شعار امسال کالای ایرانی و کار ایرانی شده است. اگر بناست این امر محقق شود باید به این هم توجه داشته باشند که زندگی کارگران ساختمانی به دلیل نبود کار و اشتغال کارگران افغانی در کارهای موجود، در حال از هم پاشیدن است و باید راهکاری برای آن اندیشید.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کارگران دیگر مشغول کار نیستند! این اتفاق را در درجه نخست مرهون «رکود» حاکم بر بازار ساختمان و بعد از آن، حضور پررنگ اتباع افغانستانی در این بازار هستیم. نتیجه این دو عامل، بیکاری کارگران ساختمانی ایرانی و به تبع آن، مشکلات بعدی است که گریبان گیرشان شده است. یکی از این مشکلات که بعد از «تامین معیشت» در جایگاه پراهمیتی برای کارگران قرار گرفته، مسئله «بیمه» آنهاست. بیمه‌ای که آینده آنها را در دست دارد؛ آینده‌ای که مسئله ایمنی، سلامت و بازنشستگی آنها را شامل می‌شود.
بیمه یکی از مشکلات اصلی کارگران ساختمانی است
“کریم” از کارگران ساختمانی که استاد گچ‌کار است، یکی از اصلی‌ترین مشکلات کارگران ساختمانی را مسئله بیمه بیان می‌کند و می‌گوید: دولت برای اینکه نمی‌تواند ساز و کار مشخصی را برای شناسایی کارگران واقعی ایجاد کند کارگران ساختمانی را به اشکال مختلف اذیت می‌کند.
وی در تکمیل توضیح خود اضافه می‌کند: هر ساله از کارگران ساختمانی بازدید می‌کنند در حالی که کار کارگران ساختمانی فصلی و مقعطی است و در شرایط کنونی گاهی کار دارند و گاهی هم بیکار هستند.
کریم با بیان اینکه در زمان بیکاری سازمان تامین اجتماعی، بیمه کارگران را بدون اینکه از قبل به آنها اطلاع بدهد قطع می‌کند، توضیح می‌دهد: وقتی متوجه قطع شدن بیمه خود می‌شویم و به تامین اجتماعی مراجعه می‌کنیم تا دلیل آن را بدانیم، پاسخ می‌دهند باید شما در حین کار بازدید شود.
این مشکل شماست؛ پاسخی برای مشکل بیکاری و بیمه کارگران ساختمانی
این کارگر ساختمانی ادامه می‌دهد: وقتی به آنها توضیح می‌دهیم که در این مقطع زمانی بیکار هستم و شما چگونه می‌خواهید از کار نداشته‌ی من بازدید کنید، می‌گویند این مشکل شماست و باید هر زمان که کار داشتی به اداره بیمه مراجعه کنی.
وی با بیان اینکه ممکن است کارگری حتی 6 ماه در سال هم بیکار باشد، می‌گوید: بیکاری کارگران در 6 ماه از سال یا حتی بیشتر اکنون امری‌ست که مدام اتفاق می‌افتد و در این شرایط قرار است چگونه مشکل من و دیگر کارگران ساختمانی برطرف شود؟
کریم همچنین به گلایه از عملکرد انجمن صنفی کارگران ساختمانی می‌پردازد و تصریح می‌کند: انجمن صنفی کارگران ساختمانی که برای این قشر تشکیل شده، نه تنها هیچ حمایتی از کارگران ساختمانی نمی‌کند بلکه از زیر مجموعه خودش هم حمایت نمی‌کند.
حق عضویت 150 هزار تومانی در انجمن صنفی کارگران بدون هیچ مزیتی
وی با بیان اینکه به انجمن صنفی کارگران ساختمانی مراجعه و اعلام کرده است که کار ندارد، می‌گوید: آنها به من گفتند که کار هست و بیا انجام بده اما آنها گفتند کار گچ‌کاری را که عرف آن متری 8 هزار تومان است را به من متری 2 هزار تومان می‌دهند؛ در حقیقت از من می‌خواستند که برایشان بیگاری کنم آنهم بدون هیچگونه حمایتی. این در حالی است که سالانه 150 هزار تومان هم از من کارگر برای عضویت در آن انجمن می‌گیرند.
این کارگر ساختمانی با بیان اینکه به دلیل اینکه نمی‌توانند راهکاری برای تشخصی کارگر از غیر کارگر پیدا کنند و به همین دلیل کارگران ساختمانی خیلی اذیت می‌شوند، اظهار می‌کند: فرد غیر کارگر در انجمن عضو و بیمه شده است و خیلی راحت دو روز سر کارگاهی می‌ایستد و آدرس می‌دهد و بعد از بازدید، می‌رود پی کارش اما من کارگر ساختمانی که مانند من هزاران هزار نفر وجود دارد، کار ندارم و باید در خانه‌ام بنشینم و بیمه‌ام هم مشکل بخورد.
از ابتدای سال تاکنون فقط 5 روز کار کرده‌ام
کارگر دیگری نیز با گلایه از اینکه بیشتر کارهای ساختمانی در دست کارگران اتباع افغانستانی است، می‌گوید: کارگران افغانستانی کار می‌کنند در حالی که من کارگر ساختمانی ایرانی از ابتدای سال تاکنون فقط 5 روز سر کار رفته‌ام و با مشکلات زیادی روبه‌رو هستم و هر جا که می‌روم؛ پاسخ درستی به من نمی‌دهند.
