سخنان هماهنگ مقامات رده بالای حکومتی مبنی بر اقدامات مقابله جویانه با اقدامات تحریمی آمریکا، این نگرانی را دامن می زند که افزایش تنش های لفظی، به تنش های فیزیکی تبدیل بشود.
علی خامنه ای، ولی فقیه رژیم در سخنان روز شنبه، 30 تیر در جمع سفیران، کاردانان و مسئولان وزارت خارجه در اشاره به سخنان روحانی در سفر اروپایی اش که تهدید به بستن تنگه هرمز کرده بود، گفت:” دستگاه ديپلماسی بايد منافع ملی را حفظ و تامين كند.” خامنه ای، سخنان رييس‌جمهور را در سفر اخير به اروپا مبني بر اينكه «اگر نفت ايران صادر نشود، نفت هيچ كشوری در منطقه صادر نخواهد شد» سخناني مهم و حاكي از سياست و رويكرد نظام برشمرد و افزود:” وظيفه وزارت امور خارجه پيگيری جدی اينگونه مواضع رييس‌جمهور است.”
یک روز پس از سخنان خامنه ای در تایید این سیاست ها، حسن روحانی در همایش روسای نمایندگی های ایران در خارج، گفت:” آمریکایی‌ها باید خوب بفهمند که صلح با ایران مادر صلح ها، و جنگ با ایران مادر جنگ‌هاست. تهدید نمی‌پذیریم و توان ما بازدارنده است. امروز اتحاد داخلی ما بیشتر از قبل است. تهدید، ما را منسجم‌تر می‌کند؛ حتما آمریکا را شکست می‌دهیم. هزینه‌هایی خواهیم داد اما منافع بیشتری بدست می‌آوریم.”
روحانی در جایی دیگر از سخنانش، تاکید کرد:” کسی که اندکی سیاست بفهمد، نمی‌گوید جلوی صادرات نفت ایران را می‌گیریم. تنگه‌های زیادی داریم؛ تنگه هرمز فقط یکی از آنهاست. آقای ترامپ! ما مرد شرف و ضامن امنیت آبراه منطقه در طول تاریخ هستیم؛ با دم شیر بازی نکن، پشیمان‌کننده است. قادر نیستید ملت ایران را علیه امنیت و منافع ایران تحریک کنید. به ملت ایران اعلام جنگ می‌کنید و دم از حمایت می‌زنید؟ در همه منطقه پهن شده‌اید؛ معنای حرف‌هایتان را بفهمید.”
روحانی در ادامه اظهارتش همچنین گفت:” دو راه داریم؛ تسلیم یا مقاومت؛ امروز سخن گفتن با آمریکا معنایی جز تسلیم و پایان دستاوردهای ملت ایران ندارد. در برابر قلدر دروغگویی چون ترامپ اگر تسلیم شویم؛ ایران را غارت می‌کنند.”
خبگزاری مهر در گزارشی سخنان سرلشگر باقری در جلسه شورای راهبردی خدمت رسانی به رزمندگان و ایثار گران را آورد که گفت:” هرچند رئیس جمهور فعلی آمریکا حرف از جنگ نمی زند اما اطلاعات متقنی وجود دارد که در یک سال گذشته تلاش داشته ارتش امریکا را وادار به حمله نظامی به ایران کند. پس باید به دفاع از کشور اهمیت داد.رئیس ستاد کل نیروهای مسلح گفت:” اینکه حوادث آینده به چه سمت و سویی خواهد رفت به هیچ وجه قابل پیش‌بینی نیست؛ البته آنچه که در پیشانی فشار دشمن علیه ملت ایران است، تحریم و مشکلات اقتصادی است. اما انواع و اقسام تهدیدات در مجموعه این سناریو می‌تواند وجود داشته باشد و اتفاق بیافتد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در اشاره به برنامه های آمریکا و اسراییل، گفت:” آنها ادعا می‌کنند که این سیاست برای تغییر رفتار جمهوری اسلامی است، ولی در جای جای سیاست‌های آمریکا و مخصوصاً سیاست‌های رژیم صهیونیستی که امروز در واقع نتانیاهو سکاندار آمریکاست و مخالفت با ایران تلاش برای از هم پاشاندن ایران حتی فراتر از نظام و جمهوری اسلامی را می‌توان مشاهده کرد.”
خبرگزاری ایلنا، گزارش رویترز را نقل کرده که در آن آمده است:” شماری از مقام‌های آمریکایی گزارش دادند که این کشور در قالب مجموعه‌ای سخنرانی‌های تخریبی و کارزارها در شبکه‌های اجتماعی به دنبال فضاسازی منفی علیه ایران است. این تلاش‌های تخریبی هم راستا با تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا برای ایجاد فشارهای اقتصادی بر ایران از طریق تشدید تحریم‌ها علیه این کشور است.
لازم به تذکر است که، محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی، ادعا کرد و گفت:” در زمان سفر روحانی به نیویورک برای شرکت در نشست سازمان ملل متحد، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا هشت بار درخواست ملاقات و گفت‌و گو با وی را با تیم ایرانی مطرح کرده بود.”
در رابطه با تهدیدات ایران برای بستن تنگه هرمز و قطع صدور نفت از این تنگه، باید گفت که این نوع اظهارات قبلا هم رسانه ای شده بود ولی عملا به مرحله اجرا در نیامد. در مقطعی در جریان جنگ ایران و عراق، درگیری هایی بین نیروهای نظامی آمریکا در منطقه و نیروهای نظامی ایران به وجود آمد که در نهایت مانع از صدور نفت از این تنگه نشد. سخنان هماهنگ مقامات رده بالای حکومتی مبنی بر اقدامات مقابله جویانه با اقدامات تحریمی آمریکا، این نگرانی را دامن می زند که افزایش تنش های لفظی، به تنش های فیزیکی تبدیل بشود. پیامدهای چنین وضعیتی، مطمئنا شرایط بحرانی منطقه را وارد فاز بسیار خطرناکی خواهد کرد. تاوان چنین فرآیندی را در درجه اول مردم منطقه خواهند پرداخت.
نکته قابل ذکر دیگر اینکه ما چندین ماه پیش شاهد چنین وضعیتی بین آمریکا و کره شمالی بودیم، تا حدی که وقوع جنگ اتمی بین این دو کشور، قریب الوقوع ارزیابی می شد. در نهایت با مذاکرات پشت پرده، دو رهبر کره شمالی و آمریکا در سنگاپور به ملاقات هم رفتند و تنش ها تا حد زیادی کاهش یافت.
اینکه خط و نشان کشیدن های دو طرف در نهایت دو طرف را به میز مذاکرات می کشاند و یا تنش ها را تشدید می کند را نمی توان پیش بینی کرد و تنها ماه های آینده مشخص می کند روندهای آتی به چه صورت رقم خواهد خورد.