بزرگترین پیام این انتخابات ناراضیتی عمومی مردم عراق از وضعیت جاری در کشور است. مشارکت پایین مردم در انتخابات که در سراسر کشور حدود 44 درصد و در بغداد تنها حدود 35 درصد واجدین شرایط بود، نشان از سرخوردگی شدید ملت از دولت و وضعیت حاکم بر این کشور دارد.
اندیشه_انتخابات عراق برگزار شد و بر اساس نتایج اعلام شده ائتلاف، سائرون، متشکل از گروه مفتدی صدر، حزب کومنیست عراق و سکولارها، کرسی های بیشتری را به خود اختصاص دادند. جوانب گوناگون این انتخابات در روزنامه و رسانه های ایران انعکاس داشته است.
روزنامه جهان صنعت در اشاره به نتایج انتخابات عراق، می نویسد:”نخستین انتخابات پس از داعش در شرایطی در عراق برگزار شد که معادلات سیاسی- مذهبی کشور در حال تغییر بود تا جایی که مقتدا صدر، که روزگاری از مهره‌های مهم گروه سیاسی به حساب می‌آمد، با 180 درجه چرخید و حزبی راه انداخت که از چپی و لائیک و مستقل در کنار شیعیان در آن قرار گرفتند.عدم شرکت 55 درصد واجدین شرایط در انتخابات اگرچه از نوعی سرخوردگی سیاسی نزد مردم خبر می‌دهد اما صدرنشینی حزب صدر و به تبع آن حضور پر‌قدرت او در صحنه آینده سیاسی عراق به طور قطع معادلات سیاسی را به هم می‌ریزد که می‌تواند در چگونگی قدرت‌گیری بازیگران داخلی و خارجی در عراق و منطقه اثر‌گذار باشد.”
سایت دیپلماسی ایرانی، به قلم علی موسوی خلخالی، جنبه های گوناگون این انتخابات را مورد بررسی قرار داده و می نویسد:” ائتلاف السائرون که در پی ائتلاف مقتدا صدر با احزاب کمونیست عراق به وجود آمده، در راس ایستاد و به دنبال آن ائتلاف الفتح به رهبری هادی العامری و سپس ائتلاف النصر به رهبری حیدر العبادی ایستاد. بسیاری پیش بینی می کردند که حیدر العبادی نتواند همانند نوری مالکی در سال های 2014 و 2010 رای بالایی تصاحب کند و صاحب کرسی شود اما گمان هم نمی کردند که عبادی که خود نخست وزیر است، ائتلافش سوم شود. او که خود را رقیب سرسخت حزبی نوری مالکی در حزب الدعوه اسلامی می داند، می توان گفت در این رقابت در مقایسه با پیروزی های مالکی در دورهای پیش شکست خورد. مالکی وقتی که در راس قدرت و نخست وزیر بود توانست در دو انتخابات 91 و 89 کرسی به دست آورد، در حالی که حیدر العبادی، هم حزبی او که اکنون نخست وزیر است توانسته کمتر از نصف این آرا یعنی حدود 42 کرسی به دست آورد. در این میان موفقیت در خور توجه را جریان حکمت به رهبری سید عمار حکیم به دست آورد. بسیاری پیش بینی می کردند که در بهترین حالت بتواند نهایتا 10 کرسی به دست آورد. اما جریان حکمت در کمال شگفتی توانست 19 کرسی به دست آورد و تنها از بغداد، که در آن سرسختانه ترین رقابت ها جریان دارد، 4 نامزد خود را راهی مجلس کرد.” نویسنده در ادامه دو بازنده بزرگ این انتخابات را نوری المالکی و ایاد علاوی می داند ایاد علاوی و نوری المالکی به ترتیب 21 و 25 کرسی مجلس را به دست آوردند. مطلب در نتیجه گیری می نویسد:” بزرگترین پیام این انتخابات ناراضیتی عمومی مردم عراق از وضعیت جاری در کشور است. مشارکت پایین مردم در انتخابات که در سراسر کشور حدود 44 درصد و در بغداد تنها حدود 35 درصد واجدین شرایط بود، نشان از سرخوردگی شدید ملت از دولت و وضعیت حاکم بر این کشور دارد. فساد گسترده، ساخت و پاخت های سیاسی و جناحی که سبب شده بسیاری از فرصت های شغلی تنها میان طرفداران احزاب موجود در قدرت توزیع شود، کمبود خدمات اجتماعی و افزایش روز افزون مشکلات اقتصادی و اجتماعی سبب سرخوردگی عمومی مردم عراق شده است. مردم از وضعیت فعلی به ستوه آمده اند.”