“سلیمان” با بیان اینکه در گذشته سه سال قرارداد داشتیم و از ابتدای هر سال هم بیمه می‌شدیم، توضیح می‌دهد: اکنون هر 6 ماه یک بار باید برویم یک کار جدید پیدا کنیم و برای برقراری بیمه‌مان به اداره تامین اجتماعی اعلام کنیم تا برای بازدید بیایند اما زمانی که می‌گوییم هنوز کار نداریم، قبول نمی‌کنند و می‌گویند بروید کار پیدا کنید تا برای بازدید و برقراری بیمه بیاییم.
وی حتی به موردی اشاره می‌کند که مجبور شد سر کار یکی از آشنایانش برود تا بتواند بیمه‌اش را درست کند: یک بار در روز بارانی مجبور شدم به محل کار یکی از دوستانم بروم و خبر بدهم که برای بازدید بیایند تا مرا در حال کار کردن ببینند که بلدیم کار کنیم و وقتی آمدند از من امتحان گرفتند و بعد در مشیریه یک امتحان دیگر گرفتند و بعد گفتند از منطقه 11 هم باید برای بازدید بیایند که ببینند کار دارم یا نه تا بعد از بازدید دوباره بیمه‌ام برقرار شود.
چرا شهرداری از کارگران افغانی استفاده می‌کند؟
این کارگر ساختمانی با بیان اینکه هر 6 ماه یک بار این وضعیت را دارند و این امر مشکلات زیادی را برایشان ایجاد کرده است، می‌گوید: هیچکس در عمل پاسخگوی این وضعیت کارگران ساختمانی و مشکلات آنها نیست حتی برخی کارگران در شهر افغان هستند، چرا باید اینگونه باشد آنهم وقتی به کارگیری افغانی‌ها مجاز نیست؟
وی با بیان اینکه فقط به ظاهرا می‌گویند که صاحبکار برای به کار گرفتن کارگر افغانی جریمه می‌شود، اظهار می‌کند: اما اصلا بازدیدی نیست و جلوی در به برخی ماموران، پولی می‌دهند و آنها هم می‌روند. در این وضعیت هیچ حمایتی از کارگر ایرانی نمی‌شود و فقط شعار است همان اسمی که روی کاغذ آورده‌اند.
اما اینکه چرا صاحبان کار تمایل بیشتری برای به‌کارگیری کارگران افغانستانی دارند، سوالی است که “سلیمان” اینگونه به آن پاسخ می‌دهد: یکی اینکه کارگر افغانی اگر پولش پیش صاحبکار بماند مشکل زیادی ندارد چون نیازش کم است و محل خوابش سر ساختمان است و هزینه آب و برق و گاز و.. ندارد و دوم اینکه دستمزد کمتری از کارگر ایرانی می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: کارگر افغانی که بدون هزینه سر ساختمان می‌خوابد، خرجی ندارد و همه درآمدش را به افغانستان می‌فرستد. حتی پولش در اقتصاد ایران وارد نمی‌شود در حالی که منِ کارگر ایرانی پولی را که درمی‌آورم در همین کشور خرج می‌کنم.
سلیمان می‌گوید: تنها خواهش ما به عنوان کارگران ساختمانی ایرانی این است که صدایمان را به گونه‌ای به گوش مسئولان برسانید.
یک میلیون و 500 هزار کارگر ساختمانی در کشور وجود دارند
در این زمینه بافری (رئیس کانون کارگران ساختمانی استان تهران) با بیان اینکه حدود یک میلیون و 500 هزار کارگر ساختمانی در کشور وجود دارد، می‌گوید: این کارگران کار دائمی ندارند و هر چند روز یک بار سر کار می‌روند و همین مسئله مشکلات زیادی را برایشان ایجاد کرده که البته حضور کارگران اتباع بیگانه نیز بر مشکلات آنها افزوده است.
وی با اظهار اینکه کارگران افغانی در بخش ساختمانی با مزد کم و بدون پرداخت هزینه‌های مسکن، آب و برق و گاز، به جای کارگران ایرانی به کار گرفته می‌شوند، تصریح می‌کند: کارفرمایان از کارگران اتباع بیگانه استفاده می‌کنند و این مسئله مشکلات اشتغال و کسب معیشت را برای کارگران ساختمانی ایرانی به وجود آورده است.
از به‌کارگیری افراد فاقد کارت مهارت در شهرداری‌ها جلوگیری شود
باقری در این زمینه از شهرداری و سازمان نظام مهندسی تقاضا می‌کند که از به‌کارگیری افرادی که کارت مهارت ندارند در شهرداری‌های مناطق جلوگیری کنند: شعار امسال کالای ایرانی و کار ایرانی شده است خب اگر بناست این امر محقق شود باید به این هم توجه داشته باشند که زندگی کارگران ساختمانی به دلیل نبود کار و اشتغال کارگران افغانی در کارهای موجود در حال از هم پاشیدن است و باید راهکاری برای آن بیندیشند.
رئیس کانون کارگران ساختمانی استان تهران همچنین با اشاره به اینکه 5 سال پیش لایحه‌ای را به مجلس شورای اسلامی داده‌اند، می‌گوید: بر این اساس اعلام کردیم که افغانی‌ها به راحتی وارد ایران می‌شوند و باید مرزها را ببندند و این مسئله را ساماندهی کنند اما هنوز این لایحه به صحن علنی مجلس نرفته است.
وی درباره مسئله بیمه کارگران ساختمانی با بیان اینکه درست است که بیمه‌ای در اختیار کارگران ساختمانی گذاشته‌اند، تصریح می‌کند که هر روز این بیمه قطع می‌شود که باید این مسئله نیز ساماندهی شود.
گزارش: ندا علیزاده