- - https://andisheh-nou.org -

مدارس ایران؛ طبقاتی شدن آموزش و سقوط کیفیت مدارس دولتی

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفته است نتایج آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز که ایران سال‌هاست در آن شرکت می‌کند، موارد نگران‌کننده‌ای را نشان می‌دهد و عملکرد دانش آموزان ایرانی از میانگین جهانی کم‌تر است.

خبرگزاری تسنیم ضمن مقایسه مدارس دولتی عادی با مدارس غیردولتی و مدارس سمپاد، نمونه دولتی و شاهد نوشته است که اوضاع مدارس دولتی وخیم است.

مقایسه مدارس دولتی و خصوصی غیرانتفاعی موضوع تازه‌ای نیست. پیش از نیز مقامات دولتی در این باره اظهارات جنجال‌برانگیزی بیان کرده‌اند.

حدود یک سال پیش صحبت‌های طیبه ماهروزاده، همسر غلامعلی حدادعادل درباره دلیل تاسیس مدرسه فرهنگ بحث رانت‌های مسئولین و امتیازات ویژه برای فرزندانشان را مطرح کرده بود.

همسر رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در برنامه تلویزیونی “زاویه” که رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش نیز در آن شرکت کرده بود گفت پسرش در سال ششم می‌خواسته از رشته ریاضی به علوم انسانی برود و دنبال مدرسه‌ای می‌گشته‌اند تا از نظر درسی خوب و از لحاظ محیطی سالم باشد چون چنین جایی در تهران نیافته‌اند خودشان مدرسه فرهنگ را تأسیس کرده‌اند.

در این برنامه که موضوع “عدالت آموزشی” مطرح شده بود همسر حداد عادل گفت که جمهوری اسلامی ایران در حوزه آموزش و پرورش شکست خورده است.

تسنیم می‌نویسد شاخصه اصلی مدارس غیردولتی دریافت پول از خانواده‌هاست و اغلب دانش‌آموزان آنها از میان طبقه قدرت و ثروت جامعه انتخاب می‌شوند و براساس برخی بررسی‌ها در سال ۹۶ میزان نابرابری‌هایی که در هزینه‌های آموزش بین خانواده‌های دهک بالا و دهک پایین وجود دارد حدود یک به ۵۳ است! یعنی دهک ثروتمند ۵۳ برابر دهک فقیر، برای آموزش فرزندش هزینه می‌کند.

رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش تایید کرده است که نتایج آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز که در پایه چهارم ابتدایی و هشتم متوسطه برگزار می‌شود، می‌تواند جنبه‌های دیگری از عدالت آموزشی و اوضاع کیفی مدارس دولتی و مناطق محروم را هم به نمایش بگذارد.

این مقام آموزش و پرورش می‌گوید مدال‌های المپیاد نماینده جریان اصلی دانش‌آموزان کشور نیست اما نتایج آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز که ایران سال‌هاست در آن شرکت می‌کند، موارد نگران‌کننده‌ای را نشان می‌دهد.

رضوان حکیم‌زاده در ادامه می‌گوید ایران هنوز به میانگین بین‌الملل نرسیده‌ و جزو کشورهایی است که عملکرد دانش‌آموزان از میانگین جهانی در آزمون تیمز که شامل علوم و ریاضی پایه چهارم و هشتم می‌شود و هم در آزمون پرلز که سواد خواندن در دوره ابتدایی است، کمتر است.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفته است “منابع یادگیری از طریق خانواده” روی یادگیری دانش آموزان تاثیر می‌گذارد. او ادامه می‌دهد طبق آزمون تیمز و پرلز سه دسته دسترسی به منابع یادگیری از طریق خانواده تعریف شده است که عبارتند از دسترسی به منابع زیاد، دسترسی به منابع متوسط و دسترسی به منابع کم. او خاطرنشان کرد به طور طبیعی وقتی کودکی در خانواده‌ای با دسترسی به منابع زیاد حضور دارد به این معناست که وضعیت اقتصادی و فرهنگی خانواده او بالاست.

حکیم‌زداه همچنین می‌گوید در ایران فقط چهار درصد دانش‌آموزان در خانواده‌هایی هستند که دسترسی به منابع زیاد دارند در حالیکه این رقم برای کشور کره ۵۰ درصد، نیوزلند ۴۱ درصد و برای سوئیس ۳۸ درصد گزارش شده است و میانگین بین‌الملل بدین ترتیب است که ۱۸ درصد دانش‌آموزان در خانواده‌هایی هستند که دسترسی به منابع یادگیری زیاد است.

بر اساس نتایج آزمون پایه چهارم هم ۶۱ درصد دانش‌آموزان ایرانی در خانواده‌هایی هستند که دسترسی به منابع یادگیری آنها متوسط و ۳۱ درصد کم است؛ این نسبت برای پایه هشتم بدین ترتیب است که ۵۵ درصد دسترسی به منابع متوسط و ۳۶ درصد دسترسی به منابع کم است.

در میانگین جهانی ۹ درصد دانش‌آموزان از خانواده‌هایی هستند که دسترسی به منابع یادگیری خیلی کم است در حالیکه در ایران این رقم ۳۳ درصد بوده و رقم بالایی است.