عصر چهارشنبه ۲۲ نوامبر / یکم آذر مذاکرات سه جانبه حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان، رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه به‌منظور بررسی اوضاع سوریه و یافتن راه‌حل‌هایی برای ثبات درازمدت در این کشور، در سوچی روسیه آغاز شد.
علاوه بر روحانی، پوتین و اردوغان هیئت‌های بلندپایه ایران، روسیه و ترکیه نیز در سوچی حضور دارند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، محمود واعظی، رئیس دفتر و محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی روحانی در این سفر رئیس جمهوری اسلامی را همراهی می‌کنند.
مولود چاوش‌اوغلو وزیر خارجه ترکیه و برات آلبایراک، وزیر انرژی و منابع طبیعی این کشور نیز اردوغان را همراهی می‌کنند.
حسن روحانی، در نشست سران سه کشور گفت که دخالت خارجی در سوریه باید پایان یابد و حضور نظامی خارجی در این کشور تنها با پذیرش دولت سوریه قابل قبول است.
روحانی بدون نام بردن از کشوری خاص در این زمینه، خطاب به پوتین و اردوغان گفت نابود کردن آخرین هسته‌های تروریستی در سوریه و آماده ساختن زمینه برای حل سیاسی بحران نیاز کنونی است.
رجب طیب اردوغان نیز در این نشست گفت تصمیمات دشواری برای یافتن راه حلی برای بحران سوریه گرفته خواهد شد. او افزود برای همه طرف‌ها رسیدن به راه حلی سیاسی در بحران که برای مردم سوریه قابل قبول باشد، حیاتی است.
ولادیمیر پوتین نیز در سخنان خود گفت بحران سوریه وارد «مرحله جدیدی» شده است اما دستیابی به یک راه حل سیاسی نیازمند همکاری همه طرف‌ها، از جمله دولت سوریه است.
نشست سه جانبه سوچی در حالی برگزار می‌شود که گفته می‌شود ۹۸ درصد خاک سوریه توسط نیروهای رژیم سوریه، با پشتیبانی هوایی روسیه و همچنین نیروهای ایران و حزب‌الله لبنان از دست گروه «دولت اسلامی» (داعش) خارج شده است.
مسکو برگزاری این نشست را هفته گذشته اعلام کرد و گفت در این نشست «تبادل نظر عمیق دیدگاه‌ها در مورد حل بحران سوریه، در چارچوب فعالیت مشترک خلاقانه‌ای که مذاکرات آستانه را امکان‌پذیر ساخت، انجام خواهد شد.»
ایران و روسیه از رژیم سوریه حمایت می‌کنند در حالی‌که ترکیه از مخالفان آن پشتیبانی می‌کند.
روسیه همچنین از موفقیت ایجاد «مناطق کاهش تنش» در سوریه که توسط سه کشور مورد توافق قرار گرفت سخن گفته و افزوده است که این اقدام موجب شده تا تنش در سوریه کاهش یابد و در آستانه، مخالفان نیز پای میز مذاکره بنشینند.
ولادیمیر پوتین پیش از آغاز نشست سه جانبه سوچی، در همین شهر با بشار اسد، رئیس جمهوری عربی سوریه دیدار و گفت‌وگو کرده بود. او در این دیدار ضمن بیان این‌که هنوز تا پیروزی کامل بر تروریسم راهی طولانی در پیش است، گفت عملیات نظامی در سوریه به پایان رسیده است و مهم‌ترین موضوع این است که برای پرسش‌ها و ابهامات سیاسی پاسخی یافت شود.
پوتین همچنین با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا درباره اوضاع سوریه تلفنی گفت‌وگو کرد. به‌گفته کرملین، پوتین در این تماس گفته است که می‌خواهد «به‌طور فعال برای حل درازمدت درگیری‌ها در سوریه فعالیت کند».
رئیس جمهور روسیه همچنین با رهبران چند کشور دیگر، از جمله ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهور مصر و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز مکالمه تلفنی داشت.
رجب طیب اردوغان نیز پیش از آغاز نشست سه جانبه سوچی با حسن روحانی دیدار کرد. این دیدار پشت درهای بسته و بدون حضور خبرنگاران انجام شد.
محمدجواد ظریف، سرگئی لاوروف و مولود چاوش‌اوغلو وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه، و همچنین کارشناسان ارشد سه کشور نیز پیش از نشست سه جانبه سوچی در آنتالیای ترکیه گرد آمدند و در مورد چگونگی ادامه روند نشست‌های آستانه و برگزاری اجلاس سران سه کشور در این‌باره گفت‌وگو کردند.
نشست سران سه کشور همچنین باید زمینه برگزاری «کنگره گفتوگوی ملی سوریه» را فراهم سازد که در آن قرار است هیئت دمشق و بخشی از مخالفان رژیم اسد تحت حمایت مسکو، تهران و آنکارا در سوچی شرکت کنند.
روسیه در پایان آخرین نشست آستانه از بیش از ۳۰ گروه از مخالفان مسلح حکومت بشار اسد دعوت کرد که در «کنگره گفتوگوی ملی سوریه» شرکت کنند. برای نخستین بار از کردهای سوریه هم برای شرکت در این مذاکرات دعوت شد. یگان‌های مدافع خلق کرد از پیشنهاد روسیه استقبال کرده‌اند. همین موضوع ترکیه را مورد تردید قرار داده است.
بخشی از اپوزیسیون سوریه که تحت عنوان «گروه ریاض» شناخته می‌شود و روابط نزدیکی با عربستان سعودی دارد اعلام کرده که در «کنگره گفتوگوی ملی سوریه» شرکت نخواهد کرد. آن‌ها می‌گویند ترجیح می‌دهند در مذاکرات ژنو شرکت کنند.
«گروه ریاض» همزمان با اجلاس سه‌جانبه سوچی امروز (چهارشنبه) با حضور استفان دی میستورا نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه و عادل جبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در ریاض تشکیل جلسه داد.