روزنامه ابتکار، گفت و گویی را با اردشیر پشنگ انجام داده که وی در رابطه با انتخابات اخیر عراق و پیروزی، ائتلاف سائرون، می گوید:” در رابطه با اینکه چرا مقتدی صدر موفق شده است پیروز شود به نظر بیش از آنکه این پیروزی متاثر از برنامه‌ها و شعارهای صدر باشد، تحت الشعاع عملکرد ضعیف رقبای وی طی سه دوره پیشین حکومت‌داری در عراق است! موضوع دیگر این است طی هشت سال گذشته جریان صدر همواره خود را جریان معترض به وضع جاری در عراق قلمداد کرده است. هر چند خود نیز در دولت مشارکت داشته، اما سعی کرده در نقش یک اپوزیسیون به ایفای نقش بپردازد، یعنی یک اوپوزیسیون شریک در قدرت! موضوع دیگر به رویه و رفتار سیاسی خود مقتدی صدر باز می گردد،. صدر طی سال‌های اخیر مدام در رفتار و فکر سیاسی دچار تغییر و تحول ذهنی و سیاسی بوده است و این تغییرات هم به باور بنده بیشتر ناشی از تجربه آزمون و خطایی در فضای سیاسی و عملیاتی عراق است. همانطور که مستحضر هستید، صدر ابتدا به ساکن علیه نظم تازه و دولت مستقر دست به شورشی مسلحانه زد و زد و خوردها بین هوادارانش با نیروهای آمریکایی و دولت عراق تا سال 2009 ادامه داشت! از این زمان به بعد و پس از خلع سلاح اجباری، صدر روی به اقدامات سیاسی و اعتراضی آورد. همچنین از نظر فکر سیاسی او در ابتدای امر خواهان برقراری نوعی نظام سیاسی اسلامی بود اما به مرور زمان قرائتی سکولار از دولت در عراق را مورد حمایت قرار می‌دهد به نحوی که باعث می‌شود وی با کمونیست‌ها ائتلاف کند و برای تشکیل دولت جدید هم خواهان همکاری با سکولارها باشد! در عرصه سیاست خارجی هم همینطور است. صدر با نگاهی واقعگرایانه به دنبال بهبود روابط عراق با جهان عرب و به خصوص عربستان سعودی است و حتی ابایی ندارد که بطور نمادین بگوید عربستان نقش پدر اعراب را در خاورمیانه ایفا می‌کند!” پشنگ، نتایج انتخابات اخیر را یک بن بست سیاسی هم ارزیابی می کند و می گوید:” ما در عراق در انتخابات سال 2010 شاهد بودیم که بر سر تشکیل دولت جدید، این کشور وارد یک بن بست سیاسی 9 ماهه شد و چنین بن بست‌های سیاسی را با مدت زمان کمتر هم داشته‌ایم. به نظر می‌رسد در دوره پیش رو هم زمینه‌های سیاسی تنش و بحران سیاسی بر سرتشکیل دولت تازه بین گروه‌های مختلف فراهم است.”
روزنامه کیهان در اشاره به تحلیل روزنامه گاردین، نوشت:” گاردین نوشته، پیروزی ائتلاف وابسته به «مقتدا صدر» (ائتلاف سائرون) در عراق، به نفوذ آمریکا در عراق آسیب زد. این روزنامه با اشاره به شعار «مقتدا صدر» مبنی بر اینکه «به هیچ کشوری اجازه دخالت در امور عراق نمی‌دهیم»، احتمال داد که چنین سیاستی «ممکن» است به جایگاه ایران در عراق ضربه بزند.اینکه گاردین ائتلاف مقتدا صدر را مقابل آمریکا قرار داده، یک واقعیت است، ولی تلاش برای ایجاد شکاف میان ایران و مقتدا صدر، با واقعیت‌های عراق و ائتلاف (سائرون) منافات دارد، چرا که ایران مثل آمریکا، سیاست مداخله در امور داخلی عراق را پیگیری نمی‌کند.
علاوه بر آن، مقتدا صدر و ائتلاف وی، اصولا گرایشات ضد آمریکایی دارند. به عنوان مثال، همین دیروز ایسنا به نقل از «ابراهیم جعفری» مدیر دفتر مقتدا صدر اعلام کرد که ائتلاف آمریکایی ضدداعش عملکرد خوبی در عراق نداشته است.”
