به وقت دیگری موکول شد. هنوز مشخص نیست این سفر در چه تاریخی انجام می‌شود.
گرهارد فریتز کورت شرودر، سیاست‌مدار ۷۱ ساله آلمانی است، که از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ به مدت هفت سال صدراعظم آلمان بود. او پیش از آنکه به صورت تمام‌وقت در زمینه سیاست فعالیت کند، یک وکیل بود و پیش از اینکه به سمت صدار‌اعظمی منصوب شود، به مدت هشت سال از ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۸ نخست‌وزیر ایالت «لور ساکسونی» بود. در سال ۲۰۰۵ و پس از شکست «حزب سوسیال دموکرات» آلمان در انتخابات، شرودر سمت خود را به «آنگلا مرکل» از «اتحادیه دموکرات مسیحی» واگذار کرد.
سفر پیشین شرودر به ایران
شرودر هیچ‌گاه به‌عنوان صدراعظم آلمان به ایران سفر نکرد. صدراعظم سابق آلمان پیش‌ازاین در ابتدای سال ۲۰۰۹ و به دعوت پروفسور «مجید سمیعی»، پزشک و جراح مغز و اعصاب سرشناس ایرانی، به تهران سفر کرده بود و با «محمود احمدی‌نژاد»، رئیس‌جمهور وقت، دیدار و گفت‌وگو داشت. به گزارش «دویچه‌وله»، در این دیدار که پشت درهای بسته انجام شده بود، شرودر و احمدی‌نژاد درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی تبادل‌نظر کرده بودند. گفته می‌شود احمدی‌نژاد راجع به همکاری جهانی برای حل مسائل جهان صحبت کرد. «شورای مرکزی یهودیان آلمان» در برلین، از برنامه شرودر برای دیدار با احمدی‌نژاد، به‌دلیل انکار هولوکاست، به‌شدت انتقاد کرده بود. او در تهران گفت ما فکر می‌کردیم ایران نیات خوبی برای شروع روابط با غرب داشته باشد؛ اما متأسفانه جریان‌ها آن‌طورکه ما فکر می‌کردیم اتفاق نیفتاد. او گفت ایران و غرب نباید اجازه دهند مذاکرات فی‌مابین‌شان از تب‌و‌تاب بیفتد و باید سعی کنند این گفت‌وگوها به نتایج موفقی برسند. به گزارش «دویچه‌وله» از این دیدار، به گفته شاهدان عینی، این دیدار در فضایی خشک و سرد برگزار شد؛ حتی احتمال داده می‌شد به دلیل اظهارات شرودر، که قبل از آن بیان شده بود، این دیدار کنسل شود که البته کانال‌های دیپلماتیک تصمیم به برگزاری آن گرفتند.
او در دیداری خصوصی با «علی لاریجانی»، رئیس مجلس شورای اسلامی و «منوچهر متکی»، وزیر وقت امور خارجه کشورمان، به گفت‌وگو پرداختند. شرودر در نشستی دیگر به دیدار رئیس دولت اصلاحات رفت. به گزارش «دویچه‌وله»، این دیدار برعکس دیدار سرد با احمدی‌نژاد، بسیار گرم و دوستانه برگزار شد؛ حتی گفته می‌شود که این دو سیاست‌مدار به زبان آلمانی به یکدیگر به گفت‌وگو پرداختند. رئیس دولت اصلاحات از تلاش‌های ایران برای یافتن راه‌حلی دیپلماتیک در تعارض بر سر برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران صحبت کرد. شرودر در این دیدار بر این مسئله تأکید کرد که ایران بهتر است بعد از ۳۰ سال پیشنهاد «باراک اوباما»، رئیس‌جمهور ایالات متحده، را برای آغاز دیالوگ بپذیرد. شرودر سپس از نقش مهمی که ایران می‌تواند در افغانستان، عراق و در خاورمیانه داشته باشد سخن گفت.
شرودر در دیداری که با «اتاق بازرگانی و صنعت ایران» در تهران داشت، راجع به مسئولیت‌پذیری ایران در مجامع بین‌المللی گفت اگر ایران بخواهد به‌عنوان کشور قدرتمندی در منطقه شناخته شود باید مسئولیت‌پذیر بوده و به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد. او با اشاره به نظرات احمدی‌نژاد در انکار هولوکاست نیز گفت این‌گونه اظهارنظرها راجع به هولوکاست باعث انحراف تلاش‌ها برای یافتن راه‌حلی مشترک برای تعارض خاورمیانه می‌شود. مقام‌های کشورمان سریعا به انتقادات شرودر واکنش نشان دادند و «محمد نهاوندیان»، رئیس اتاق بازرگانی، گفت: «برای یافتن راه‌حلی مشترک، ما نباید کشتار اخیر مردم در غزه را فراموش کنیم و باید اسرائیل را به این دلیل محکوم کنیم». سفیر وقت ایران در آن زمان، «علیرضا شیخ‌عطار»، گفت فکر نمی‌کند انتقادات شرودر از احمدی‌نژاد بر روابط دو کشور تأثیر بگذارد. او گفت: «روابط تهران – برلین این‌قدر اهمیت دارد که تحت تأثیر موضوعی مثل هولوکاست قرار نگیرد».
