- - https://andisheh-nou.org -

اتحادیه اروپا در جستجوی مسیر آینده؟ – باقر جهانبانی

آیا دولت فرانسه پس از انتخابات آوریل امسال می تواند در راستای تغییر و ایجاد ثبات سیاسی در اتحادیه اروپامفید باشد؟ رهبران اروپا در روزهای پنجشنبه وجمعه 9 و 10 مارس 2017 (19-18 اسفند ماه) در بروکسل، در این مورد به بحث وگفتگو نشستند. در پاریس نیز رهبران 4 کشور اصلی و قدرتمند اتحادیه اروپا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا گرد هم امدند.

یک سال پس از خروج انگلستان، ساخت وساز اروپا متوقف شده است.  نه  پارلمان اروپا ونه شورای اروپا که سران 28 کشورعضو در روزهای پنجشنبه و جمعه هفته پیش برای شرکت در آن گرد هم امدند، هیچ برنامه مشخصی ارائه نمی کنند. اما یک موضوع تکراری بر سر زبانهاست: شکل گیری اتحادیه اروپا با سرعت های مختلف. این یکی از 5 سناریویی است که ژان کلود یونکر رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا در طرح مورد نظر خود برای آینده اتحادیه، اول   مارس 2017  منتشر نمود. چه چیزهائی در این طرح آمده؟ هیچ تغییری در بنیاد های کنونی، توزیع مهارت ها و  مسیر لیبرالی اروپا که بر بنیاد موافقتنامه اروپا حک شده است ایجاد نخواهد شد. حرکت بسوی یکپارچه سازی 27 کشور در اروپا متوقف شده است، ولی کشورهائی که مایلند می توانند همکاری هائی در حوزه های خاص را آغاز نموده و تقویت نمایند، همانگونه که امروز در مورد واحد پولی «یورو» و «قرارداد مرزی شنگن» عمل می شود.

این در اساس راه حل پیشنهادی چهار کشور «ممتاز» از لحاظ جمعیت و غربی بودن در اروپا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و اسپانیا است که رهبرانشان به دعوت فرانسوا اولاند، دوشنبه 6 مارس/ 16 اسفند ماه  در قصر ورسای گرد آمدند. آنجلا مرکل در این خصوص در روز پنجشنبه گذشته،  روز ورودش به بروکسل، چنین اظهار نمود:« شعار ما اینست که ما متحدیم ولی در تنوع(!)»

جمله ای تکان دهنده برای کشورهای اروپای شرقی. چرا که آنها از این بیم دارند که در کارزار حمایتی مورد توافق بین کشورهای بزرگ به بازی گرفته نشوند. ژان کلود یونکر سعی می کند آنها را اینچنین تسلی دهد:« اصلا قصد نداریم دیوار آهنین جدیدی بین شرق وغرب بکشیم».
پیشنهاد های پاریس وبرلین جهت مسیر اتحادیه اروپا را زیر سوال نمی برد. طی نشست هفته قبل سران در ورسای، فرانسوا اولاند، حوزه هائی که امکان« پیشرفت سریعتر چند کشور» در آن ها وجود دارد، از جمله ایجاد محدودیتهائی به منظور تقویت حوزه یورو، را بر شمرد. او همچنین آرزوی تشکیل یک پیمان دفاعی اروپایی« با همکاری انگلستان» را در سر دارد،. تا بحال این تنها پروژه ایست است که پیش کشیده شده که متضمن تهدیدهای زیادی برای صلح جهانی خواهد بود. در این صورت فرانسه می تواند به ماجراجوئی هائی که  برخی عناصرضد روسیه در اتحادیه اروپا ایجاد می کنند کشیده شود. در پایان فرانسوا الاند همچنین «هماهنگی مالی واجتماعی اروپا» را پیشنهاد می کند. عدم این گونه هماهنگی ها از دلایل عمده شکست دوره 5 ساله حکومتش بود. او توضیح نمی دهد چگونه  کشور های عضو در حوزه یک بازار مشترک بدون تغییر، می توانند در برابر مضرات دومپینگ های اجتماعی و مالی از خود دفاع نمایند.

در جریان دو هفته پر تلاطم – اول ماه مارس (11 اسفند) طرح پیشنهادی ژان کلود یونکر برای جهت پیشبرد پروژه اتحادیه اروپا، نشست سران اتحادیه در هفته پیش و بحث چهار شنبه 16مارس/26 اسفند در پارلمان اروپا…اتحادیه اروپا بزرگترین گفتگو ها در مورد آینده اش پس از سال 2005 را پیش رودارد. اگر اروپا دردست محافظه کاران  و نولیبرال ها باقی بماند، این گفتگو ها  نتایج بنیادی نخواهند داشت و مسائل اساسی کنار گذاشته خواهد شد. بر عکس انتخاب دولتی پیشرو در فرانسه می تواند با استفاده از بسیج مردمی در ایتالیا، اسپانیا، پرتقال، یونان و حتی آلمان، برای بسیج نیروئی مثبت برای تغییرات بنیادی در اروپا موثر باشد.

ولی پیش بینی اینکه آیا در فرانسه یک دولت پیشرو بر سر کار خواهد آمد در شرایط پیچیده فرانسه بسیار مشکل است: می شود گفت همه چیز امکان پذیر است. آنچه که پیش بینی می شد بوقوع نپیوست: رئیس جمهور فرانسوا اولاند با درک عدم محبوبیت عمومی از نمایندگی در انتخابات منصرف شد، رای دهندگان حزب سوسیالیست، «بنوا امون» از جناح چپ حزب را برای نامزدی انتخاب کردند در صورتیکه نظر سنجی ها والس نخست وزیر اولاند را پیش بینی می کردند، وزیر سابق اقتصاد اولاند امانوئل مکرون (نه راست نه چپ بگفته خودش) نیز نامزد انتخابات شد. از جناح راست بر خلاف تمام پیش بینی ها فرانسوا فیون برای نامزدی انتخاب شده ولیکن هم اکنون او با مسائل جدی در رابطه با سوء استفاده مالی در رابطه با همسر وفرزندانش دست و پنجه نرم می کند. در جناح چپ رادیکال فرانسه این انتظار وجود داشت که ژان لوک ملانشن با طرفداری حزب کمونیست، بتوان ناراضیان دوره حکومت 5 ساله فرانسوا اولاند را بسیج کند و بتواند کسانی را که تا بحال در انتخابات شرکت نمی کردند را به میدان آورد ولیکن بطور دور از انتظار با رقیبی چون بنوا آمون از جنا ح چپ حزب سوسیالیست روبروست. مدتی است که نظر سنجی ها دو برنده دور اول را به ترتیب «مارین لوپن» از راست افراطی و «امانوئل مکرون»، وزیر سابق اولاند، پیش بینی می کنند. این درحالی است که هنوز 40درصد از رای دهندگان مردد هستند که به چه کاندیدایی رای بدهند.