فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت عزم اتحادیه آن است که توافق هستهای با ایران را حفظ کند. او جلوگیری از گسترش مناقشهها را ضروری دانست و اعلام کرد که هفته آینده ابتدا با وزیران خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا و سپس با محمدجواد ظریف دیدار خواهد کرد.
فدریکا موگرینی جمعه ۱۱ مه / ۲۱ اردیبهشت در کنفرانس وضعیت اتحاد اروپا در فلورانس ایتالیا توافق هستهای با ایران را موفقیتآمیز خواند و گفت: «اتحادیه اروپا مصمم به حفظ برجام است.»
او درباره چگونگی پیشبرد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گفت: «قرار است هفته آینده با وزیران خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا دیدار کنم و در پی آن با وزیر خارجه ایران هم دیدار خواهیم کرد.»
پس از خارج شدن آمریکا از برجام سهشنبه گذشته، اتحادیه اروپا و سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا اعلام کردهاند که همچنان در برجام خواهند ماند و ایران نیز باید به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای ادامه دهد. بزرگترین مشکل کشورهای اروپایی تحریمهای مجدد آمریکا علیه ایران است که مانع از پیشبرد روابط تجاری شرکتهای اروپایی با ایران میشود.
موگرینی گفت: «ما به عقلانیت و گفتوگو نیاز داریم و هیچ کشوری نمیتواند یکجانبه و به تنهایی توافق هستهای با ایران را از بین ببرد زیرا توافق هستهای اقدامی جهانی است.»
او تأکید کرد که «از هم پاشیدن امور راه حل مشکلات نیست (…) ضروری است توافقهایی که موفق بوده و نتیجه دادهاند را حفظ کنیم و درباره توافق هستهای با ایران نیز قصد ما حفظ آن است.»
چهارشنبه گذشته اتحادیه اروپا در بیانیهای بر لزوم حفظ برجام تأکید کرده و اعلام کرده بود که تا زمانی که ایران به اجرای تعهدات هستهای خود پایبند باشد این اتحادیه به ادامه اجرای توافق هستهای متعهد میماند.
در همین حال آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، جمعه ۱۱ مه/ ۲۱ اردیبهشت از خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران انتقاد کرد و گفت: «اینکه هرکس هر کاری دلش خواست بکند، برای جهان ناگوار است.»
او خروج آمریکا از برجام را موجب خدشهدار شدن اعتماد به نظم جهانی دانست و آن را تأسفبار خواند.
مرکل گفت: «این درست نیست که توافقی را که شورای امنیت سازمان ملل به اتفاق آرا تصویب کرده، یکجانبه لغو کرد.»
فرانکوالتر اشتاینمایر، رئیسجمهور آلمان نیز خروج آمریکا از برجام را «شکست دیپلماسی صلح» دانست.
در همین حال مرکل در تماس با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه از تلاشها برای حفظ برجام و جلوگیری از مناقشه در خاورمیانه میان ایران و اسرائیل سخن گفت. این مکالمه تلفنی یک هفته پیش از دیدار مرکل با پوتین که قرار است در شهر سوچی برگزار شود، انجام شد.
پیش از این، پتر آلتمایر، وزیر اقتصاد آلمان صبح جمعه از آمریکا خواست تا در زمینه تحریمها علیه ایران به شرکتهای آلمانی و اروپایی اطمینان قانونی ارائه دهد. او گفت: «بهطور قانونی، دولت فدرال هیچ راهی برای محافظت از شرکتها از تصمیمات آمریکا ندارد.»
برونو لومر، وزیر اقتصاد فرانسه نیز روز جمعه در گفتوگو با رادیو «اُروپ ـ ۱» اعلام کرد که کشورهای اروپایی باید در مقابل دولت ترامپ قویتر ایستادگی کنند و نه همچون «اتباع» ایالات متحده. او اظهر امیدواری کرد که شرکتهای اروپایی بتوانند بهرغم تصمیم ترامپ به مبادلات خود با ایران ادامه دهند.
نگرانی اروپاییها آن است که با تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، شرکتهای اروپایی در صورت معامله با ایران توسط آمریکا مجازات شوند.
روز جمعه هزاران نفر در ایران پس از نماز جمعه در خیابانها علیه تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج از برجام تظاهرات کردند.