وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه این هفته یکبار دیگر دور هم مینشینند تا راههای حفظ برجام را بررسی کنند. این کشورها اینبار در بروکسل، پایتخت بلژیک و مقر اتحادیه اروپا گردهم میآیند و این دومین نشست آنها بعد از خروج آمریکا از برجام است. نشست پیشین در صوفیه بلغارستان و بعد از ملاقات سه وزیر اروپایی و موگرینی با محمدجواد ظریف در بروکسل انجام شد. اما اینبار نشست بعد از اولین جلسه کمیسیون مشترک برجام برگزار میشود. در نشست کمیسیون برجام در وین سه عضو اروپایی توافق و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با معاون وزیر خارجه ایران، حضور داشتند و از ادامه تلاش بر حفظ برجام خبر دادند. تسنیم به نقل از پایگاه اینترنتی پارلمان اروپا خبر داد که وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه آینده در بروکسل، پایتخت بلژیک گرد هم خواهند آمد تا درباره راههای حفظ توافق هستهای با ایران گفتوگو کنند. براساس این گزارش، نشست روز 28 می، در ادامه نشست 16 می است که در صوفیه بلغارستان و با حضور سران اتحادبه اروپا برگزار شد. وزارت خارجه فرانسه نیز در همین راستا تأکید کرده که اتحادیه اروپا بر حفظ منافع شرکتها و سرمایهگذارانی که تحتتأثیر تحریمهای آمریکا قرار خواهند گرفت، مصمم است.
نه سیاه و نه سفید
اگرچه عباس عراقچی بعد از نشست وین گفت که بر حفظ این توافق خوشبینتر شده اما محمدجواد ظریف در گفتوگو با تسنیم گفته که «مذاکره با اروپاییها تا امروز نه سیاه بوده نه سفید». وزیر امور خارجه معتقد است که مشخص نیست طرفهای اروپایی در نهایت چه چیزی ارائه خواهند داد. ظریف در همین زمینه گفته: «ما نتایج یا همان موضوعات مطرحشده در مذاکره را در کشور ارائه میدهیم و درباره آن تصمیمگیری میشود اما الان ما نمیدانیم آنها چه چیزی ارائه میدهند». وزیر امور خارجه ادامه داد: اروپاییها در آن 9 بندی که اعلام کردند به همه حوزههای مهمی که باید در برجام انجام شود، اشاره کردهاند، حالا موضوع سر این است که هر کدام از این بندها را چگونه عملیاتی میکنند؟ باید ببینیم و نتیجه آن را به داخل میآوریم. البته وزارت خارجه دستگاه اقتصادی نیست و ما دستگاه سیاسی هستیم؛ هرچند همکاران دستگاههای دیگر هم همراه ما هستند و نظر میدهند. ظریف با بیان این مطلب که نتایج مذاکره و بحثهای صورتگرفته باید به داخل بیاید و مسئولان کشور آن را بسنجند، تصریح کرد: بر همین اساس عزیزان باید ببینند آیا آنچه اتحادیه اروپا، روسیه، چین و سایر کشورها ارائه کردند، برای ادامه برجام کافی است یا خیر. تصمیمی نیست که ما بهتنهایی بخواهیم درباره آن نظر دهیم.
برجام محور اصلی همایش سنپترزبورگ
در سنپترزبورگ هم برجام به موضوع اصلی اجلاس تبدیل شد. بیست و دومین همایش بینالمللی اقتصادی سنپترزبورگ با حضور پوتین و مکرون بهعنوان حامیان برجام برگزار شد. به گزارش ایرنا، مقامات حاضر در این همایش با انتقاد از اقدامات «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری آمریکا، بر حفظ توافق هستهای و مقابله با یکجانبهگرایی آمریکا تأکید کردند. نشست اصلی و اختتامیه همایش بینالمللی سنپترزبورگ با حضور رؤسای جمهوری فرانسه و روسیه، کریستین لاگارد، رئیس بانک جهانی، شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن و معاون رئیسجمهوری چین برگزار شد و حاضران پس از پایان سخنرانی به پرسشهای مطرحشده پاسخ دادند. در گزارش ایرنا آمده که حاضران از انتقاد سخنرانان از ترامپ استقبال میکردند.