سفر آلمانی‌ها به ایران بعد از توافق هسته‌ای
سفر آلمانی‌ها به ایران بعد از توافق هسته‌ای ایران و ١+٥، با حضور «زیگمار گابریل»، معاون صدراعظم آلمان، در رأس هیأتی اقتصادی و «فرانک اشتاین‌مایر»، وزیر امور خارجه این کشور، در رأس هیأتی فرهنگی کلید خورد. «زیگمار گابریل»، وزیر اقتصاد و انرژی و معاون صدراعظم آلمان، در رأس هیأت ۶۰نفره اقتصادی، تیرماه سال‌‌جاری به تهران سفر کرده بود. «فرانک اشتاین‌مایر» نیز مهرماه سال جاری و برای شرکت در نشست کنفرانس امنیتی مونیخ به تهران آمد. پیش از سفر «اشتاین‌مایر» به ایران، ۱۲ سال از آخرین سفر وزیر امور خارجه آلمان به کشورمان، یعنی دیدار «یوشکا فیشر» در دولت اصلاحات، می‌گذشت. حضور هیأت‌های تجاری از کشورهای مختلف مانند ژاپن، فرانسه و آلمان در ایران و دیدار رؤسای آنها با مقام‌های ارشد کشورمان بعد از توافق هسته‌ای ایران افزایش یافته است. این کشورها با استفاده از فرصت به‌وجودآمده در نتیجه توافق هسته‌ای با ایران به دنبال ازسرگیری روابط تجاری و سرمایه‌گذاری در ایران هستند.
چرخش خودروسازی ایران از فرانسه به آلمان
بنا به عرف، فعالیت‌های تجاری صدراعظم‌های آلمانی برای پیشبرد سیاست‌های اقتصادی کشور آلمان، از فعالیت‌های این مقام سیاسی به‌شمار مي‌رود. با توجه به توافق هسته‌ای ایران و ١+٥ و اشتیاق کشورهای اروپایی برای ورود به بازار ایران و رقابت شرکت‌های خودروسازی فرانسه و آلمان و گردش احتمالی صنعت خودروسازی ایران از فرانسه به آلمان، پیش‌بینی می‌شود، حضور شرودر در ایران ناظر به این مسئله باشد. چند ماه پیش «یکه‌زارع»، مدیرعامل ایران‌خودرو، از احتمال لغو قرارداد همکاری با شرکت پژو فرانسه و حضور رسمی شرکت‌های بنز و فولکس‌واگن در بازار ایران خبر داده بود. به گزارش «مهر»، او گفت: «قصد داریم اواخر سال ۹۶ خط تولید پژو ۴۰۵ را متوقف کنیم». او درباره سرمایه‌گذاری‌های جدید آلمانی‌ها در صنعت خودرو ایران، گفت: «پس از توافق هسته‌ای، هیأت‌هایی به ایران سفر کرده‌اند که آلمان اولین تیم اقتصادی‌ای بود که برای حضور، ابراز علاقه کرد و در حاشیه آن نیز مذاکراتی با دو شرکت خودرویی بنز و فولکس‌واگن در ایران صورت گرفت». مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو افزود: «شرکت بنز یکی از شرکت‌های قدری است که به‌واسطه موضوع تحریم، بازار ایران را ترک کرد که براین‌اساس، اخیرا با بنز مذاکراتی صورت گرفته و این شرکت حاضر شده است به صورت تمام‌قد وارد بازار ایران شود». او در ادامه و با اشاره به این مسئله که «بعد از مشکلات سیاسی و تحریم‌های ناجوانمردانه، پژو غیرعاقلانه بازار ایران را ترک کرد و همین امر منجر به اخراج هشت هزار کارگر پژو و بروز مشکلاتی برای ایران‌خودرو شد»، گفت: «پژو تا این لحظه نباید مطمئن باشد که قراردادش با ایران‌خودرو امضا خواهد شد و حتی اگر این قرارداد امضا شد، او شریک اول ما نخواهد بود».
شرق، مهدي نوريان