روزنامه وطن امروز از جمله به اختلافات در کردستان عراق اشاره دارد و می نویسد:”
پس از اعلام نتایج اولیه و غیررسمی انتخابات پارلمانی در اقلیم کردستان عراق که نشان از پیروزی حزب «اتحادیه میهنی»- معروف به حزب طالبانی که از متحدان سنتی ایران است- دارد، تمام احزاب اقلیم کردستان از جمله حزب دموکرات کردستان به ریاست بارزانی و جنبش تغییر، اتحادیه میهنی را به تقلب در انتخابات و دستکاری آرا در سلیمانیه و حلبچه متهم کرده و بیشتر این احزاب خواهان شمارش دستی آرا شده‌اند. این در حالی است که حزب اتحادیه میهنی تأکید دارد بنا به مدارکی که در اختیار دارد رأی‌های اتحادیه میهنی در صندوق‌های رأی‌گیری در اربیل دستکاری شد و نتایج آن غیرواقعی است و این حزب این نتایج را رد کرد و خواهان بازشماری آرای انتخاباتی در استان اربیل است. حزب طالبانی در عین حال یادآور شده است حزب حاکم بارزانی در تلاش است با دستکاری آرا و از طریق تقلب اعتماد مردم به انتخابات را از بین ببرد.”
روزنامه جوان، موضوع انتخاب دولت جدید را بررسی قرار داده و می نویسد:” تجربه‌های پیشین تشکیل دولت در عراق نشان می‌دهد ائتلافی که در انتخابات به صورت نسبی پیروز شده است، لزوما نمی‌تواند دولت جدید را تشکیل دهد؛ زیرا دو نکته در این زمینه وجود دارد که در بخش قبلی به خوبی تشریح شد. این دو نکته عبارتند از:بزرگترین فراکسیون حاضر در پارلمان، نخست وزیر را معرفی می‌کند. در نتیجه اگر دو یا چند فهرست انتخاباتی در یک ائتلاف مقطعی در مقطع آغاز دوره جدید پارلمان، یک فراکسیون واحد تشکیل دهند، می‌توانند بزرگترین فراکسیون حاضر در پارلمان باشند و مانع معرفی نخست وزیر توسط فراکسیون‌های رقیب شوند.بزرگترین فراکسیون حاضر در انتخابات نیازمند رأی اعتماد اکثریت نسبی پارلمان است و در صورتی که بقیه فراکسیون‌ها به طور یکپارچه با گزینه معرفی شده مخالفت کنند، بزرگترین فراکسیون موظف است گزینه جدیدی را معرفی کند.همین دو عامل باعث شد در دو دوره اخیر پارلمان، فهرست انتخاباتی پیروز نتواند گزینه مد نظر خود را به عنوان نخست وزیر معرفی کند!
روزنامه مردم سالاری، خط و نشان کشیدن مفتدس صدر بر علیه ایران را نوشته و آورده است:” رهبر ائتلاف سائرون پس از احراز پیروزی، در توئیتی اعلام کرده است که :« ما (سائرون) با «حکمت» (الحکمة) و «ملی‌گرایی» (الوطنیه) اراده ملت (تجمع ارادة الانتخابی) خواهیم بود و برای ایجاد (الجیل الجدید) نسلی جدید تلاش می‌کنیم تا «تغییر» (جنبش تغییر) به سوی اصلاحات را شاهد باشیم و «تصمیم» (القرار) ما عراقی خواهد بود تا پرچم‌های «(البیارق) پیروزی (النصر) را بالا ببریم و بغداد (بغداد هویتنا) پایتخت ماست و حرکت ما (الدیمقراطی) «دموکراتیک» خواهد بود و دولتی تکنوکرات بدون حزب‌گرایی تشکیل می‌دهیم.»
با قطعیت می‌توان گفت که مقتدی صدر به دنبال رویایی مستقیم با نوری مالکی و حشدالشعبی است. در این وضعیت عربستان سرذوق آمده که می‌تواند برای ایران در عراق دردسرایجاد کند.”
با نگاهی به ارزیابی های صورت گرفته در بالا باید اذعان کرد میزان مشارکت کم مردم در انتخابات به دلیل بی اعتمادی به جریان سیاسی می باشد. پیروزی ائتلاف سائرون به معنی این نیست که این گروه تشکیل دهنده دولت بعدی عراق خواهد بود. به نظر می رسد نفوذ ایران در عراق، شامل کردستان هم شده است. اتحادیه میهنی در گذشته و حال روابط خوبی با جمهوری اسلامی داشته و بعید است از کمک های جمهوری اسلامی استفاده نکرده باشد. صحنه سیاسی عراق، در طول سال های گذشته میدان درگیری کشورهای مختلف بوده است. هم اکنون رقابت شدی بین ایران و عربستان در این زمینه وجود دارد. آمریکا هم به طور حتم و یقین با حساسیت تبعات بعدی این انتخابات را دنبال خواهد کرد. صحنه سیاسی عراق برای ماه های آینده آبستن تحولات تعیین کننده خواهد بود.مردم عراق برای سال های متمادی مصایب بی شماری را تجربه کرده است. برپایی یک دولت مردمی که سلطه نفوذ کشورهای منطقه و قدرت های جهانی را کاهش دهد، تنها راه مطمئن برای پایان دادن به این مصایب است.