بازی فوتبال با قوانین جودو
رئیسجمهوری روسیه نیز از فرصت برگزاری همایش سنپترزبورگ استفاده کرد و با اشاره به نزدیکی موضع روسیه و کشورهای اروپایی درباره برجام گفت: به نظر میرسد کشورهای دنیا در حال بازیکردن فوتبال با یکدیگر هستند با این تفاوت که قوانین جودو در آن حاکم شده است. او اقدامات یکجانبه آمریکا را غیرسازنده دانست و افزود: این اقدامات هیچ کمکی به امنیت جهانی نمیکند و خوشحالیم که دیگر کشورها متوجه این مسئله شدهاند. پوتین با انتقاد از تصمیم «دونالد ترامپ» برای خروج آمریکا از برجام تأکید کرد که اینگونه اقدامات یکجانبه ترامپ درخصوص برجام غیرسازنده است. رئیسجمهوری روسیه با تأکید بر اینکه برجام در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تأیید شده و سند چندجانبه بینالمللی است، اظهار کرد: در شرایطی که همه طرفها باید به صراحت گفتوگو کنند و راهکاری برای حل مسئله توافق هستهای با ایران بیابند، اقدامات یکجانبه در این عرصه غیرسازنده است. پوتین تصریح کرد: روسیه هیچگاه از تدابیری که خارج از شورای امنیت تحمیل شود، حمایت نکرده است و در کنفرانس امنیتی مونیخ هم اعلام کردم که از اقدامات یکجانبه حمایت نمیکنم و در آن زمان خیلیها ناراحت شدند، اما میبینیم که همان افراد امروز از اقدامات یکجانبه برخی بسیار ناراضی هستند و از موضع مسکو دراینباره حمایت میکنند. رئیسجمهوری روسیه در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در صورت لغو برجام همه طرفها زیان میبینند، تأکید کرد: اگر میخواهیم برجام را حفظ کنیم، باید درهای مذاکره را باز بگذاریم و فکر میکنم هنوز فرصت از دست نرفته است. پوتین سپس به دیدار اخیر خود با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اشاره کرد و گفت: یوکیا آمانو تأیید کرد که ایران به همه تعهدات خود عمل کرده است.
مکرون: برجام باید اجرا شود
امانوئل مکرون هم در این نشست، با انتقاد از تصمیمات یکجانبه آمریکا و زیر سؤالبردن توافق بینالمللی برجام از سوی ترامپ، گفت: درواقع نمیدانیم چهکار کنیم، با کشوری مواجه هستیم که هر چهار سال با روی کارآمدن دولت جدیدی، خواستار توافقات جدید میشود و برای رفع این مشکل به نظر میرسد باید مدتزمان ریاستجمهوری در آمریکا از چهار سال به 10 سال افزایش یابد تا مشکل دیگران درباره تعهدات بینالمللی با آمریکا کاهش یابد. وی با تأکید بر اینکه برجام باید اجرا شود، امضای برجام را انتخاب کشورش و پایبندی به توافق هستهای را دفاع از حق حاکمیت فرانسه دانست. رئیسجمهوری فرانسه با تأکید بر لزوم اجرای موافقتنامههای بینالمللی اظهار کرد: من میخواهم به یکدیگر احترام بگذاریم و به هیچوجه در امور داخلی کشورهای یکدیگر مداخله نکنیم، اگر موافقتنامهای را امضا میکنیم صرفنظر از اینکه چه کشوری از آن خارج میشود، باید در آن بمانیم؛ آنچه که امضا شده است باید اجرا شود. مکرون خاطرنشان کرد: برجام بهرغم خروج آمریکا از این توافق حفظ خواهد شد و ایران به آن عمل میکند، امروز باید در جهان رویکرد چندجانبهای در حل مسائل بینالمللی به کار گرفته شود، این رویکرد حق حاکمیت کشورها را هم شامل میشود، اگر برای خود احترام قائل نباشیم، نمیتوانیم به یکدیگر اعتماد کنیم و معتقدم در این شرایط باید برای رعایت حق حاکمیت مبارزه کنیم. رئیسجمهوری فرانسه در پاسخ به سؤالی درباره ادامه حضور شرکتهای بزرگ فرانسوی ازجمله شرکت ایرباس و توتال در ایران در صورت اعمال تحریمهای آمریکا، گفت: از تدابیر کمیسیون اروپا برای دفاع از شرکتها در برابر تحریمها که استقلال تجاری ما را تأمین میکند، حمایت میکنیم. وی افزود: فقط تحریم شرکتهایی که در ایران فعالیت میکنند مطرح نیست، بلکه شرکتهایی که در آمریکا فعالیت میکنند نیز در معرض ریسک قرار میگیرند. مکرون تصریح کرد: در سالهای گذشته در اثر تحریمها خسارت دیدیم. اما من نمیتوانم از شرکتهای فرانسوی که بهعنوان مثال در نیویورک فعالیت میکنند، حمایت کنم و این وضعیت به طور جمعی برای همه ما بد است. رئیسجمهوری فرانسه گفت: مصرف پول مالیاتدهندگان فرانسوی برای حمایت از این شرکتها در صورت تحریم آنها درست نیست. آنها خود باید تصمیم بگیرند و باید ریسک بازار ایران را ارزیابی کنند. باید با شرکتهای دیگر همکاری و به صورتی اقدام کنند که زیر تحریمها قرار نگیرند. باید با ایران گفتوگو و آمریکا را نیز برای حلوفصل وضعیت کنونی متقاعد کنیم.
سیاستهای آمریکا درباره ایران تغییر کند
کریستین لاگارد، رئیس صندوق بینالمللی پول، نیز خواهان بازبینی سیاستهای آمریکا و تجدیدنظر درباره اقدامات تحریمی این کشور علیه ایران و روسیه شد. لاگارد در این نشست گفت: سیاستهای آمریکا درباره ایران و روسیه باید تغییر کند؛ چون هدف آمریکا از این تحریمها مشخص نیست. لاگارد با بیان اینکه نمیدانیم این تحریمها علیه اشخاص حقیقی، سهم آنها در شرکتها، گروههای اقتصادی یا شرکتهای بزرگ است یا خیر، تصریح کرد: این پرسشهایی است که جوابی برای آنها ارائه نشده است. رئیس صندوق بینالمللی پول به سه مسئله اقتصادی جهان اشاره کرد و افزود: مسئله اول بدهی کشورهاست که در کل به 162 هزار میلیارد دلار رسیده است. بیستودومین همایش بینالمللی اقتصادی سنپترزبورگ با حضور هیئتها و نمایندگانی از 140 کشور ازجمله جمهوری اسلامی ایران با شعار «اعتمادسازی برای اقتصاد» برگزار شد.
صندوق بینالمللی پول
به همکاری با سیف ادامه میدهیم
صندوق بینالمللی پول اعلام کرد با وجود تحریمهای آمریکا همچنان به همکاری با رئیس بانک مرکزی ایران ادامه خواهد داد. به گزارش پرستیوی، صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که این صندوق با وجود تحریم آمریکا همچنان به همکاری با «ولیالله سیف»، رئیس بانک مرکزی ایران، ادامه خواهد داد.
دپارتمان ارتباطات صندوق بینالمللی پول روز جمعه اعلام کرد: ایران عضوی از صندوق بینالمللی پول بوده و مانند تمامی اعضای آن، صندوق بینالمللی پول به همکاری با سیف و بانک مرکزی براساس مفاد توافقنامه صندوق بینالمللی پول ادامه خواهد داد. وزارت خزانهداری آمریکا روز 15 می سیف و دیگر مقامات ارشد بانک مرکزی ایران را تحت تحریمهای خود قرار داد.